Σαν σήμερα το 1970, με εισαγγελική απόφαση, το τραγούδι «Ντιρλαντά» δεν ανήκει σε κανέναν, αλλά αναγνωρίζεται ως δημοτικό άσμα του Αιγαίου. Έτσι μπαίνει τέλος σε μία από τις πιο απρόσμενες και ενδιαφέρουσες δικαστικές διαμάχες της ελληνικής μουσικής ιστορίας, με πρωταγωνιστές τον Διονύση Σαββόπουλο και τον Παντελή Γκίνη.
Η ιστορία ξεκίνησε περίπου έναν χρόνο νωρίτερα, όταν ο Παντελής Γκίνης, Καλύμνιος καπετάνιος σφουγγαράδικου –γνωστός στο νησί και ως «Ντιρλαντάς»–, ισχυρίστηκε ότι έγραψε το τραγούδι τη δεκαετία του ’60. Ο θρύλος λέει πως κρατώντας τη λαγουδέρα με το ένα χέρι, τραγουδούσε πειραχτικούς στίχους για το πλήρωμά του και εμπνεύστηκε τις συλλαβές ντα-ντιρλάντα-ντα, με τους σφουγγαράδες να χτυπούν ρυθμικά παλαμάκια, συνοδεύοντας τον ρυθμό της θάλασσας.
Ο Γκίνης το ηχογράφησε σε 45άρι δίσκο στην Αθήνα, με την επιμέλεια της Δόμνας Σαμίου. Από εκεί το γνώρισε ο Σαββόπουλος, ο οποίος το συμπεριέλαβε στο άλμπουμ του «Το Περιβόλι του Τρελού» το 1969, θεωρώντας πως πρόκειται για παραδοσιακό τραγούδι χωρίς πνευματικά δικαιώματα. Η επιτυχία του, όμως, έφερε την υπόθεση στις δικαστικές αίθουσες.
Ο Σαββόπουλος βασίστηκε σε γνωμάτευση της Ακαδημίας Αθηνών, που επιβεβαίωνε ότι το τραγούδι ήταν παραδοσιακό. «Δεν μπορεί να ανήκει σε κανέναν», κατέθεσε τότε, όπως θυμόταν αργότερα. Αντίθετα, ο Γκίνης προσκόμισε μαρτυρίες από δεκάδες Καλύμνιους που υποστήριζαν ότι ήταν παρόντες όταν το έγραψε.
Μάρτυρας υπεράσπισης του Σαββόπουλου υπήρξε ο Γιάννης Παπαϊωάννου, ο οποίος κατέθεσε πως γνώριζε το τραγούδι ήδη από τη δεκαετία του ’30, όταν το άκουγε από ψαράδες στον Πειραιά — φτάνοντας στο σημείο να δείξει την ταυτότητά του, όπου αναγραφόταν «επάγγελμα: αλιεύς». Παρά τα επιχειρήματα, το δικαστήριο τελικά δικαίωσε τον Παντελή Γκίνη, αναγνωρίζοντας τη δική του εκδοχή με συγκεκριμένους στίχους, ενώ ο δίσκος του Σαββόπουλου κατασχέθηκε.
Η δικαστική ήττα δεν εμπόδισε, ωστόσο, το «Ντιρλαντά» να συνεχίσει το ταξίδι του. Το 1970, η Δαλιδά (Dalida) το ηχογράφησε ως «Darla Dirladada», μετατρέποντάς το σε διεθνή επιτυχία που ακούστηκε σε όλο τον κόσμο, από τη Γαλλία και την Ιταλία μέχρι την Ιαπωνία. Στην Ελλάδα, το τραγούδι γνώρισε δεκάδες επανεκτελέσεις από καλλιτέχνες όπως ο Νίκος Ξυλούρης, η Μαρινέλλα και η Δόμνα Σαμίου, διατηρώντας αναλλοίωτη τη γοητεία του μέσα στις δεκαετίες.
