Το «χάσμα» εσόδων που χωρίζει το τοπ 5 από τους υπόλοιπους παίκτες της οργανωμένης λιανικής σε συνδυασμό με τις επικείμενες εξελίξεις στην πώληση της ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός στην Δ. Μασούτης «προετοιμάζουν» φέτος τον ανταγωνισμό, καθώς και τις προμηθεύτριες εταιρείες, για μια ακόμη πιο έντονη περίοδο ανακατατάξεων κυρίως από το 2026 και μετά.
Η περαιτέρω συγκέντρωση στον κλάδο θεωρείται δεδομένη όμως το πώς θα διαμορφωθεί το τοπίο σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα δεν μπορεί να προβλεφθεί. Βαρόμετρο στις εξελίξεις είναι η παράμετρος κερδοφορίας, η οποία είτε «συγκρατεί» τις αποφάσεις για επιθετικές κινήσεις στη σκακιέρα του κλάδου, είτε καθιστά πολύ ευάλωτες τις μικρότερες αλυσίδες.
Η αποδυνάμωση των ομίλων αγορών, ο τζίρος της γειτονιάς, πάνω στον οποίο «χτίζουν» στρατηγική ανάπτυξης πολλές αλυσίδες, με εξαίρεση τις δύο ισχυρότερες, αλλά και το ηλεκτρονικό εμπόριο αποτελούν εξίσου καθοριστικές συνιστώσες που θα καθορίσουν τις εξελίξεις.
Κατά την περσινή χρονιά, οι παίκτες που απαρτίζουν την πρώτη δεκάδα του κλάδου εμφάνισαν αθροιστικά πωλήσεις ύψους 14,5 δις ευρώ. Η επίδοση του top 10 των αλυσίδων (σ.σ. περιλαμβάνει και εκτίμηση για την δυναμική της Lidl, η οποία δεν δημοσιεύει ισολογισμό) «συγκεντρώνει» το 98% της αγοράς, καθώς με βάση τις μετρήσεις της NielsenIQ ο συνολικός τζίρος του κλάδου το 2024 διαμορφώθηκε σε 14,8 δις ευρώ καταγράφοντας αύξηση 3,6% έναντι του 2023.
Εφτά από τους δέκα παίκτες κατάφεραν πέρυσι να εμφανίσουν ρυθμό ανάπτυξης εσόδων πάνω από το μέσο όρο της αγοράς, με την υψηλότερη επίδοση σε όρους αύξησης πωλήσεων να καταγράφεται από την ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός που «έτρεξε» με 10,7%.
Σε ο,τι αφορά στην εικόνα της κερδοφορίας, όλη η δεκάδα διατήρησε κερδοφόρα εικόνα στα προ φόρων αποτελέσματα της, εκτός από την ΑΒ Βασιλόπουλος η οποία, ωστόσο, κατάφερε να «μαζέψει» σημαντικά τις ζημιές της. Εξίσου ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι από τους εννέα παίκτες, δεδομένου ότι δεν υπάρχουν στοιχεία για την εικόνα της κερδοφορίας της Lidl, μόνο δύο: η Σκλαβενίτης και η Μασούτης κατέγραψαν βελτίωση στα προ φόρων αποτελέσματα ενώ οι υπόλοιπες εφτά αλυσίδες δέχθηκαν «πιέσεις».
Ιδιαίτερα εντυπωσιακή απόδοση κερδών αναλογικά με την δυναμική του τζίρου της εμφάνισε και το 2024 η αλυσίδα Εγνατία, η οποία στα τέλη της περσινής χρονιάς έκανε το μεγάλο βήμα να εισέλθει στην αγορά της Αθήνας. Αντίστοιχα και για την Βazaar η εικόνα της προ φόρων κερδοφορίας αναλογικά με το τζίρο της σε συνδυασμό με το δίκτυό της φέρεται ότι προσέλκυσε το ενδιαφέρον της Retail & More η οποία προχώρησε φέτος στην εξαγορά -σε πρώτη φάση – του 40% της αλυσίδας, αποκτώντας μέσω αυτής της κίνησης ένα «ζωτικό χώρο» για την ανάπτυξη του σήματος Carrefour στην ελληνική αγορά.
O leader του κλάδου, ο όμιλος Σκλαβενίτης, απόλαυσε για μια ακόμα χρονιά την κυριαρχία του στην αγορά εμφανίζοντας πέρυσι μερίδιο περί το 37,5% σε αξία πωλήσεων , διευρύνοντας περαιτέρω την απόσταση που τον χωρίζει από τους υπόλοιπους παίκτες που ακολουθούν.
Οι ηγέτες του κλάδου
Παρά την «μοναξιά» της κορυφής, η Σκλαβενίτης, μέσα στην επόμενη διετία προσδοκά να επιτύχει περαιτέρω ενδυνάμωση προωθώντας για την επίτευξη αυτού του στόχου την υλοποίηση ενός επενδυτικού σχεδιασμού που περιλαμβάνει ένα extreme maker over σε υποδομές και logistics και βέβαια την δημιουργία ενός εμβληματικού FoodΗall. Ο leader του κλάδου καλωσορίζει ήδη 700 χιλιάδες πελάτες ημερησίως και επιδιώκει να αυξήσει περαιτέρω αυτή την νευραλγική επίδοση.
Σε ο,τι αφορά τη Lidl, μολονότι δεν δημοσιεύει οικονομικά στοιχεία,η ανέλιξη της παραμένει ταχεία στην αγορά, με τις εκτιμήσεις να αναφέρουν ότι κατάφερε να «σπάσει» το φράγμα των 2 δις ευρώ το 2024, θωρακίζοντας την παρουσία της στη δεύτερη θέση.
Η ΑΒ Βασιλόπουλος συνέχισε και παραμένει και φέτος σε καθεστώς οικονομικού «νοικοκυρέματος» τοποθετώντας την επαναφορά της σε κερδοφόρα τροχιά το 2026 ενώ μέχρι τότε «επενδύει» σημαντικά στις τιμές αλλά και στην ανάπτυξη της παρουσίας της μέσω του μοντέλου franchise διεκδικώντας έντονα το μερίδιο των καταστημάτων της γειτονιάς.
Σε ο,τι αφορά στην Δ. Μασούτης η επιθετική πολιτική εξαγορών και η επιμονή της να υπερβεί ο ετήσιος κύκλος εργασιών της το ψυχολογικό όριο του 1 δισ. ευρώ επιβεβαιώθηκε το 2024 και πλέον «κοιτάζει» στα μάτια τον τρίτο παίκτη του κλάδου δρομολογώντας την εξαγορά της ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός.
Από την πλευρά του ο όμιλος Metro διατηρεί χαλυβδωμένη χρηματοπιστωτική εικόνα και συνεχίζει απρόσκοπτα την στοχευμένη αναπτυξιακή στρατηγική του εστιάζοντας περισσότερο στην οργανική του ανάπτυξη, χωρίς ωστόσο να κλείνει την πόρτα σε ενδεχόμενο νέας εξαγοράς, πάντα υπό την προϋπόθεση ότι αυτή θα αφορά σε κερδοφόρες δραστηριότητες.
Για την ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός η περσινή χρήση ήταν ορόσημο για την μετάβασή της στην επόμενη μέρα που θα ελέγχεται από νέα διοίκηση. Το μπαράζ εξαγορών που συντελέστηκε από το 2022 φέρεται ότι αναδείχθηκε ιδιαίτερα προκλητικό σε όρους διαχείρισης, ωστόσο, ευνόησε στην ενίσχυση της υπεραξίας της αλυσίδας έστω και εάν αυτό περιορίζεται όπως υποστηρίζουν πολλοί στην αγορά στο μέγεθος του δικτύου. Για την φετινή χρονιά το ενδιαφέρον της αγοράς σε ο,τι αφορά στην ΑΝΕΔΗΚ εστιάζει στο ύψος του τιμήματος που θα «πιάσει» το πωλητήριο και κυρίως στα σημεία που θα πρέπει να εκποιηθούν ως απόρροια του deal με την Μασούτης.
Για την Πέντε, που διαχειρίζεται το σήμα Γαλαξίας, το 2024 δεν ήταν μια καλή χρονιά καθώς σε συνέχεια με το ήδη επιβαρυμένο 2023 η αλυσίδα δέχθηκε σημαντική πίεση στα μεγέθη της και κυρίως σε επίπεδο απώλεια μεριδίου. Φέτος, η αλυσίδα αποβλέπει στην ανάκαμψη των μεγεθών της, με τις πληροφορίες να θέλουν τις επιδόσεις στο πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους να διατηρούν τις πωλήσεις της στα επίπεδα του αντίστοιχου εξαμήνου του 2024 – έχοντας παράλληλα κλείσει δύο καταστήματα στη Θεσσαλονίκη, λόγω υπερβολικής αύξησης του ενοικίου.
Στο δεύτερο μισό του έτους η εταιρεία δρομολογεί την λειτουργία δύο νέων καταστημάτων στο Κιλκίς και τα Ιωάννινα, ενώ το κρίσιμο «κεφάλαιο» για την Πέντε αφορά στην ολοκλήρωση της εξαγοράς της γιαννιώτικης αλυσίδας σούπερ μάρκετ «Παπαγεωργίου» – που λειτουργεί 6 καταστήματα.
Για την Market In οι «εμφύλιες έριδες» μεταξύ των μετόχων που οδηγούν σε δικαστικές μάχες δημιουργούν επιπλέον κλυδωνισμούς αυξάνοντας την ευαλώτητα της αλυσίδας απέναντι στον ανταγωνισμό, μερίδα του οποίου, ωστόσο, φέρεται ότι την «γλυκοκοιτάζει».
