Βρέθηκε εγκλωβισμένο σε κεχριμπάρι και ζούσε πριν από περίπου 100 εκατ. έτη.
Ανακαλύφθηκε η αρχαιότερη γνωστή προνύμφη κουνουπιού στον κόσμο που χρονολογείται από την εποχή που βασίλευαν στη Γη οι Τυραννόσαυροι ένα εύρημα που οι επιστήμονες περιγράφουν ως ένα «σπάνιο χτύπημα της τύχης».
Το άριστα διατηρημένο απολίθωμα από την Κρητιδική περίοδο ηλικίας 99 εκατομμυρίων ετών βρέθηκε εγκλωβισμένο σε κεχριμπάρι από την περιοχή Κάτσιν της Μιανμάρ και ρίχνει νέο φως στην εξέλιξη των κουνουπιών. Πρόκειται για την πρώτη προνύμφη κουνουπιού που έχει βρεθεί ποτέ σε κεχριμπάρι από εκείνη την εποχή καθώς μέχρι σήμερα είχαν ανακαλυφθεί μόνο ενήλικα κουνούπια σε απολιθώματα σύμφωνα με νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση «Gondwana Research».
Η προνύμφη ανήκει σε νέο είδος και νέο γένος που οι επιστήμονες ονόμασαν Cretosabethes primaevus.
Μέχρι τώρα, τα κουνούπια της Κρητιδικής περιόδου θεωρούνταν ότι ανήκαν σε μια ξεχωριστή, εξαφανισμένη ομάδα την Burmaculicinae, ένα κλαδί του γενεαλογικού δέντρου της οικογένειας Culicidae.
Οι ερευνητές χαρακτήρισαν την ανακάλυψη ως «ένα σπάνιο χτύπημα της τύχης» αφού για να διατηρηθεί μια υδρόβια προνύμφη μέσα σε κεχριμπάρι έπρεπε μια σταγόνα ρετσινιού να πέσει μέσα σε μια μικροσκοπική λιμνούλα νερού ένα γεγονός εξαιρετικά απίθανο.
«Αυτό το απολίθωμα είναι μοναδικό, γιατί η προνύμφη μοιάζει πολύ με τα σύγχρονα είδη»
Σε αντίθεση με άλλες ανακαλύψεις από την ίδια περίοδο, που δείχνουν κουνούπια με παράξενες μορφολογικές ιδιαιτερότητες οι οποίες δεν υπάρχουν πια σήμερα» δήλωσε ο ζωολόγος Αντρέ Αμαράλ από το Πανεπιστήμιο Ludwig Maximilian του Μονάχου.
Η Cretosabethes primaevus ανήκει στην ομάδα Sabethini, στην οποία περιλαμβάνονται και ορισμένα σύγχρονα είδη κουνουπιών. Όπως και τα σημερινά κουνούπια, η προνύμφη ζούσε σε μικρές ποσότητες νερού, π.χ. στις κοιλότητες δέντρων ή ανάμεσα στα φύλλα φυτών. Προηγούμενες μελέτες απολιθωμάτων έχουν εντοπίσει τις εξελικτικές ρίζες των κουνουπιών στην Ιουρασική περίοδο, περίπου 201–145 εκατ. χρόνια πριν. Ωστόσο αναλύσεις DNA δείχνουν ότι τα κουνούπια πιθανότατα εμφανίστηκαν ακόμη νωρίτερα στα όρια Μεσοζωικού – Τριαδικού δηλαδή πριν από περισσότερα από 200 εκατομμύρια χρόνια.
Η νέα ανακάλυψη βοηθά να περιοριστεί χρονικά η εμφάνιση του εντόμου και δείχνει ότι εξαφανισμένα και σύγχρονα είδη συνυπήρχαν ήδη κατά την Κρητιδική περίοδο. «Το νέο απολίθωμα δείχνει ότι τα κουνούπια είχαν ήδη διαφοροποιηθεί κατά την Ιουρασική περίοδο και ότι η μορφολογία των προνυμφών τους έχει παραμείνει σχεδόν αμετάβλητη για περίπου 100 εκατομμύρια χρόνια» σημειώνει ο Δρ. Αμαράλ.
