Η αμερικανική κυβέρνηση έχει εισέλθει πλέον στην 22η ημέρα του shutdown, το οποίο είναι το δεύτερο μεγαλύτερο στην ιστορία των ΗΠΑ, καθώς το αδιέξοδο μεταξύ Ρεπουμπλικανών και Δημοκρατικών συνεχίζεται.
Η υγειονομική περίθαλψη ήταν το κύριο σημείο διαφωνίας μεταξύ των δύο κομμάτων, με αποτέλεσμα όλες οι ομοσπονδιακές υπηρεσίες, εκτός από τις πιο κρίσιμες, να παύσουν τη λειτουργία τους μέχρι να επιτευχθεί συμφωνία.
Αναλυτές εκτιμούν πως αυτό το shutdown ενδέχεται να είναι πιο επιβλαβές από τα προηγούμενα, δεδομένου ότι μπορεί να διαρκέσει περισσότερο, με ολοένα πιο σοβαρές συνέπειες για τους εργαζόμενους και τους εργολάβους.
Καθώς η αναστολή συνεχίζεται, οι επιπτώσεις επεκτείνονται στην οικονομία: οι ομοσπονδιακοί υπάλληλοι παραμένουν απλήρωτοι, κρίσιμα οικονομικά στοιχεία δεν δημοσιεύονται και βασικές κυβερνητικές υπηρεσίες δεν παρέχονται.
Ενώ ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ αναμένεται να αναχωρήσει αργότερα μέσα στην εβδομάδα για ταξίδι στην Ασία, βουλευτές και συνεργάτες του Κογκρέσου εκτιμούν ότι υπάρχει πραγματική πιθανότητα η αναστολή λειτουργίας να επεκταθεί και τον Νοέμβριο, ξεπερνώντας το shutdown που είχε σημειωθεί στην πρώτη του θητεία, το οποίο συνεχίστηκε για 35 ημέρες.
«Δεν θα εκβιαστούμε από τους Δημοκρατικούς», λέει ο Τραμπ
Η συνάντηση της Τρίτης στον Λευκό Οίκο μεταξύ του Τραμπ και των Ρεπουμπλικανών γερουσιαστών φαίνεται ότι ενίσχυσε την απόφαση του κόμματος των Ρεπουμπλικανών να αρνηθεί οποιαδήποτε διαπραγμάτευση με τους Δημοκρατικούς, οι οποίοι ζητούν ως όρο το Κογκρέσο να εγκρίνει οικονομική ανακούφιση για 22 εκατομμύρια Αμερικανούς των οποίων τα ασφάλιστρα Υγείας θα αυξηθούν τον Ιανουάριο.
«Το μήνυμά μας είναι απλό: Δεν θα εκβιαστούμε με αυτήν την τρελή πλεκτάνη τους», δήλωσε ο Τραμπ.
Οι ηγέτες των Δημοκρατικών στη Γερουσία, Τσακ Σούμερ και Χακίμ Τζέφρις, ζήτησαν να συναντηθούν με τον Τραμπ πριν από το ταξίδι του στην Ασία, αλλά ο Αμερικανός πρόεδρος απάντησε αργά την Τρίτη ότι θα μιλήσει μαζί τους μόνο αφού λήξει το shutdown.
Ο Ρεπουμπλικανός ηγέτης της Γερουσίας, Τζον Θουν, έχει υποσχεθεί δημόσια στους Δημοκρατικούς ότι θα υπάρξει ψηφοφορία για την ανανέωση των επιδοτήσεων μόλις λήξει το shutdown. Ωστόσο, οι Δημοκρατικοί, δύσπιστοι ότι η Βουλή θα εγκρίνει ποτέ κάτι τέτοιο, απορρίπτουν την πρόταση.
«Η ουσία είναι ότι αυτό δεν είναι συμφωνία. Είναι ένα κομματικό σχέδιο που αφήνει τον αμερικανικό λαό ξεκρέμαστο», είπε ο Σούμερ.
Οικονομικές συνέπειες από το shutdown στις ΗΠΑ
Οι οικονομικές επιπτώσεις του shutdown αναμένεται να γίνουν πιο έντονες αυτήν την εβδομάδα, καθώς οι δημόσιοι υπάλληλοι, που είχαν λάβει μερική πληρωμή νωρίτερα μέσα στον μήνα, πρόκειται να χάσουν τον πρώτο τους πλήρη μισθό την Παρασκευή.
Ο Λευκός Οίκος έχει επίσης προειδοποιήσει ότι ίσως δεν μπορέσει να συνεχίσει να πληρώνει τις Ένοπλες Δυνάμεις ή να αποτρέψει τη διακοπή της ομοσπονδιακής επισιτιστικής βοήθειας τον επόμενο μήνα.
Η επικεφαλής οικονομολόγος του Bloomberg Economics, Άννα Γουόνγκ, εκτίμησε ότι το shutdown θα προκαλέσει μια μικρή προσωρινή αύξηση της ανεργίας, η οποία θα επανέλθει στο 4,3% όταν ανοίξει και πάλι η κυβέρνηση. Ωστόσο, τόνισε ότι η επίδραση είναι ιδιαίτερα έντονη στην περιοχή της Ουάσιγκτον, λόγω της μεγάλης συγκέντρωσης ομοσπονδιακών υπαλλήλων, εργολάβων και επιχειρήσεων που δεν θα λάβουν αναδρομικές πληρωμές.
Πολιτικό αδιέξοδο
Ο πρόεδρος της Βουλής, Μάικ Τζόνσον δήλωσε ότι δεν υπάρχει λόγος να αλλάξει ούτε λέξη στο προσωρινό νομοσχέδιο για να προσελκύσει υποστήριξη από τους Δημοκρατικούς.
«Δεν υπάρχει τίποτα προς διαπραγμάτευση», είπε την Τρίτη.
Ο Τζόνσον άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο διαπραγματεύσεων προς το τέλος του έτους σχετικά με τις επιδοτήσεις, αλλά οι συντηρητικοί ζητούν ανταλλάγματα, όπως περιορισμούς στην κάλυψη αμβλώσεων και φροντίδας τρανς ατόμων μέσω των προγραμμάτων Obamacare.
Στο μεταξύ, ο Λευκός Οίκος απειλεί με ακύρωση ομοσπονδιακών έργων σε πολιτείες με πλειοψηφία Δημοκρατικών, ενώ έχει ήδη παγώσει ή ακυρώσει έργα ύψους 28 δισ. δολαρίων και έχει επιχειρήσει μαζικές απολύσεις σε ομοσπονδιακά υπουργεία –ενέργειες που έχουν προς το παρόν μπλοκαριστεί από δικαστική απόφαση.
Οι κινήσεις αυτές φαίνεται να έχουν πεισμώσει ακόμη περισσότερο τους Δημοκρατικούς, που ζητούν πλέον περιορισμό των εξουσιών του διευθυντή προϋπολογισμού, Ράσελ Βοτ.
Τα μεγαλύτερα shutdown στην ιστορία των ΗΠΑ
- 2019: Επί προεδρίας Ντόναλντ Τραμπ. Διήρκεσε 35 ημέρες
- 2025: Επί Τραμπ. Ξεκίνησε την 1η Οκτωβρίου 2025.
- 1996: Επί προεδρίας Μπιλ Κλίντον. Διήρκεσε 21 ημέρες.
- 1978: Επί προεδρίας Τζίμι Κάρτερ. Διήρκεσε 17 ημέρες.
- 2013: Επί προεδρίας Μπαράκ Ομπάμα. Διήρκεσε 16 ημέρες.
Πώς έληξε το shutdown της αμερικανικής κυβέρνησης το 2019
Το shutdown του 2019 ξεκίνησε λόγω της διαφωνίας στο Κογκρέσο σχετικά με τη χρηματοδότηση για την κατασκευή τείχους στα νότια σύνορα των ΗΠΑ με το Μεξικό. Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, στην πρώτη θητεία του τότε, ζητούσε 5 δισεκατομμύρια δολάρια για το έργο, όμως οι Δημοκρατικοί αρνήθηκαν να εγκρίνουν τη δαπάνη, οδηγώντας στη διακοπή λειτουργίας της κυβέρνησης στις 22 Δεκεμβρίου 2018.
Η αναστολή λειτουργίας κράτησε 35 ημέρες -ήταν η μεγαλύτερη στην ιστορία των ΗΠΑ- και κόστισε στην αμερικανική οικονομία περίπου 3 δισεκατομμύρια δολάρια, ποσό που αντιστοιχεί στο 0,02% του ΑΕΠ, σύμφωνα με το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κογκρέσου (CBO).
Κατά τη διάρκεια του shutdown, η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Αεροπορίας (FAA) αντιμετώπισε σοβαρή έλλειψη προσωπικού, κάτι που προκάλεσε καθυστερήσεις και ακυρώσεις πτήσεων, ενώ εκατοντάδες χιλιάδες δημόσιοι υπάλληλοι δεν πληρώθηκαν για δύο συνεχόμενους μισθούς.
Τελικά, η κρίση έληξε ύστερα από έναν προσωρινό συμβιβασμό μεταξύ των δύο κομμάτων: ο Τραμπ υπέγραψε ένα δίμηνο νομοσχέδιο για την επαναλειτουργία της κυβέρνησης, το οποίο δεν περιλάμβανε καμία από τις χρηματοδοτήσεις που απαιτούσε για το τείχος.
