Νέα θεωρία για ύπαρξη άγνωστων πλανητών στη διαστημική μας γειτονιά.
Ανεξήγητα κοσμικά δεδομένα σε μια απομακρυσμένη περιοχή του ηλιακού μας συστήματος οδήγησαν πριν από μια δεκαετία αστρονόμους στην εκτίμηση ότι υπεύθυνος είναι ένας άγνωστος μη ορατός στα τηλεσκόπια πλανήτης. Η αναζήτηση του δεν έχει φέρει αποτελέσματα και μια νέα μελέτη υποδεικνύει τώρα την ύπαρξη ενός ακόμη άγνωστου πλανήτη στο ηλιακό μας σύστημα που έχει χαρακτηριστικά παρόμοια με αυτά της Γης.
Το 2016 οι αστρονόμοι του Ινστιτούτου Τεχνολογία της Καλιφόρνια (Caltech) Μάικ Μπράουν και Κονσταντίν Μπατίγκιν υποστήριξαν ότι οι παράξενες τροχιές περίπου δώδεκα μεγάλων αντικειμένων πέρα από τον Ποσειδώνα οφείλονται στην βαρυτική έλξη ενός αόρατου τεράστιου διαστημικού σώματος που δεν μπορεί να είναι κάτι άλλο από έναν πλανήτη.
Παρά τις πολλές προσπάθειες που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια αυτός ο υποθετικός πλανήτης γνωστός και ως Πλανήτης Χ δεν έχει ακόμη εντοπιστεί αλλά πιστεύεται ότι βρίσκεται στη ζώνη Κάιπερ, έναν τεράστιο δίσκο από αστεροειδείς, κομήτες και νάνους πλανήτες (όπως ο Πλούτωνας) που περιφέρονται γύρω από τον Ήλιο στις εσχατιές του ηλιακού μας συστήματος για αυτό και όλα αυτά τα διαστημικά σώματα είναι παγωμένα.
Σε μελέτη που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση «Monthly Notices of the Royal Astronomical Society» μια ομάδα ερευνητών ισχυρίζεται ότι ανακάλυψε ενδείξεις ύπαρξης ενός νέου υποψήφιου πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος τον οποίο ονόμασαν Πλανήτη Υ (Planet Y). Αυτός ο κόσμος εκτιμάται ότι έχει παρόμοιο μέγεθος με τη Γη και βρίσκεται και αυτός στη ζώνη Κάιπερ. Οι ερευνητές αναφέρουν μάλιστα ότι η πιθανή ύπαρξή του Πλανήτη Υ δεν αναιρεί την υπόθεση του Πλανήτη Χ και μπορεί να συνυπάρχουν.
Η ομάδα κατέληξε στο συμπέρασμα αυτό αναλύοντας τις τροχιές 50 αντικειμένων της Ζώνης του Κάιπερ (KBOs) και διαπιστώνοντας ότι είναι κεκλιμένες κατά περίπου 15 μοίρες σε σχέση με το επίπεδο των υπόλοιπων πλανητών. Η μόνη λογική εξήγηση για αυτή την κλίση υποστηρίζουν είναι η ύπαρξη ενός αόρατου ακόμη σε εμάς πλανήτη.
«Προσπαθήσαμε να βρούμε άλλες εξηγήσεις για την κλίση, πέρα από την ύπαρξη πλανήτη, αλλά τελικά διαπιστώσαμε ότι χρειάζεται πράγματι να υπάρχει ένας εκεί πλανήτης. Η έρευνα αυτή δεν είναι η ανακάλυψη ενός πλανήτη» αλλά σίγουρα η ανακάλυψη ενός αινίγματος, για το οποίο ένας πλανήτης αποτελεί την πιο πιθανή λύση» δήλωσε στο CNN ο Αμίρ Σιράζ αστροφυσικός στο Πανεπιστήμιο Πρίνστον, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας.
Τα χαρακτηριστικά
Σύμφωνα με τους υπολογισμούς τους, ο Πλανήτης Υ είναι πιθανό να είναι βραχώδης, με μάζα ανάμεσα σε εκείνη του Ερμή και της Γης, δηλαδή πολύ μικρότερη από αυτή που αποδίδεται στον Πλανήτη Χ, ο οποίος θεωρείται αέριος γίγαντας έως και 10 φορές πιο βαρύς από τη Γη.
Οι ερευνητές υποστηρίζουν επίσης ότι ο Πλανήτης Υ βρίσκεται 100–200 φορές μακρύτερα από τον Ήλιο απ’ ό,τι η Γη — όχι πολύ πέρα από την τροχιά του Ποσειδώνα (που βρίσκεται 30 φορές πιο μακριά από τη Γη) και πολύ πιο κοντά από τον Πλανήτη Χ, ο οποίος υπολογίζεται σε 400 φορές την απόσταση Ήλιου–Γης. Σε αυτές τις αποστάσεις, και οι δύο πλανήτες αντανακλούν ελάχιστο φως κάτι που τους καθιστά εξαιρετικά δύσκολο να εντοπιστούν.
Αν υπάρχει, ο Πλανήτης Υ θα έχει και αυτός κλίση έως 10 μοίρες σε σχέση με το επίπεδο των άλλων πλανητών γεγονός που δυσκολεύει ακόμα περισσότερο τον εντοπισμό του. Ωστόσο η επιστημονική κοινότητα στέκεται επιφυλακτικά ακόμη σε αυτά τα συμπεράσματα.
Η αστρονόμος Σαμάνθα Λόουλερ από το Πανεπιστήμιο της Ρετζίνα στον Καναδά αναφέρει ότι τα ευρήματα «δεν είναι οριστικά», λόγω του μικρού δείγματος αντικειμένων που χρησιμοποιήθηκε. Ο Πάτρικ Λικάουκα αστρονόμος του Πανεπιστημίου Kindai στην Ιαπωνία λέει ότι ο Πλανήτης Υ είναι «πιθανός», αλλά απαιτούνται περισσότερες παρατηρήσεις.
Για να αποδειχθεί η ύπαρξη του Πλανήτη Υ ή του Πλανήτη Χ οι ερευνητές πρέπει είτε να σταθούν τυχεροί και να τον παρατηρήσουν άμεσα είτε να εντοπίσουν πολύ περισσότερα αντικείμενα της Ζώνης του Κάιπερ που να ταιριάζουν στα αποδεκτά από την επιστημονική κοινότητα πλανητικά μοντέλα.
Αυτό ίσως συμβεί σύντομα χάρη στο νέο Αστεροσκοπείο Vera C. Rubin στη Χιλή το οποίο άρχισε να σαρώνει τον ουρανό με την μεγαλύτερη ψηφιακή κάμερα στον κόσμο. Πολλοί επιστήμονες πιστεύουν ότι αυτό το τηλεσκόπιο θα εντοπίσει χιλιάδες νέα αντικείμενα της Ζώνης του Κάιπερ μέσα στα επόμενα χρόνια παρέχοντας τα δεδομένα που χρειάζονται για να επιβεβαιωθούν ή να απορριφθούν αυτές οι θεωρίες.
«Πιστεύω ότι μέσα στα πρώτα δύο με τρία χρόνια της αποστολής θα έχουμε οριστική απάντηση. Αν ο Πλανήτης Υ βρίσκεται στο πεδίο παρατήρησης του τηλεσκοπίου, θα μπορέσει να τον εντοπίσει απευθείας» λέειε ο Σιράζ. Αν όμως δεν βρεθεί τίποτα στο ίδιο χρονικό διάστημα, και οι δύο θεωρίες ίσως καταρριφθούν οριστικά. Προς το παρόν το μόνο βέβαιο είναι ότι έχουμε ακόμα πολλά να μάθουμε για το τι υπάρχει και τι συμβαίνει στη διαστημική μας γειτονιά.
