Του Κώστα Πρώιμου
Διοικείται η χώρα μας από μια αυθεντική ελίτ; Ή μήπως από μια ομάδα ισχυρών αλλά προβληματικών ατόμων των οποίων τα εξωτερικά χαρακτηριστικά θυμίζουν μια κακέκτυπη εκδοχή της; Πώς δημιουργήθηκε η μεταπολεμική γενιά της ελίτ; Υπήρξαν στις αρχές του ’50 στην κατεστραμμένη οικονομικά Ελλάδα, πλανόδιοι νεαροί οι οποίοι για το μεροκάματο αλλά έχοντας ριζωμένο στο μυαλό τους ένα μεγάλο όραμα έφτιαχναν στον δρόμο χειροποίητα μακαρόνια και τα πουλούσαν στους περαστικούς. Υπάρχει συγκεκριμένο παράδειγμα αυθεντικής επιχειρηματικής αριστείας. Ένας εξ αυτών των πρωτοπόρων έστησε με αδιάκοπο προσωπικό αγώνα σε σκληρές πιάτσες μια τεράστια βιομηχανία ζυμαρικών, η οποία στη συνέχεια μεσουράνησε για πολλές δεκαετίες. Έτυχε να τον γνωρίσω προσωπικά πριν πολλά χρόνια ενώ ήταν ήδη σε προχωρημένη ηλικία, ευγενής μα όχι ευγενικός, με ένα ευφυέστατο χιούμορ αλλά λιγομίλητος και συνάμα σοβαρός. Εξέπεμπε η αύρα του μια μπαρουτοκαπνισμένη αλλά πασπαλισμένη από μεγαλοαστική κουλτούρα προσωπικότητα.
Υπήρξαν ουκ ολίγοι της τάξης και εκείνης της γενιάς οι οποίοι κυριολεκτικά δημιούργησαν μεγαλύτερες ή μικρότερες εγχώριες επιχειρηματικές αυτοκρατορίες. Ακόμη και ο πιο δύστροπος εξ αυτών διατηρούσε ορισμένους κώδικες τιμής.
Ωστόσο, η μοίρα δεν χαρίζεται σε κανέναν όταν η ζωή φτάσει στο τέρμα της γι’ αυτό και η συντριπτική πλειοψηφία των πρωτεργατών της μεταπολεμικής ελίτ αναπαύεται στα κοιμητήρια.
Αναμφισβήτητα, ο όρος ελίτ έχει εκφυλιστεί τα μάλα στη σημερινή εποχή καθώς οι κανόνες αξιολόγησης και τα χαρακτηριστικά της δεδομένα έχουν αλλάξει άρδην. Το χειρότερο από όλα είναι η χαμένη ταυτότητα των μελών της. Τυχάρπαστοι, τυχοδιώκτες, ευνοημένοι ενός αναξιοκρατικού πολιτικού συστήματος έχουν αλώσει τις τάξεις της αυθεντικής ελίτ.
Με την παρασιτική νοοτροπία τους και την αλαζονική στάση απέναντι στην κοινωνία λειτουργούν σαν τα καρκινικά κύτταρα τα οποία έχουν προσβάλει τον ανθρώπινο οργανισμό. Επιδεικνύοντας αγορασμένες σπουδές και πτυχία σε πολλές περιπτώσεις μιας ψεύτικης αριστείας, χωρίς να έχουν κοπιάσει στο πεζοδρόμιο ούτε ένα λεπτό απολαμβάνοντας θαλασσοδάνεια και συμμετέχοντας σε ρεμούλες απομυζούν, απομυζούν, απομυζούν και εν τέλει καταστρέφουν με γοργούς ρυθμούς και κυρίως ανενδοίαστα τον εθνικό μας πλούτο.
Όλη αυτή η προκλητικότατη επίδειξη οικονομικής ισχύος, και μιας γλυκιάς πανάκριβης ζωής υποκρύπτει τις ορέξεις και τα πάθη από τα οποία διέπεται ένας άρρωστος λιγούρης και φαταούλας. Όχι, εγώ θα έχω δέκα γκαρνταρόμπες με ρούχα αξίας εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ και εσύ θα αγοράζεις πλαστικά και κινέζικα μπλουζάκια των πέντε ευρώ από τα Lidl. Όχι, εγώ θα τρώω σχεδόν κάθε μέρα σε πανάκριβα εστιατόρια, θα πίνω και θα γλεντώ σαν να μην υπάρχει αύριο, όμως εσύ θα μετράς τα κέρματά σου για να αγοράσεις ένα καφέ στα όρθια ή δυο σουβλάκια. Θα μπορούσαμε να καταγράφουμε χωρίς στρογγυλοποιήσεις στη διατύπωση περιπτώσεις κραυγαλέων ανισοτήτων για πολλές αράδες.
Τα σύνδρομα της Μαρίας Αντουανέτας διακατέχουν την πλειοψηφία μιας ψευδεπίγραφης-απαίδευτης εγχώριας ελίτ περισσότερο από ποτέ… Ενδεχομένως ορισμένοι να ξυνίσουν με τις άνωθεν λαϊκίστικες κατά τη στιβαρή άποψή τους συγκρίσεις αλλά η αλήθεια είναι υπεράνω όλων μας, ενώ δύσκολα αποκρύπτεται σε ένα μεγάλο χωριό όπως είναι στην ανθρωπογεωγραφία της η Ελλάδα.
Και για να μην παρεξηγηθούμε: δεν υπονοούμε ότι είμαστε υπέρ μιας flat κοινωνίας, ούτε υπέρμαχοι ηλιθίων θεωριών περί ισοκατανομής του πλούτου. Όμως, η σημερινή ακραία οικονομικο-κοινωνική κατάσταση θα οδηγήσει δικαιολογημένα αργά ή γρήγορα και σε ακραίες αντιδράσεις. Κανείς δεν θα ανεχτεί για πάντα την απεχθή κυρίαρχη εικόνα με τους εκατό κακομαθημένους-ες να λυμαίνονται αδίκως τα πάντα και τα εννιάμισι εκατομμύρια πληθυσμού να αγωνίζονται για την πληρωμή του ρεύματος και την εξασφάλιση ενός πιάτου φαγητού στο τραπέζι δουλεύοντας δεκατριάωρα…
