Ο πιο άδικος φόρος που παραμένει μέχρι σήμερα στην Ελλάδα δεν είναι άλλος από την προκαταβολή φόρου, ένα μέτρο που ξεκίνησε ως προσωρινό και εξελίχθηκε σε μόνιμο βάρος για ελεύθερους επαγγελματίες και επιχειρήσεις.
Πώς λειτουργεί η προκαταβολή φόρου
Η προκαταβολή φόρου είναι το ποσό που υποχρεώνονται κάθε χρόνο να καταβάλουν εκ των προτέρων ελεύθεροι επαγγελματίες και επιχειρήσεις. Το κράτος, στηριζόμενο στα έσοδα και κέρδη προηγούμενων ετών, ζητά από τους φορολογούμενους να πληρώσουν φόρο για χρήματα που δεν έχουν ακόμη κερδίσει – και που μπορεί να μην αποκτήσουν ποτέ.
Αυτό σημαίνει πως οι επαγγελματίες βάζουν το χέρι στην τσέπη πριν δουν στην πραγματικότητα εισόδημα, με αποτέλεσμα να στερούνται κεφάλαια που θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν στην αγορά ή να επενδύσουν.
Η ιστορική αφετηρία
Η υποχρέωση αυτή θεσπίστηκε το 1938 από τον Ιωάννη Μεταξά, με τον αναγκαστικό νόμο 1075/1938, και παρουσιάστηκε τότε ως προσωρινό μέτρο ενίσχυσης του κρατικού προϋπολογισμού.
Η δικτατορία έπεσε, ακολούθησε η Κατοχή και η μεταπολεμική ανασυγκρότηση, όμως ο φόρος έμεινε. Οι εκάστοτε κυβερνήσεις –δημοκρατικές, βασιλικές, στρατιωτικές ή συνεργασίας– όχι μόνο δεν τον κατάργησαν, αλλά επέκτειναν την εφαρμογή του. Στην αρχή ίσχυε μόνο για τις επιχειρήσεις, αλλά από τη δεκαετία του ’90 μπήκαν στο στόχαστρο και οι ελεύθεροι επαγγελματίες.
Στα χρόνια των μνημονίων το ποσοστό της προκαταβολής φόρου εκτοξεύτηκε στο 100%, μετατρέποντας ένα προσωρινό μέτρο σε απόλυτο και μόνιμο βάρος.
Γιατί θεωρείται άδικο μέτρο
Η άδικη φύση του φόρου είναι ξεκάθαρη: επιβάλλεται για εισοδήματα που δεν έχουν αποκτηθεί. Δεν πρόκειται απλά για ένα γραφειοκρατικό βάρος, αλλά για μια ρύθμιση που «παγώνει» ρευστότητα, περιορίζει την ανάπτυξη και έρχεται σε αντίθεση με τις αρχές της ελεύθερης αγοράς.
Στην πράξη, αντί να στηρίζει την οικονομία, αποδυναμώνει τη δυνατότητα επιχειρήσεων και επαγγελματιών να επενδύσουν και να αναπτυχθούν. Και παρότι θεωρητικά προβάλλεται ως εργαλείο αναδιανομής εισοδήματος, στην πραγματικότητα λειτουργεί μόνο ως μόνιμο χαράτσι.
Ένα μέτρο έκτακτης ανάγκης που έγινε μόνιμο
Η προκαταβολή φόρου είναι το τυπικό παράδειγμα ενός μέτρου που σχεδιάστηκε για ακραίες καταστάσεις –όπως πολέμους, φυσικές καταστροφές ή δημοσιονομικές κρίσεις– αλλά εφαρμόζεται συνεχώς εδώ και σχεδόν οκτώ δεκαετίες.
Έτσι, ανεξάρτητα από κόμματα, ιδεολογίες και κυβερνήσεις, η Ελλάδα φαίνεται να βρίσκεται διαρκώς σε μια «μόνιμη κατάσταση έκτακτης ανάγκης». Στην πραγματικότητα, πρόκειται για την εύκολη λύση που επέλεξαν όλα τα οικονομικά επιτελεία, βασισμένα σε μια έμπνευση ενός δικτάτορα του 1938.
ΠΗΓΗ: https://alldaynews.gr/
