Του δρος Απόστολου Κρητικόπουλου*
Τη μαύρη κωμωδία «Ο Δικτάτορας» του 2012 θυμήθηκα, με πρωταγωνιστή τον πρωτοποριακό ηθοποιό -που έγινε γνωστός από τις φάρσες του- Σάσα Μπάρον Κοέν, όταν παρακολούθησα τις σκηνές στον ΟΗΕ την προηγούμενη εβδομάδα. Σε αυτή την κωμωδία, ένας παρανοϊκός, αιμοδιψής Άραβας δικτάτορας μιλά κανονικά στο βήμα του ΟΗΕ σε συνθήκες πλήρους κανονικότητας. Με έκπληξη λοιπόν παρακολούθησα τον επίσης αιμοδιψή, τουρκομάνο «επαναστατικό» πρόεδρο Αλ Σαράα της Συρίας να ομιλεί από το βήμα του ΟΗΕ σε συνθήκες πλήρους κανονικότητας, λες και δεν εμπλεκόταν ο ίδιος σε άκρως βίαιες πράξεις πριν από λίγο καιρό, όταν έπαιρνε με ανατρεπτικό τρόπο την εξουσία, και με εμφάνιση ακριβώς ίδια με του κωμικού Σάσα Μπάρον Κοέν, ενώ από κάτω όλοι οι αντιπρόσωποι των Εθνών ήταν παρόντες και χειροκροτούσαν. Όταν η ζωή μιμείται την τέχνη…
Από την άλλη, όταν μίλησε από το ίδιο βήμα ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Νετανιάχου, υπήρχε σχεδόν καθολική και επιδεικτική απουσία στην αίθουσα, λες και η χώρα του δεν δέχτηκε ποτέ αιματηρή και αναίτια επίθεση στις 8 Οκτωβρίου 2023 από τη Χαμάς, η οποία τρομοκρατική οργάνωση κατακρεούργησε εκατοντάδες Εβραίους πολίτες και απήγαγε δεκάδες μωρά παιδιά και γυναίκες! Εκεί στεκόταν μόνος του ο Νετανιάχου, δηλώνοντας με θάρρος ότι δίνει μάχη για την ύπαρξη της ίδιας της Δύσης και τον αξιών μας, κόντρα στον σκοταδισμό και στη βαρβαρότητα, με μηδενική υποστήριξη από τους Ευρωπαίους ηγέτες.
Την ίδια στιγμή, η στάση της διεθνούς κοινότητας μοιάζει ολοένα πιο αμφίθυμη, σχεδόν σχιζοειδής. Η υποδοχή του Σύρου ηγέτη έδειξε μια αποστασιοποιημένη αντίδραση σε πρόσωπα που πριν από λίγο καιρό προκαλούσαν παγκόσμια κατακραυγή. Λες και η διεθνής μνήμη πάσχει από πολιτική αμνησία και επανεγγράφει τα γεγονότα ανάλογα με τη συγκυρία.
Αντίθετα, η εικόνα του Νετανιάχου να μιλά σε μισοάδεια αίθουσα φανέρωσε μια άλλη πτυχή: ότι η ισραηλινή οπτική για την ασφάλεια και την επιβίωσή της δεν συγκινεί πλέον με τον ίδιο τρόπο τους διεθνείς θεσμούς. Πρόκειται για ένα στρεβλό ηθικό φίλτρο, όπου ορισμένες πράξεις θεωρούνται αποδεκτές ή έστω ανεκτές, ενώ άλλες στιγματίζονται με υπερβάλλοντα ζήλο. Αυτή η ασυμμετρία δείχνει απώλεια συλλογικής πυξίδας.
Η ουσία δεν είναι να εξιδανικευτεί η μία ή η άλλη πλευρά, αλλά να αναγνωριστεί το προφανές: ότι η διεθνής κοινότητα λειτουργεί με επιλεκτική ευαισθησία. Αν δεν αποκατασταθεί μια πιο ισορροπημένη, συνεκτική στάση, το κύρος των θεσμών θα διαβρώνεται, αφήνοντας χώρο για κυνισμό και για αυθαίρετες, ευκαιριακές συμμαχίες που επιτείνουν την αστάθεια.
*Διδάκτωρ Πληροφορικής (X: @kritikopoulos)
