Του Αναστάσιου Κούζη-Κούζαρου*
«Ο Κόσμος είναι μια θεατρική σκηνή και όλοι, άντρες και γυναίκες, απλά ηθοποιοί…»! Το απόφθεγμα αυτό του Άγγλου δραματουργού Ουίλιαμ Σαίξπηρ (1564-1616 μ.Χ.) επιβεβαιώνεται ενώπιόν μας με οδυνηρό τρόπο, καθώς το φετινό φθινόπωρο ζούμε ένα αλλιώτικο «δράμα» στο κεντρικότερο σημείο της πρωτευούσης. Τη «θεατρική σκηνή» αυτού του δράματος αποτελεί το ιερότερο τέμενος των Εθνικών και Κοινωνικών μας Αγώνων και Θυσιών, ο «Άγνωστος Στρατιώτης»! Ο καθαγιασμένος αυτός ιστορικός χώρος αγκαλιάζει πλέον κι ένα άλλο σύγχρονο «μνημείο», «το Μνημείο των Τεμπών», αυθόρμητο λαϊκό δημιούργημα, με λίγο κόκκινο χρώμα, του σπαραγμού, της αγάπης και της συγκίνησης του απλού κόσμου, ένα «προσκλητήριο νεκρών» περιστοιχισμένο από μυρωδικά, άνθη κι άσβηστες κανδήλες, φωτισμένες από το φως της ψυχής της μαχητικής νεολαίας μας, που αρνείται να ξεχάσει και απαιτεί δικαίωση!
Δίπλα του και έναντι του μεγαλοπρεπούς κτιρίου του «Ναού της Δημοκρατίας» έστησε τη σκηνή του ως «Πρωταγωνιστής» του νέου δράματος ένας χαροκαμένος πατέρας, κρατώντας στην αγκαλιά του στοργικά το πορτρέτο του αδικοχαμένου γιου του, απαντοχή και στήριγμά του στον άνισο αγώνα που δίνει εδώ και δυόμισι χρόνια πλέον από κοινού με τους άλλους συγγενείς των θυμάτων των Τεμπών, αλλά και των τραυματιών κι όσων εκ των επιβαινόντων είχαν την καλή τύχη να επιζήσουν, όντας όμως βαριά και οι ίδιοι τραυματισμένοι συναισθηματικά και ψυχικά από τη δεινή δοκιμασία που βίωσαν.
Ο Πάνος Ρούτσι, αξιοπρεπής μαχητής της ζωής, σε μια εποχή κατάρρευσης των ιερότερων «Αξιών» και «Αρχών», που οφείλουν να διέπουν κάθε ανθρώπινη και δημοκρατική κοινωνία, επανατοποθετεί με πνεύμα αυτοθυσίας στο υψηλότερο της βάθρο τους τις έννοιες «Πατέρας» και «Πατρική Αγάπη»! Με την ανδρεία απόφασή του να αρνηθεί την τροφή, έως ότου η Δικαιοσύνη εκτός από τυφλή παύσει να είναι και κουφή, και από τον υψηλό της θρόνο λάβει τον κόπο να σκύψει και να αφουγκραστεί τα δίκαια και αυτονόητα αιτήματά του, μας διδάσκει όλους μας την υπομονή, την επιμονή και την εγκαρτέρηση έναντι των αντιξοοτήτων, αλλά και το έλλογο πείσμα και το θάρρος μπροστά σε υπέρτερες δυνάμεις, που πασχίζουν να τον κάμψουν και μαζί του να κάμψουν την ελπίδα να λάμψει, επιτέλους, η αλήθεια σχετικά με το «Έγκλημα των Τεμπών» και όλοι ανεξαιρέτως οι υπαίτιοι να τύχουν παραδειγματικής τιμωρίας.
Ο Πάνος Ρούτσι στα μάτια τα δικά μας δεν είναι απλά άλλος ένας «απεργός πείνας», που κινούμενος από ωφελιμιστικά υλικά κίνητρα κατέλαβε αυθαίρετα ένα από τα πολυσύχναστα «τουριστικά αξιοθέατα» της πρωτευούσης, ούτε κάποιος που με την παρουσία του ίδιου και όσων αλληλέγγυων του συμπαραστέκονται προσβάλλει την ιερότητα του χώρου ή δυσφημίζει τους θεσμούς.
Αντιθέτως, ο τραγικός Πατέρας εμφανίζεται ως ένας σύγχρονος «Ικέτης»! Απελπισμένος ο άνθρωπος και έχοντας περιέλθει σε απόγνωση τόσο από τις μεθοδεύσεις της Πολιτείας όσο και από τα νομικίστικα τεχνάσματα, για να θαφτεί μια και καλή η αλήθεια και οι υπαίτιοι του «Εγκλήματος» να αποφύγουν τη μέγκενη του Νόμου, πρόσφερε στον εαυτό του μια μοναδική έντιμη διέξοδο, την «Ικεσία»! Δεν προσπέφτει, βέβαια, σε κάποιο βωμό με ικετευτικά κλαδιά στα χέρια, αλλά στον καταλληλότερο τόπο, στο καθαγιασμένο κενοτάφειο του «Αγνώστου Στρατιώτου», όπου: «… Μία κλίνη κενή φέρεται εστρωμένη των αφανών, οι αν μη ευρεθώσιν ες αναίρεσιν…»!
Γιατί, πράγματι, αρκετοί τάφοι θυμάτων, όπως και του γιου του, Ντένι, μοιάζουν περισσότερο με τάφους «αφανών», «εξαφανισμένων» μάλλον, που ενταφιάσθηκαν άρον άρον, με ρητή απαγόρευση να ανοιχτούν οι σάκοι ή τα φέρετρά τους! Πολλά δε μέλη των θυμάτων βρέθηκαν για ανακομιδή, «αναίρεσιν», όχι από τις αρμόδιες Αρχές, αλλά εκ των υστέρων, χάρη στην επιμονή και το πείσμα των οικείων τους, σκορπισμένα και πεταμένα, στο έλεος της φύσης, μακριά από τον χώρο της τραγωδίας!
Κι όπως συμβαίνει σε κάθε «θεατρικό δράμα», πλην του Πρωταγωνιστή, μοιράστηκαν και τώρα απ’ την ίδια τη « Ζωή» κι οι άλλοι ρόλοι, από τη μία οι «υποστηρικτές» και από την άλλη οι «αντίμαχοι» και οι «επιδεινωτές». Ως «υποστηρικτές» του κατά κύματα προσέρχονται αυθόρμητα πλήθος οι απλοί πολίτες, άνδρες και γυναίκες, νέοι, γέροι και παιδιά, να σφίξουν το χέρι του Πάνου και να του δώσουν με παρήγορα λόγια δύναμη και κουράγιο να συνεχίσει «ως το τέλος», όπως διακηρύσσει, τον δίκαιο αγώνα του, να μάθει την αλήθεια για την αιτία θανάτου του παλληκαριού του. Οι συνάνθρωποι, συναισθανόμενοι την κρισιμότητα του αγώνα, αγωνιούν για τον μαχόμενο Πατέρα και υψώνουν τείχος προστασίας γύρω του. Γιατί πέρα από τη φυσική εξάντληση και την πολυήμερη καταπόνηση του οργανισμού του, έχει να αντιμετωπίσει και την αφόρητη συναισθηματική και ψυχολογική πίεση που ασκούν τόσο οι «επιδεινωτές» όσο και οι «αντίμαχοι». Στους πρώτους, οι στρατευμένοι και μισθοδοτούμενοι προπαγανδιστές των μέσων και του διαδικτύου, που αναρωτιούνται τάχα αν έχει το δικαίωμα να καταλαμβάνει τον συγκεκριμένο χώρο κι απ’ αυτόν να διαμαρτύρεται. Ανησυχούν δήθεν για την καθαριότητα και την ευταξία, πασχίζουν να πείσουν όσους αφελείς τούς παρακολουθούν ότι η τυχόν ικανοποίηση των αιτημάτων του «Απεργού» θα καθυστερήσει την έναρξη της δίκης, θα επιτείνει την αγωνία κάποιων εκ των συγγενών και θα αναβάλει την ποθούμενη επιβολή ποινών στους υπαιτίους…
Τέτοια και άλλα ηχηρά παρόμοια έρχονται να υποστηρίξουν τους «αντιμάχους» του Ρούτσι και των άλλων συγγενών. Αυτοί δεν είναι οι τυχαίοι δημοσιογραφίσκοι ή οι φτωχοδιάβολοι του διαδικτύου, αλλά ο περισπούδαστος πολιτικός Ταγός της Δικαιοσύνης και η διορισμένη εκ της Εκτελεστικής Δικαστική Εξουσία. Παίζουν και οι δύο θαυμάσια τον ρόλο τους, απόλυτα συντονισμένοι και ταιριαστοί, ώστε να μπορούμε να πούμε πως «ο ένας κόβει και ο άλλος ράβει», κατά τη λαϊκή ρήση! Η έπαρση, η αλαζονεία και η αδιαλλαξία τους είναι τέτοιες που δεν αντιλαμβάνονται ότι διαπράττουν βαρύτατη «Ύβριν»! Προσβάλλουν διαχρονικά και συστηματικά αμφότεροι τους χαροκαμένους, θεωρώντας τους άβουλους, «αγόμενους και φερόμενους», επιχειρώντας άλλοτε να τους παρουσιάσουν ως κατευθυνόμενους από ξένα κέντρα και άλλοτε ως θύματα πολιτικής εκμετάλλευσης κύκλων, που απειλούν την κυβερνητική σταθερότητα και εποφθαλμιούν την εξουσία. Άλλοτε τους εμφανίζουν ως καιροσκόπους, που βρήκαν την ευκαιρία εκμεταλλευόμενοι το πένθος και τη δημοσιότητα να ικανοποιήσουν προσωπικές πολιτικές τους φιλοδοξίες. Περιφρονούν και απορρίπτουν κατ’ εξακολούθηση νόμιμα αιτήματά τους για περαιτέρω έρευνα, κατηγορώντας τους δήθεν για εσκεμμένη κωλυσιεργία σχετικά με την έναρξη όπως όπως της δίκης.
Καθώς κορυφώνεται το δράμα που εκτυλίσσεται μπροστά στα μάτια μας στον «Άγνωστο Στρατιώτη», μοιάζουν οι «επιδεινωτές» και οι «αντίμαχοι» του κυρίου Πάνου Ρούτσι και του συνόλου των αξιότιμων συγγενών των θυμάτων των Τεμπών ως εκ της θεσμικής τους ιδιότητος «να έχουν το πάνω χέρι»! Όμως δεν πρέπει αυτοί οι κύριοι και οι κυρίες να παραβλέψουν το γεγονός πως τόσο στο Θέατρο όσο και στη Ζωή υπάρχει ο αστάθμητος παράγων, «ο από μηχανής θεός»! Ποιος είναι «ο από μηχανής θεός» στην περίπτωσή μας; Μα ποιος άλλος; Ο Κυρίαρχος Λαός! Αυτός και μόνον αυτός έχει τη δύναμη και την εξουσία να επιβάλει την «Κάθαρση»! Ας μη λησμονούν οι κρατούντες ότι είναι εφήμεροι, αφού «πάσα εξουσία ενυπάρχει εις το Έθνος, πάσα εξουσία πηγάζει εξ αυτού και υπάρχει υπέρ αυτού»! Σύντομα, λοιπόν, θα κριθούν για τα έργα και τις ημέρες τους, τις πράξεις και τις παραλείψεις τους, τις συγκαλύψεις, τις παραποιήσεις και τα κουκουλώματα!
Αλλά, κι αν παρ’ ελπίδα ξεφύγουν από τη δίκαιη κρίση του λαού, επειδή διαθέτουν μέσα, δύναμη, χρήμα και ισχυρούς προστάτες, ας γνωρίζουν ότι «εστίν Δίκης οφθαλμός, ος τα πάνθ’ ορά» και τελικά δεν θα μπορέσουν να ξεφύγουν από τον «Δίκαιο Κριτή», ο οποίος μαζί τους θα είναι αμείλικτα αυστηρός και άτεγκτος.
*Καλλιτέχνης Θεάτρου Σκιών – Φιλόλογος