Άγχος, θυμό και συμπτώματα κατάθλιψης κουβαλάει στην καθημερινότητά του ένα σημαντικό ποσοστό των εργαζόμενων στην Ελλάδα, σύμφωνα με έρευνα της ΕΥ Ελλάδος, της Hellas EAP και του Εργαστηρίου Πειραματικής Ψυχολογίας του Τμήματος Ψυχολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, την τρίτη που πραγματοποιείται από το 2021 μέχρι σήμερα. Οι δείκτες είναι σημαντικά επιδεινωμένη σε σχέση με τις προηγούμενες έρευνες. Ενθαρρυντικό είναι ωστόσο το γεγονός ότι έχει αυξηθεί η ευαισθητοποίηση για την ψυχική υγεία, με οκτώ στους δέκα εργαζόμενους να δηλώνουν ότι αποτελεί βασική προτεραιότητα για εκείνους.
Η έρευνα πραγματοποιήθηκε μεταξύ 22 Μαΐου και 20 Ιουνίου 2025, σε διευρυμένο δείγμα 4.457 εργαζόμενων όλων των ηλικιών, από μικρούς και μεγάλους οργανισμούς του ιδιωτικού και Δημόσιου τομέα. Σύμφωνα με τα ευρήματα, το 44% των συμμετεχόντων αισθάνονται μελαγχολία (35% το 2021). Σχεδόν οι μισοί, το 47%, δηλώνει απαισιόδοξο για το μέλλον (35% το 2021). Ανησυχητικό είναι το εύρημα ότι διπλασιάστηκε το ποσοστό όσων σκέφτονται να δώσουν τέλος στη ζωή τους, και έφτασε στο 4% από 2% το 2023.
Οκτώ στους δέκα αισθάνονται νευρικότητα ή εσωτερική ταραχή (το αντίστοιχο ποσοστό το 2023 ήταν 75%). Οι μισοί δηλώνουν ότι βρίσκονται σε υπερένταση (44% δύο χρόνια πριν), ενώ 13% (από 10%) βιώνουν κρίσεις πανικού. Αντίστοιχα αυξημένα με τα συμπτώματα άγχους είναι και τα συμπτώματα θυμού: 80% (από 75% το 2023) αισθάνονται εκνευρισμό, 32% (από 28%) έχουν ξεσπάσματα θυμού που δεν μπορούν να ελέγξουν, και 14% (από 10%) έχουν την επιθυμία ή να χτυπήσουν ή να τραυματίσουν ή να βλάψουν κάποιον.
Τα παραπάνω προκαλούν και ψυχοσωματικά συμπτώματα, με σχεδόν τους μισούς (47%) να εμφανίζουν αδυναμία και ζαλάδα (από 41% το 2023), το 24% (από 19%) έχουν ναυτία ή στομαχικές διαταραχές, και 33% (από 28%) να αισθάνονται αδυναμία σε διάφορα μέρη του σώματος.
Μειωμένα είναι, πάντως, τα ποσοστά όσων αισθάνονται μοναξιά, στο 35%, από 46% το 2023. Πρόκειται για μια εξέλιξη που αποδίδεται και στην επιστροφή στο γραφείο, καθώς το ποσοστό των ερωτηθέντων που εργάζονταν διά ζώσης έφτασε στο 61%, από 52% το 2023 και 30% το 2021. Ωστόσο, αυξημένα είναι τα ποσοστά όσων αισθάνονται ότι τους λείπει μια συντροφιά (25% από 19% το 2023) και όσων νιώθουν απομονωμένοι (21%, από 14%).
Στην πρέσα γυναίκες και νέοι, «χαλαροί» οι μάνατζερ και οι ελεύθεροι επαγγελματίες
Οι γυναίκες και οι νέοι εργαζόμενοι είναι οι δύο ομάδες που δέχονται την μεγαλύτερη πίεση. Όσοι κατέχουν διοικητικές θέσεις παρουσιάζουν σημαντικά χαμηλότερες τιμές άγχους, κατάθλιψης, σωματοποίησης, θυμού και μοναξιάς από τους υπόλοιπους εργαζόμενους. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι εργαζόμενοι σε μεγάλες εταιρείες (με περισσότερους από 700 εργαζόμενους) έχουν στατιστικά καλύτερες τιμές σε όλες τις μεταβλητές
«Καμένοι» πάνω από τους μισούς
Όπως είναι αναμενόμενο, όλα τα παραπάνω επηρεάζουν την ποιότητα της εργασιακής ζωής και την ευεξία των εργαζομένων. Το 66% των ερωτηθέντων αισθάνονται ότι το στρες από την εργασία τους επηρεάζει την προσωπική τους ζωή, ενώ λιγότεροι από τους μισούς (48%) δηλώνουν ότι μπορούν να διαχειριστούν το στρες. Πάνω από τους μισούς, το 55%, αισθάνονται ότι βιώνουν επαγγελματική εξουθένωση (burnout).
H πεσμένη διάθεση προφανώς οδηγεί και σε πεσμένη παραγωγικότητα: Το 61% (από 53% το 2023), δηλώνουν ότι νιώθουν κουρασμένοι όταν ξεκινάει η ημέρα τους, και τέσσερις στους δέκα αισθάνονται συχνά ότι δεν μπορούν να συγκεντρωθούν στη δουλειά τους.
Μόλις 30% (από 37% πριν δύο χρόνια) αισθάνονται κινητοποιημένοι και χαρούμενοι στην εργασία τους.
Οι εργαζόμενοι ζητούν βοήθεια, αλλά δεν τη βρίσκουν
Ενθαρρυντικό είναι πάντως το γεγονός ότι η συντριπτική πλειονότητα των εργαζομένων αναγνωρίζει πλέον τη σημασία της ψυχικής υγείας και της ευεξίας. Το 79% δηλώνει ότι νοιάζεται τόσο για τη δική τους ψυχική υγεία, όσο και των άλλων. Το 69% είναι διατεθειμένο να ζητήσει βοήθεια από έναν ειδικό ψυχικής υγείας για το άγχος.
Ωστόσο, η ανταπόκριση των εταιρειών στην ψυχολογική πίεση που βιώνουν οι εργαζόμενοί δεν φαίνεται να ανταποκρίνεται στις προσδοκίες τους. Μόλις 21% πιστεύουν ότι ο οργανισμός στον οποίο εργάζονται φροντίζει για την ψυχική υγεία και ευεξία τους, μόνο ένας στους τρεις γνωρίζει πού πρέπει να απευθυνθεί για να λάβει υποστήριξη και το 23% δηλώνει ότι ο οργανισμός τους δίνει τη δυνατότητα σε όλους τους εργαζόμενους να μιλούν ανοιχτά για τα θέματα ψυχικής υγείας.
«Ναι» στην απομακρυσμένη εργασία
Σχεδόν πάνδημο είναι το αίτημα των εργαζομένων να μπορούν να δουλεύουν από το σπίτι, καθώς το 88% θεωρεί σημαντικό να τους δίνεται η δυνατότητα να εργάζονται από απόσταση. Το 60% δηλώνει ότι είναι πιο αποτελεσματικό όταν εργάζεται από απόσταση. Ωστόσο, διαπιστώνεται μία ανησυχία για τον αντίκτυπο της τηλεργασίας στην επαγγελματική τους εξέλιξη, καθώς μόνο 45% αισθάνονται σιγουριά ότι μπορούν να εξελιχθούν στην καριέρα τους ενώ εργάζονται απομακρυσμένα.
«Είναι πλέον σαφές ότι η ψυχική υγεία δεν αποτελεί μεμονωμένο ατομικό ζήτημα, αλλά οργανωσιακό κεφάλαιο, που επηρεάζει άμεσα την παραγωγικότητα, τη δέσμευση και την καινοτομία», σχολίασε ο διευθυντής του Εργαστηρίου Πειραματικής Ψυχολογίας του Τμήματος Ψυχολογίας του ΕΚΠΑ, καθηγητής Πέτρος Ρούσσος. «Η στρατηγική ενσωμάτωση πολιτικών ψυχικής υγείας και ευεξίας στους οργανισμούς δεν είναι απλώς καλή πρακτική, αλλά βασική προϋπόθεση για την ανθεκτικότητα και την ικανότητα προσαρμογής τους στις συνεχείς αλλαγές», υπογράμμισε.
