Ο Μητσοτάκης δεν έχει εμφανίσει συγκεκριμένα έργα και συγκεκριμένη πολιτική στο διαφαινόμενο αδιέξοδο, γι’ αυτό και η μετάθεση του έργου σε αβέβαιο μέλλον θα είναι μάλλον η προσφιλέστερη λύση
Της Κύρας Αδάμ
Πυκνά σύννεφα, που δείχνουν αδιέξοδο, έχουν μαζευτεί πάνω από το έργο ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ, με το περίφημο καλώδιο της Κάσου να λιμνάζει ακόμα στο νησί.
Πριν από μόλις λίγες μέρες, ο Τούρκος ΥΠΕΞ Χακάν Φιντάν, ξαφνικά και χωρίς ειδική αφορμή, προειδοποίησε απειλητικά την Ελλάδα να μην ανοίξει «την πόρτα σε κρίσεις που μπορούν να δημιουργήσουν απειλητικά κόστος και κόστος στο δικό τους κράτος». Ο ΥΠΕΞ Γιώργος Γεραπετρίτης ποίησε την ανάγκη φιλοτιμία και υποστήριξε ότι το έργο είναι θέμα χρόνου να προχωρήσει, δηλαδή το καλώδιο της Κάσου να… ξεμυτίσει από τα ελληνικά χωρικά ύδατα της περιοχής, τραβώντας τον δρόμο του για τον 28ο μεσημβρινό, και από κει να ατενίσει την Κύπρο. Ωστόσο, ούτε σχετική ΝΑVTEX έχει εκδοθεί μέχρι σήμερα ούτε τα πλοία ερευνών έχουν πλησιάσει την περιοχή.
Η… βόμβα έσκασε από τον Κύπριο υπουργό Οικονομικών, ο οποίος δήλωσε ότι, με βάση τις δύο τελευταίες μελέτες που παρέλαβε, το έργο δεν είναι συμφέρον και βιώσιμο για την ίδια την Κύπρο. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, που συμμετέχει στο έργο με 650 εκατ. ευρώ και θέλει να προχωρήσει η ηλεκτρική διασύνδεση στην Ανατολική Μεσόγειο -αφού «βρεθεί λύση», όπως επιμένει, κοιτάζοντας προς την Τουρκία-, ανακάλυψε προσφάτως πιθανές οικονομικές ατασθαλίες, πριν από τον Οκτώβριο του 2023, από τον προηγούμενο διαχειριστή του έργου και όχι τον ΑΔΜΗΕ, που είναι σήμερα. Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία επιβεβαιώνει ότι θα αρχίσει τις έρευνες, αλλά με το… πάσο της, αφού δεν διευκρινίζει σε ποια περίοδο ακριβώς αναφέρεται και τι ακριβώς ερευνά για διασπάθιση κοινοτικού χρήματος.
Οι ραγδαίες αυτές εξελίξεις οδηγούν στην εκτίμηση ότι το καλώδιο της NEXANS από την Κάσο προς την Κύπρο δεν πρόκειται να σαλπάρει συντόμως. Ακόμα, οδηγούν στην υπόθεση ότι η ίδια η Κύπρος, που έχει κωλυσιεργήσει αρκούντως στο κομμάτι της οικονομικής συνεισφοράς της στο έργο το προηγούμενο διάστημα, σταθμίζει τώρα διαφορετικά την αναμενόμενη σύγκρουση των ευρύτερων συμφερόντων της με αυτά της Τουρκίας από τον 28ο μεσημβρινό μέχρι τις δυτικές ακτές της Κύπρου. Σε μια περιοχή δηλαδή στην οποία δεν έχει οροθετηθεί η ΑΟΖ μεταξύ των απέναντι κρατών. Και όλα αυτά καθώς στο περιθώριο έρπουν και πάλι διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό στην εποχή Τραμπ, για τις οποίες ελάχιστα είναι γνωστά και ακόμα λιγότερα λέγονται.
Στην περίπτωση που δεν διαλευκανθεί πλήρως η υπόθεση της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου, θα είναι το δεύτερο έργο στη σειρά που θα μπει στο… ράφι στην ίδια περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, μετά την απώλεια του αγωγού φυσικού αερίου EastMed κάπου στον βαθύ πυθμένα της Μεσογείου. Το εμφανές εμπόδιο και στα δύο αυτά ενεργειακά έργα παραμένει η Τουρκία.
Το καλώδιο της Κάσου και ο «γολγοθάς» που έχει να διανύσει στην περιοχή Κάσου – Καρπάθου – Ρόδου – Καστελόριζου μέχρι να ατενίσει την Κύπρο αποτελεί μια μεγάλη δοκιμασία για την κυβέρνηση Μητσοτάκη, η οποία σε κάθε βήμα της βλέπει μπροστά της την Τουρκία και τις απειλές της, αν το καλώδιο βγει από τα 6 ν.μ. ελληνικά χωρικά ύδατα και εισέλθει σε τμήμα της Τ/Λ ΑΟΖ. Η Τουρκία επαναλαμβάνει ότι η ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Κύπρου μπορεί να γίνει μόνο με τη δική της συναίνεση, αφού το καλώδιο θα περάσει από Κάσο μέχρι την Τ/Λ ΑΟΖ, δηλαδή περιοχή όπου δεν υπάρχει οριοθετημένη ΑΟΖ, και στη συνέχεια θα οδεύσει προς την Κύπρο πάλι μέσα από μη οριοθετημένη ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας – Τουρκίας – Κύπρου κ.λπ., ενώ απαιτεί και την έμπρακτη συμμετοχή της στα κέρδη του έργου μεταγενέστερα.
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη δεν έχει εμφανίσει συγκεκριμένα έργα και συγκεκριμένη πολιτική στο διαφαινόμενο αδιέξοδο, γι’ αυτό και η μετατόπιση του έργου σε αβέβαιο μέλλον θα είναι μάλλον η προσφιλέστερη λύση.
