Ξυπνάς το πρωί, φτιάχνεις έναν καφέ (ιδανικά, έχει φάει πρωινό -δεν πίνεις καφέ με άδειο το στομάχι) και αρχίζεις την ημέρα σου. Αν τυχόν ξυπνήσεις πιο αργά και δεν έχεις πιει καφέ την “προβλεπόμενη” ώρα (αυτήν που έχει συνηθίσει ο οργανισμός σου), έχεις φρικτό πονοκέφαλο (σαν παλλόμενος) που δεν περνάει, ακόμα και αν πιεις ένα λίτρο.
Το σώμα σου αντιδρά στην έλλειψη του. Σημειωτέον, οι επιστήμονες δεν έχουν συμφωνήσει επί του αν αυτή η ουσία είναι πραγματικά εθιστική. Πολλοί ωστόσο, είναι αυτοί που αναγνωρίζουν το μοτίβο εξάρτησης.
Τι κάνει ο καφές στον εγκέφαλο μας
Σύμφωνα με την Mayo Clinic «όταν η καφεΐνη καταναλώνεται τακτικά, το σώμα εξαρτάται από τις επιδράσεις της. Και επειδή η καφεΐνη στενεύει τα αιμοφόρα αγγεία που περιβάλλουν τον εγκέφαλο, όταν διακόπτεται η κατανάλωση, τα αυτά διευρύνονται.
Έτσι, προκαλείται αύξηση της ροής του αίματος, γύρω από τον εγκέφαλο και πιέσεις, γύρω από τα νεύρα. Αυτό μπορεί στη συνέχεια να προκαλέσει τον “πονοκέφαλος απόσυρσης από την καφεΐνη” που μπορεί να διαρκέσει για μερικές εβδομάδες. Αυτό συμβαίνει γιατί το σώμα χρειάζεται χρόνο να προσαρμοστεί στην έλλειψη καφεΐνης στον οργανισμό του».
Επιπροσθέτως, μελέτη έχει δείξει πως η καφεΐνη μπλοκάρει μια χημική ουσία στον εγκέφαλό, που ονομάζεται αδενοσίνη. Είναι αυτή που μας κάνει να νιώθουμε υπνηλία.
Όταν σταματάμε την καφεΐνη, αυτή η χημική ουσία συσσωρεύεται γρήγορα, προκαλώντας κόπωση, θολή διάθεση και μερικές φορές πονοκέφαλο, που είναι η πρώτη ένδειξη πως το σώμα μας αντιδρά στην μείωση στην πρόσληψη.
Ένα άλλο σύμπτωμα είναι η κούραση και η χαμηλή ενέργεια (αφού στερούμαστε τις διεγερτικές συνέπειες της καφεΐνης), “θολούρα” στο μυαλό και πρόβλημα συγκέντρωσης, ευερεθιστότητα και αλλαγές στη διάθεση, δυσκοιλιότητα, πόνο στους μυς, συμπτώματα σαν κι αυτά της γρίπης και δεν αντέχουμε τον πόνο.
Πόσο διαρκούν τα συμπτώματα στέρησης καφεΐνης
Αν υποθέσουμε ότι θέλεις να μειώσεις ή και να κόψεις την καφεΐνη που καταναλώνεις, πρέπει να είσαι προετοιμασμένος να αντέξεις και ό,τι προκαλεί αυτή η αλλαγή στο σώμα σου. Τα συμπτώματα αρχίζουν από 12 έως 24 ώρες, μετά την τελευταία δόση και κορυφώνονται μεταξύ 20 και 51 ωρών. Μετά, βελτιώνονται σταδιακά.
Συνήθως τα συμπτώματα διαρκούν έως και μια εβδομάδα.
Σύμφωνα με το John Hopkins «το πώς αντιδρά το σώμα σας εξαρτάται από την ποσότητα καφεΐνης που καταναλώνετε συνήθως, για πόσο καιρό τη χρησιμοποιείτε και πόσο ευαίσθητο είναι το νευρικό σας σύστημα στις αλλαγές στη διέγερση».
Πώς θα απαλλαγούμε από τα συμπτώματα
Οι ειδικοί εξηγούν πως το “μαχαίρι” δεν θα βοηθήσει πουθενά. Δηλαδή, μειώνουμε σταδιακά την καφεΐνη, δεν την κόβουμε τελείως, αν δεν θέλουμε να πονάμε ολόκληροι.
Δηλαδή, από τους 3 καφέδες την ημέρα, πάμε στους 2 για μια εβδομάδα, την επόμενη στον έναν και την επόμενη στον κανέναν. Οι περισσότερες συστάσεις λένε να μειώσετε σταδιακά την πρόσληψη καφεΐνης, σε διάστημα δύο έως έξι εβδομάδων για να αποφύγετε τα συμπτώματα στέρησης.
Στις προτάσεις των επαγγελματιών υγείας, ως προς το πώς μπορούμε να μειώσουμε τα συμπτώματα στέρησης είναι η χρήση αναλγητικών χωρίς συνταγή, η πολύ καλή ενυδάτωση, η εφαρμογή λαδιού μέντας στο μέτωπο και τους κροτάφους -που μπορούν να ανακουφίσουν τον πόνο-, η ξεκούραση και η αύξηση φυτικών ινών στη διατροφή -ώστε να αποφευχθεί η δυσκοιλιότητα.