ΟΠρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ήθελε να κάνει ένα δώρο στον Βασιλιά Κάρολο πριν την επίσημη επίσκεψή του στη Βρετανία τον περασμένο μήνα.

Έτσι η κυβέρνησή του άρχισε να αναζητά ένα κειμήλιο που να σχετίζεται με τον Πρόεδρο Ντουάιτ Ντ. Αϊζενχάουερ, το οποίο θα μπορούσε να προσφέρει ο Αμερικανός πρόεδρος στον Βρετανό μονάρχη. Ίσως ένα σπαθί ή κάτι άλλο που να συμβολίζει τον ρόλο του Αϊζενχάουερ ως ανώτατου διοικητή των Συμμαχικών δυνάμεων στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Μέσω ενός προσωπικού email, κυβερνητικός αξιωματούχος απευθύνθηκε στη Βιβλιοθήκη, το Μουσείο και το Παιδικό Σπίτι του Ντουάιτ Ντ. Αϊζενχάουερ στο Άμπιλιιν του Κάνσας, όπου φυλάσσεται, μεταξύ άλλων, και ένα σπαθί που είχε δωρίσει το 1947 στον Αϊζενχάουερ η βασίλισσα Βιλχελμίνα της Ολλανδίας.

Ωστόσο, η βιβλιοθήκη αρνήθηκε να παραχωρήσει το σπαθί ή οποιοδήποτε άλλο αυθεντικό αντικείμενο από τη συλλογή της, με το αιτιολογικό ότι αποτελούν ιδιοκτησία της αμερικανικής κυβέρνησης και υποχρεούται εκ του νόμου να τα διαφυλάσσει για το κοινό.

Τελικά ο Τραμπ χάρισε στον Βασιλιά Κάρολο ένα αντίγραφο του σπαθιού. Και αυτή την εβδομάδα ο διευθυντής της βιβλιοθήκης Αϊζενχάουερ, Τοντ Άρινγκτον, εξαναγκάστηκε σε παραίτηση. Ακόμα δεν έχει διευκρινιστεί επισήμως αν η άρνησή του να παραδώσει το σπαθί ήταν αυτή που οδήγησε στην απομάκρυνσή του.

Καμία εξήγηση

Ο Τοντ Άρινγκτον, που μίλησε τηλεφωνικά την Πέμπτη με τους New York Times, επιβεβαίωσε ότι πιέστηκε να παραιτηθεί. Είπε ότι του μετέφεραν πως δεν μπορούσαν πλέον να του εμπιστευθούν απόρρητες πληροφορίες».

Καμία άλλη εξήγηση δεν του δόθηκε, ενώ πρόσθεσε ότι δεν είχε δεχθεί καμία φανερή πίεση μετά την άρνησή του να παραδώσει το σπαθί. Σε συνέντευξή του εξέφρασε την απογοήτευσή του για το ενδεχόμενο η στάση του αυτή να συνέβαλε στην εξαναγκασμένη αποχώρησή του.

«Ποτέ δεν φανταζόμουν ότι θα απολυόμουν μετά από σχεδόν 30 χρόνια δημόσιας υπηρεσίας γι’ αυτό», είπε. «Θα επέστρεφα χωρίς δεύτερη σκέψη».

Τρία ακόμη άτομα με γνώση της υπόθεσης περιέγραψαν τη σύγκρουση γύρω από το σπαθί. Δύο από αυτά ανέφεραν ότι ο Άρινγκτον είχε επίσης εξοργίσει στελέχη της Εθνικής Διοίκησης Αρχείων και Εγγραφών (NARA), η οποία εποπτεύει το σύστημα των προεδρικών βιβλιοθηκών, επειδή μοιράστηκε με το προσωπικό του πληροφορίες για αλλαγές στα μακροχρόνια σχέδια για ένα νέο εκπαιδευτικό κέντρο, κάτι που ίσως συνέβαλε επίσης στην απομάκρυνσή του.

Η NARA δεν απάντησε σε αιτήματα του αμερικανικού μέσου για σχόλιο, καθώς οι υπηρεσίες της παραμένουν κλειστές λόγω του κυβερνητικού λουκέτου. Ο Λευκός Οίκος αρνήθηκε να σχολιάσει.

Τι γίνεται με τις προεδρικές βιβλιοθήκες

Η αποχώρηση του Άρινγκτον σημειώνεται εν μέσω μιας ευρύτερης προσπάθειας να αναδιαμορφωθεί η σχέση ανάμεσα στα Εθνικά Αρχεία, που διαχειρίζονται τις 13 ομοσπονδιακές προεδρικές βιβλιοθήκες, και τα ιδιωτικά ιδρύματα που συγκεντρώνουν πόρους για τη στήριξή τους.

Το 2017 το Ίδρυμα Ομπάμα ανακοίνωσε ότι το προεδρικό κέντρο Ομπάμα στο Σικάγο θα είναι εξ ολοκλήρου ιδιωτικό, χωρίς εμπλοκή των Εθνικών Αρχείων.

Το 2022 η NARA συμφώνησε να μεταβιβάσει τη λειτουργία της Βιβλιοθήκης και Μουσείου του Τζορτζ Γ. Μπους στο Ίδρυμα Μπους, μια κίνηση που ορισμένοι μελετητές επέκριναν ως ακόμη ένα πλήγμα στην ιδέα της αμερόληπτης προεδρικής ιστορίας.

Και στις δύο περιπτώσεις τα αρχεία των πρώην προέδρων παραμένουν ιδιοκτησία της κυβέρνησης, με την ευθύνη διατήρησης και πρόσβασης να ανήκει στα Εθνικά Αρχεία, σύμφωνα με τον Νόμο περί Προεδρικών Αρχείων του 1978.