Πρόκειται για δεινοσαύρους με θολωτό κρανίο και σύνθετη κοινωνική συμπεριφορά με τα νέα ευρήματα να φωτίζουν την προέλευση και εξέλιξη τους.
Παλαιοντολόγοι ανακάλυψαν τα απολιθωμένα υπολείμματα ενός μέχρι πρότινος άγνωστου είδους παχυκεφαλόσαυρου στην έρημο Γκόμπι της Μογγολίας. Είναι το πιο ολοκληρωμένο σκελετικά και το γεωλογικά αρχαιότερο εύρημα που έχει βρεθεί παγκοσμίως από αυτή την οικογένεια δεινοσαύρων με θολωτό κεφάλι για τους οποίους γνωρίζουμε λίγα στοιχεία και τα ευρήματα παρουσιάζονται στην επιθεώρηση «Nature».
«Οι παχυκεφαλόσαυροι με τον θολωτό κρανίο είναι ανάμεσα στους πιο αινιγματικούς δεινόσαυρους. Με το υπερτροφικό κρανιακό θόλο και τον περίτεχνο κρανιακό διάκοσμο, τα μέλη της ομάδας θεωρείται ότι ανέπτυξαν πολύπλοκα κοινωνικο-σεξουαλικά συστήματα» δήλωσε ο Δρ. Τσογκτμπαατάρ Τσινζόριγκ, ερευνητής στο Ινστιτούτο Παλαιοντολογίας της Μογγολικής Ακαδημίας Επιστημών και στο Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας.
Παρά τη σημασία τους για την κατανόηση της συμπεριφορικής οικολογίας των δεινοσαύρων η απουσία πρώιμων ειδών παχυκεφαλόσαυρων δυσκολεύει την κατανόηση της προέλευσης και της πρώιμης εξέλιξης αυτής της οικογένειας δεινοσαύρων. Συμπεριφορική οικολογία είναι ο κλάδος της βιολογίας που μελετά τη βάση της συμπεριφοράς των ζώων, εξετάζοντας πώς η συμπεριφορά επηρεάζει την προσαρμογή ενός ζώου στο περιβάλλον του και πώς η εξελικτική διαδικασία διαμορφώνει αυτή τη συμπεριφορά
Ο νέος παχυκεφαλόσαυρος ονομάστηκε Zavacephale rinpoche και έζησε στη σημερινή Μογγολία πριν από περίπου 108 εκατομμύρια χρόνια (πρώιμη Κρητιδική περίοδος). Τότε, η περιοχή ήταν μια κοιλάδα με λίμνες, περιτριγυρισμένη από βράχια και απότομες πλαγιές.
«Το Zavacephale rinpoche είναι περίπου 15 εκατομμύρια χρόνια παλαιότερο από όλα τα γνωστά απολιθώματα παχυκεφαλόσαυρων. Ήταν ένα μικρό ζώο, λιγότερο από 1 μέτρο μήκος, και είναι το πιο ολοκληρωμένο σκελετικά δείγμα που έχει βρεθεί μέχρι σήμερα. Η ανακάλυψη είναι σημαντική για την κατανόηση της ανάπτυξης του κρανιακού θόλου των παχυκεφαλόσαυρων που εδώ και καιρό αποτελεί αντικείμενο συζήτησης λόγω της απουσίας πρώιμων ειδών και του αποσπασματικού χαρακτήρα των περισσότερων απολιθωμάτων» λέει ο Δρ. Τσινζόριγκ.
«Η επικρατέστερη άποψη είναι ότι οι δεινόσαυροι αυτοί χρησιμοποιούσαν το θόλο για κοινωνικο-σεξουαλικές συμπεριφορές. Ο θόλος δεν θα τους βοηθούσε ούτε απέναντι σε θηρευτές, ούτε στη ρύθμιση της θερμοκρασίας, άρα πιθανότερα χρησίμευε για επίδειξη και για ανταγωνισμό με σκοπό το ζευγάρωμα. Αν πρέπει να χτυπήσεις με το κεφάλι για να βρεις σύντροφο καλό είναι να ξεκινήσεις τις πρόβες νωρίς» σημειώνει η Δρ. Λίντσει Ζανό ερευνήτρια στο Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας και επικεφαλής παλαιοντολογίας στο Μουσείο Φυσικών Επιστημών της Βόρειας Καρολίνας.
Το Zavacephale rinpoche καλύπτει μεγάλα κενά στο χρονολόγιο των παχυκεφαλόσαυρων τόσο σε ό,τι αφορά το πότε έζησαν, όσο και πώς εξελίχθηκαν.
«Πρόκειται για μια ανακάλυψη που γίνεται μια φορά στη ζωή. Είναι αξιοσημείωτο όχι μόνο γιατί αποτελεί τον αρχαιότερο παχυκεφαλόσαυρο επεκτείνοντας τα αρχεία απολιθώματων κατά τουλάχιστον 15 εκατομμύρια χρόνια αλλά και για το πόσο πλήρες και καλά διατηρημένο είναι το δείγμα» λέει η Ζανό. Το απολίθωμα προσφέρει μια πρωτοφανή εικόνα για την ανατομία και τη βιολογία των παχυκεφαλόσαυρων, δείχνοντας π.χ. πώς ήταν τα χέρια τους και ότι χρησιμοποιούσαν γαστρόλιθους (πεπτικούς λίθους) για να αλέθουν την τροφή τους.
«Τα νέα ευρήματα του Zavacephale rinpoche, όπως τα στοιχεία των χεριών, οι γαστρόλιθοι και η πλήρως αρθρωμένη ουρά με καλυμμένους τένοντες, αναδιαμορφώνουν την κατανόησή μας για τη βιολογία, τη μετακίνηση και τη σωματική δομή αυτών των ‘μυστηριωδών’ δεινοσαύρων» εξηγεί ο. Δρ. Τσινζόριγκ
Naftemporiki.gr
