Του Κ. Αϊβαλιώτη*
Η ύψιστη τιμητική διάκριση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου είναι το Βραβείο Ζαχάροφ. Απονεμήθηκε πρώτη φορά στον Νέλσον Μαντέλα και έχουν τιμηθεί με αυτό προσωπικότητες από όλο τον κόσμο που έχουν αγωνιστεί για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Ατυχώς, όμως, κανένας από την Ελλάδα και την Κύπρο. Θα μπορούσε; Βεβαίως θα μπορούσε, φτάνει να ενεργοποιούνταν οι ευρωβουλευτές που μετέχουν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Όμως, μέχρι τώρα μόνο ένας πρότεινε μια Κυπρία για το κορυφαίο αυτό βραβείο, πριν από 28 χρόνια.
Το βραβείο πήρε το όνομά του από τον διάσημο Σοβιετικό φυσικό Αντρέι Ζαχάροφ, που τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ το 1975, θεωρείται ο πατέρας της υδρογονοβόμβας, αλλά η ανησυχία του για την εξάπλωση των πυρηνικών τελικώς τον ώθησε να αναλάβει δράση εναντίον τους, για την οποία και διώχθηκε.
Ως ευρωβουλευτής, λοιπόν, ο σημερινός πρόεδρος της Βουλής Νικήτας Κακλαμάνης (ήμουν υπεύθυνος του γραφείου του στο Ευρωκοινοβούλιο από το 1994 ως το 1999) πρότεινε την αγωνίστρια της Κύπρου και δασκάλα των παιδιών των Κατεχομένων Ελένη Φωκά για το Βραβείο Ζαχάροφ το 1997. Την προσκαλέσαμε στο Ευρωκοινοβούλιο στο Στρασβούργο, διοργανώσαμε εκεί συνεντεύξεις Τύπου με τηλεοπτικά συνεργεία από Γαλλία, Γερμανία, Βέλγιο, Ολλανδία, Λουξεμβούργο κ.λπ., κανονίσαμε να γίνει μέσα στην Ευρωβουλή η έκθεση με ζωγραφιές των εγκλωβισμένων παιδιών που ήταν μαθητές της στα Κατεχόμενα, περιγράψαμε στους εκατοντάδες ξένους ευρωβουλευτές, ευρωυπαλλήλους, διπλωμάτες κ.λπ., που επισκέφτηκαν την έκθεση, με ποιον τρόπο έβγαλαν τις ζωγραφιές τους από τα Κατεχόμενα (κρυμμένες στους πάτους των παπουτσιών τους, μέσα στα εσώρουχά τους, στις κάλτσες που φορούσαν για να μην εντοπιστούν από το φασιστικό καθεστώς Ντενκτάς), έγινε πάταγος τότε και είχε μεγάλη σημασία όλο αυτό, γιατί η Κύπρος πάλευε ακόμη να ενταχθεί στην Ε.Ε. Θυμάμαι τις αναφορές τότε για τις διώξεις των εγκλωβισμένων της Κύπρου με εκπομπές σε μεγάλα κανάλια, όπως τα ZDF, ARD, TF1, RTL, RDΒF κ.ά. Πολλοί ξένοι ευρωβουλευτές συνυπέγραψαν την υποψηφιότητα της Φωκά για το Βραβείο Ζαχάροφ, για το οποίο την προτείναμε, αλλά δυστυχώς ούτε όλοι οι Έλληνες ευρωβουλευτές (λόγω κομματικής μικρότητας) ούτε η μεγάλη πλειοψηφία των ξένων ευρωβουλευτών στήριξε την πρωτοβουλία Κακλαμάνη. Όμως, επικοινωνιακά πετύχαμε 100% να στριμώξουμε τους Τούρκους.
Πριν από 10 μέρες πήρα την πρωτοβουλία να προτείνω τη Μαρία Καρυστιανού για να της απονεμηθεί το 2026 το Βραβείο Ζαχάροφ. Είναι η πρώτη φορά που ξαναπροτείνεται μια Ελληνίδα, μετά την προσπάθεια για την Ελένη Φωκά. Ενημέρωσα γραπτώς όλους τους ευρωβουλευτές Ελλάδας και Κύπρου για να κινηθούν στις πολιτικές ομάδες τους και να στηρίξουν μια υποψηφιότητά της, ενώ απευθύνθηκα γραπτώς και στην πρόεδρο του Ευρωκοινοβουλίου Ρομπέρτα Μέτσολα. Για να δούμε, έστω και τώρα, οι ευρωβουλευτές που ψηφίζετε θα κινηθούν και θα συνεργαστούν προς αυτή την κατεύθυνση;
*π. βουλευτή Β΄ Αθηνών
