Ερευνητές από το Κρατικό Κέντρο Σεισμών της Καλιφόρνια, στο πανεπιστήμιο USC Dornsife, προειδοποιούν ότι ισχυροί, ταχύτατοι σεισμοί μπορεί να πλήξουν την Καλιφόρνια και καλούν για αυστηρότερους κανονισμούς δόμησης καθώς και για βελτιωμένα συστήματα παρακολούθησης.
Αν και οι πολίτες της Καλιφόρνια είναι συνηθισμένοι στους σεισμούς, οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι η πολιτεία είναι αντιμέτωπη μ’ έναν λιγότερο γνωστό κίνδυνο: οι σεισμοί «supershear» κινούνται πιο γρήγορα από τα ίδια τα σεισμικά τους κύματα.
Σε άρθρο γνώμης που δημοσιεύθηκε στο Seismological Research Letters, ερευνητές του USC Dornsife College από το τμήμα Τεχνών και Επιστημών, εξηγούν ότι, τα σπάνια αυτά φαινόμενα παράγουν πιο ισχυρές και εκτεταμένες δονήσεις σε σχέση με τους συνηθισμένους σεισμούς.
Ισχυρίζονται πως, η Καλιφόρνια πρέπει να αναβαθμίσει τις στρατηγικές ετοιμότητας σε κινδύνους και τις προϋποθέσεις δόμησης, ώστε να καλύψει τον μεγαλύτερο βαθμό κινδύνου.
Η επιστήμη πίσω από τους σεισμούς supershear
«Ενώ δεν είναι πιο πιθανό να πλήξουν σεισμοί supershear την Καλιφόρνια σε σχέση με άλλες πολιτείες, σε παρόμοιες περιοχές, με μεγάλα ρήγματα, όπως του Σαν Αντρέας, ο κίνδυνος αγνοείται για μεγάλο χρονικό διάστημα», εξηγεί ο Yehuda Ben-Zion, καθηγητής Γεωεπιστημών και διευθυντής του Κέντρου Σεισμών της Καλιφόρνια (SCEC) που βρίσκεται στο USC Dornsife.
«Η συχνότητα των σεισμών supershear είναι υποτιμημένη».
Οι ερευνητές παρομοιάζουν τους σεισμούς supershear με κρότους-ηχητικές εκρήξεις (sonic booms). Όπως όταν ένα αεροπλάνο που ξεπερνά την ταχύτητα του ήχου παράγει στην ατμόσφαιρα ένα ισχυρό κύμα σοκ, έτσι ένας σεισμός supershear δημιουργεί μετωπικά σοκ στο έδαφος, όταν ξεπερνά την ταχύτητα των σεισμικών κυμάτων διάτμησης (κύματα S), εξηγεί ο Ahmed Elbanna, καθηγητής Γεωεπιστημών και υποψήφιος διευθυντής του SCEC.
«Σπάει το όριο της ταχύτητας του κύματος διάτμησης στα πετρώματα και παράγει καταστροφικά κύματα, τα οποία είναι πιο δυνατά σε σχέση με εκείνα που δημιουργούνται από έναν φυσιολογικό σεισμό», εξήγησε.
Η παραπάνω αυτή δύναμη, μπορεί να πλήξει σοβαρά τις κοινότητες.
Οι σεισμοί supershear, σύμφωνα με τον Elbanna, εκτός απ’ το ότι εξαπλώνουν έντονες δονήσεις σε μεγαλύτερες περιοχές, παράγουν το φαινόμενο του «διπλού χτυπήματος» – ένα έντονο τίναγμα από το μέτωπο του σοκ, το οποίο ακολουθεί μια αλληλουχία σεισμικών κυμάτων.
Παγκόσμια συχνότητα και η ευαλωτότητα της Καλιφόρνια
Σ’ όλον τον κόσμο, περίπου το ένα τρίτο των μεγάλων σεισμών από ρήγματα οριζόντιας ολίσθησης (strike-slip), είναι τύπου supershear. Αυτό έχει σημασία για την Καλιφόρνια, όπου πολλά από τα ρήγματα κοντά στις μητροπόλεις είναι οριζόντιας ολίσθησης με δυνατότητα παραγωγής σεισμών μεγέθους 7 Ρίχτερ ή και περισσότερο.
«Δεν μπορούμε να ξέρουμε ακριβώς πότε και πού θα συμβεί ο επόμενος σεισμός και ποιος θα είναι τύπου supershear», εξήγησε ο Ben-Zion. «Μπορούμε ωστόσο να πούμε με βεβαιότητα ότι, μέσα στις επόμενες δεκαετίες, στην Καλιφόρνια θα έχουμε πολλαπλούς σεισμούς μεγέθους 7 Ρίχτερ».
«Είτε είμαστε έτοιμοι ή όχι, θα συμβούν», συμπλήρωσε.
Προετοιμασία για ισχυρότερους σεισμούς
Οι συγγραφείς του άρθρου προειδοποιούν ότι οι σημερινές σχεδιαστικές προδιαγραφές δεν καλύπτουν τον επιπλέον κίνδυνο από το πλήγμα ενός σεισμού supershear.
Γενικά, οι υποδομές είναι σχεδιασμένες για να αντέχουν τις ισχυρότερες δονήσεις κάθετα στα ρήγματα, αλλά οι σεισμοί supershear κατευθύνουν την ενέργειά τους κατά μήκος του ρήγματος.
«Πρέπει να κατασκευαστούν κτίρια σύμφωνα με τις αυστηρότερες προδιαγραφές – μέχρι στιγμής, δεν έχουν κατασκευαστεί», σημείωσε ο Ben-Zion.
Η ομάδα των ερευνητών εξηγεί πως, είναι αναγκαία η πιο συχνή παρακολούθηση των μεγάλων ρηγμάτων, πιο προηγμένες υπολογιστικές εξομοιώσεις σεναρίων supershear και πιο ισχυροί οικοδομικοί κώδικες.
«Είναι μια συλλογική προσπάθεια και οφείλουν όλοι να συμμετέχουν», είπε ο Elbanna. «Και πιστεύω ότι εδώ, στο USC και στο SCEC, με τη φήμη που έχουν στην επιστημονική κοινότητα, είναι η κατάλληλη στιγμή και το κατάλληλο μέρος για να ξεκινήσει αυτή η προσπάθεια».
