Νέες διαστάσεις λαμβάνει η δικαστική διερεύνηση της τραγωδίας στα Τέμπη, καθώς συγγενείς θυμάτων στρέφονται πλέον νομικά όχι μόνο κατά του ΟΣΕ και της Hellenic Train, αλλά και κατά δύο γερμανικών κολοσσών: της Bayer AG και της Siemens Mobility GmbH. Ο λόγος: τα έλαια σιλικόνης που, σύμφωνα με τη δικογραφία, φέρονται να ευθύνονται για την εκδήλωση της φονικής πυρκαγιάς και της «πυρόσφαιρας» που ακολούθησε τη σύγκρουση των δύο αμαξοστοιχιών στις 28 Φεβρουαρίου 2023.
🧾 Η αγωγή των 80 εκατομμυρίων ευρώ
Ο Χρήστος Τηλκερίδης, πατέρας του 23χρονου Άγγελου που έχασε τη ζωή του στο τραγικό δυστύχημα, κατέθεσε αγωγή αποζημίωσης στο Πολυμελές Πρωτοδικείο Λάρισας. Η αγωγή στρέφεται κατά των Bayer, Siemens, ΟΣΕ και Hellenic Train, διεκδικώντας αποζημίωση ύψους 80 εκατομμυρίων ευρώ.
Σύμφωνα με το κείμενο της αγωγής, όπως αποκαλύπτουν νομικές και δημοσιογραφικές πηγές, οι οικογένειες επικαλούνται έγγραφα της δικογραφίας τα οποία αναφέρουν ότι η πυρκαγιά και η εκρηκτική ανάφλεξη («πυρόσφαιρα») μετά τη σύγκρουση, προκλήθηκαν από έλαια σιλικόνης που χρησιμοποιήθηκαν σε μετασχηματιστές του σιδηροδρομικού συστήματος. Τα έλαια φέρονται να έχουν κατασκευαστεί από τη Bayer και να διανεμήθηκαν μέσω της Siemens σε εξοπλισμό του ΟΣΕ και της Hellenic Train.
🔥 Το επίμαχο υλικό και οι ευθύνες
Τα έλαια σιλικόνης χρησιμοποιούνται ευρέως στη βιομηχανία ως διηλεκτρικά υγρά σε μετασχηματιστές λόγω της θερμικής τους σταθερότητας. Ωστόσο, οι ενάγοντες υποστηρίζουν πως υπό συγκεκριμένες συνθήκες σύγκρουσης και πίεσης, τα υλικά αυτά συνέβαλαν καθοριστικά στην ανάπτυξη θερμικής ενέργειας και φωτιάς μέσα στα βαγόνια.
Η αγωγή κάνει ειδική αναφορά στην Οδηγία 85/374 της ΕΕ, η οποία υποχρεώνει τον κατασκευαστή και τον προμηθευτή να αποζημιώνουν εφόσον το προϊόν είναι ελαττωματικό ή επικίνδυνο για τον χρήστη. Οι συγγενείς επισημαίνουν πως η Bayer και η Siemens όφειλαν να γνωρίζουν τη δυνητική επικινδυνότητα του υλικού και δεν έλαβαν τα αναγκαία μέτρα.
Παράλληλα, ζητείται και η παρουσία των εταιρειών σε κάθε ενδεχόμενη διαδικασία εκταφής και δειγματοληψίας θυμάτων, για λόγους διαφάνειας και αποτροπής αμφισβητήσεων.
❓ Τι λένε οι αντίθετες φωνές
Αν και η αγωγή στηρίζεται σε επίσημα ανακριτικά έγγραφα, υπάρχουν σημαντικές αμφιβολίες από τεχνικούς και νομικούς κύκλους σχετικά με τον ρόλο των ελαίων.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ της Εφημερίδας των Συντακτών, η ίδια η Siemens φέρεται να δήλωσε στον εφέτη ανακριτή πως τα έλαια σιλικόνης «δύσκολα καίγονται», αφήνοντας να εννοηθεί ότι είναι απίθανο να συνέβαλαν στην πυρόσφαιρα. Επιπλέον, άλλες πηγές τονίζουν πως εργαστηριακές εξετάσεις του Γενικού Χημείου του Κράτους δεν επιβεβαιώνουν τη συμμετοχή των εν λόγω υγρών στην εκδήλωση της φωτιάς.
Η υπόθεση παραμένει ανοιχτή, καθώς εκκρεμούν κρίσιμα πορίσματα και η αξιολόγηση των τεχνικών γνωμοδοτήσεων αναμένεται να κρίνει πολλά.
⚖ Πέρα από τις αποζημιώσεις: ηθικές και πολιτικές διαστάσεις
Η κίνηση των συγγενών έχει έντονα συμβολικό και ηθικό χαρακτήρα. Όπως δήλωσε ο ίδιος ο ενάγων, η αγωγή δεν αφορά μόνο οικονομική αποκατάσταση, αλλά αποτελεί πράξη διεκδίκησης αλήθειας και δικαιοσύνης.
Ενδεικτικό είναι το αίτημα να εμπλακούν οι γερμανικές εταιρείες και σε μελλοντικές ιατροδικαστικές ενέργειες, με σκοπό να υπάρξει πλήρης και αδιαμφισβήτητη διαφάνεια για τα αίτια της τραγωδίας.
🔍 Τι μένει να δούμε
Θα αποδεχθεί το δικαστήριο ότι τα έλαια σιλικόνης αποτέλεσαν αιτία της πυρκαγιάς;
Ποια πορίσματα θα κριθούν αξιόπιστα μεταξύ των αντικρουόμενων επιστημονικών εκθέσεων;
Θα δημιουργηθεί νομικό προηγούμενο σε ευρωπαϊκό επίπεδο για τέτοιας μορφής αγωγές;
Η υπόθεση βρίσκεται ακόμη στην αρχή της δικαστικής της διαδρομής, αλλά ενδέχεται να επηρεάσει καθοριστικά την απόδοση ευθυνών για την τραγωδία στα Τέμπη — μια τραγωδία που, σχεδόν τρία χρόνια μετά, εξακολουθεί να στοιχειώνει την ελληνική κοινωνία.