Παρά τα οφέλη της, η μακροχρόνια χρήση της κορτιζόνης μπορεί να φέρει προκλήσεις για την υγεία, οι οποίες όμως αντιμετωπίζονται σε μεγάλο βαθμό με τη σωστή διατροφή.
Η κορτιζόνη είναι ένα συνθετικό κορτικοστεροειδές φάρμακο που μιμείται τη φυσική κορτιζόλη, την ορμόνη που παράγει ο οργανισμός στα επινεφρίδια. Η κορτιζόλη ρυθμίζει πολλές λειτουργίες, από τον μεταβολισμό και την αντίδραση στο στρες, μέχρι το ανοσοποιητικό και τη φλεγμονή, συμβάλλοντας έτσι στη διατήρηση της ομοιόστασης, δηλαδή της εσωτερικής ισορροπίας του οργανισμού. Όταν δίνεται σε μορφή φαρμάκου, η κορτιζόνη μπορεί να καταστείλει έντονα τη φλεγμονή και την υπερβολική δραστηριότητα του ανοσοποιητικού, γι’ αυτό και χρησιμοποιείται σε πολλές παθήσεις, όπως:
- Αυτοάνοσα νοσήματα (π.χ. ρευματοειδής αρθρίτιδα, συστηματικός ερυθηματώδης λύκος)
- Φλεγμονώδεις παθήσεις (π.χ. άσθμα, ελκώδης κολίτιδα, κροταφική αρτηρίτιδα)
- Δερματολογικές καταστάσεις με έντονη φλεγμονή
- Οξείες αλλεργικές αντιδράσεις
- Μεταμοσχεύσεις για την αποφυγή απόρριψης
Η κορτιζόνη είναι πολύτιμη θεραπευτική επιλογή, όμως η παρατεταμένη χρήση της συνοδεύεται από παρενέργειες: αύξηση βάρους, κατακράτηση υγρών, αυξημένη όρεξη, αραίωση οστών, ευαισθησία σε λοιμώξεις, αυξημένο σάκχαρο και πίεση. Για τον λόγο αυτό, η διατροφή παίζει καθοριστικό ρόλο στην υποστήριξη του οργανισμού κατά τη διάρκεια της θεραπείας.Τι πρέπει να προσέξετε στη διατροφή όταν λαμβάνετε κορτιζόνη
Έλεγχος της πρόσληψης αλατιού
Η κορτιζόνη προκαλεί κατακράτηση υγρών και αυξάνει τον κίνδυνο υπέρτασης. Επομένως, μειώστε την κατανάλωση αλατιού και επεξεργασμένων τροφών (κονσέρβες, αλλαντικά, τυριά με υψηλή περιεκτικότητα σε νάτριο, έτοιμα σνακ). Επιλέξτε φρέσκα τρόφιμα, μυρωδικά και λεμόνι για γεύση.Ενίσχυση των οστών με ασβέστιο και βιταμίνη D
Η μακροχρόνια θεραπεία με κορτιζόνη μπορεί να οδηγήσει σε οστεοπόρωση. Είναι σημαντικό να καταναλώνετε καθημερινά τρόφιμα πλούσια σε ασβέστιο: γιαούρτι, κεφίρ, τυρί με χαμηλά λιπαρά, πράσινα φυλλώδη λαχανικά, αμύγδαλα. Η βιταμίνη D, απαραίτητη για την απορρόφηση του ασβεστίου, βρίσκεται σε ψάρια όπως ο σολομός και οι σαρδέλες, στον κρόκο αυγού και στα εμπλουτισμένα γαλακτοκομικά. Η μέτρια έκθεση στον ήλιο επίσης βοηθά.Προσοχή στα σάκχαρα και στους υδατάνθρακες
Η κορτιζόνη μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα, ακόμα και σε άτομα χωρίς διαβήτη. Περιορίστε την κατανάλωση ζάχαρης, λευκών αμυλούχων τροφών (ψωμί, ζυμαρικά, ρύζι) και γλυκών και προτιμήστε σύνθετους υδατάνθρακες με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη: βρόμη, κινόα, ψωμί και ζυμαρικά ολικής άλεσης, όσπρια.Διατήρηση ισορροπημένου βάρους
Η όρεξη συχνά αυξάνεται με την κορτιζόνη, οδηγώντας σε ανεπιθύμητη αύξηση βάρους. Μικρά και συχνά γεύματα, πλούσια σε φυτικές ίνες και πρωτεΐνη, βοηθούν να νιώθετε χορτάτοι χωρίς υπερβολικές θερμίδες. Προσπαθήστε να έχετε πάντα μαζί σας υγιεινά σνακ, όπως φρούτα, ανάλατους ξηρούς καρπούς ή λαχανικά sticks.Ενίσχυση της μυϊκής μάζας με πρωτεΐνη
Η κορτιζόνη συμβάλλει στη μείωση μυϊκής μάζας. Για να αντισταθμίσετε αυτή την επίδραση, αυξήστε την πρόσληψη καλής ποιότητας πρωτεΐνης: ψάρι, κοτόπουλο, γαλοπούλα, αυγά, όσπρια και συνδυασμούς φυτικών πρωτεϊνών (π.χ. ρύζι με φακές).Ενυδάτωση και έλεγχος κατακράτησης υγρών
Η επαρκής πρόσληψη νερού είναι σημαντική για την αποβολή τοξινών και τη μείωση της κατακράτησης. Περιορίστε τα αναψυκτικά με ζάχαρη και τα αλκοολούχα ποτά. Τα αφεψήματα χωρίς ζάχαρη, όπως χαμομήλι ή πράσινο τσάι, μπορούν να συμβάλουν θετικά.
Η σημασία της αντιφλεγμονώδους διατροφής
Δεδομένου ότι η κορτιζόνη καταστέλλει τη φλεγμονή, αλλά δεν αναιρεί τις αιτίες της, είναι χρήσιμο να ενισχύσετε τη διατροφή σας με αντιφλεγμονώδη τρόφιμα: ελαιόλαδο, καρύδια, λιναρόσπορο, λιπαρά ψάρια, μούρα, ντομάτες, μπρόκολο.Γιατί έχει σημασία η σωστή διατροφή
Η κορτιζόνη είναι πολύτιμο φάρμακο, όμως μπορεί να επιβαρύνει τον οργανισμό σας με διάφορους τρόπους. Η σωστή διατροφή:- μειώνει τον κίνδυνο υπέρτασης και καρδιαγγειακών προβλημάτων
- προλαμβάνει την απώλεια οστικής μάζας
- συμβάλλει στη ρύθμιση σακχάρου και βάρους
- στηρίζει το ανοσοποιητικό, το οποίο μπορεί να κατασταλεί
- βελτιώνει τη γενική σας ευεξία και αντοχή
Μια διατροφή, λοιπόν, πλούσια σε θρεπτικά συστατικά, χαμηλή σε αλάτι και ζάχαρη, με επαρκή πρωτεΐνη, φυτικές ίνες και καλά λιπαρά, αποτελεί το καλύτερο συμπλήρωμα στη θεραπεία σας. Η συνεργασία με γιατρό και διατροφολόγο είναι πολύτιμη, ώστε η διατροφή σας να προσαρμοστεί στις ιδιαίτερες ανάγκες σας. Παράλληλα, η συστηματική φυσική δραστηριότητα (π.χ. περπάτημα, ήπια ασκήσεις αντίστασης) βοηθά στον έλεγχο του βάρους, στην ενδυνάμωση των μυών και στην πρόληψη οστεοπόρωσης.
