Του Μανώλη Κοττάκη
Μία ημέρα πριν από την ανακοίνωση της εκδήλωσης ενδιαφέροντος από την αμερικανική εταιρία Chevron για τον διαγωνισμό εξόρυξης υδρογονανθράκων που προκήρυξε το ελληνικό υπουργείο Ενέργειας σε «οικόπεδα» νοτίως της Κρήτης, ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης μίλησε στους συναδέλφους Σωτήρη Ξενάκη και Βασίλη Σκουρή. Σε αυτή τη ραδιοφωνική συνέντευξη, ο Έλλην υπουργός αποκάλυψε για πρώτη φορά ότι, μετά το Ισραήλ, την Αίγυπτο και την Ελλάδα, υπάρχει ενδεχόμενο να εκδηλώσει η Chevron ενδιαφέρον και για τις εξορύξεις της Τουρκίας στη Λιβύη. Και ότι εμείς δεν διαφωνούμε, αρκεί να μην κάνει έρευνες σε δική μας οριοθετημένη περιοχή. Δήλωσε συγκεκριμένα ο κύριος υπουργός:
∆ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Στις 10 Σεπτεμβρίου, δηλαδή αύριο, λήγει ο διαγωνισμός για την εκχώρηση των δύο θαλάσσιων οικοπέδων νοτίως της Κρήτης, και περιμένουμε να δούμε ποιοι θα είναι. Αυτές οι εταιρίες που θα το αναλάβουν υπάρχει περίπτωση να αναλάβουν και την άλλη πλευρά;
Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Να σας πω με κάθε ειλικρίνεια: εμείς δεν θα είχαμε κανένα πρόβλημα να αναλάβουν και την άλλη πλευρά, αρκεί βεβαίως η χωροθέτηση να μη βρίσκεται στη θαλάσσια περιοχή, την οποία έχουμε χαρακτηρίσει εμείς ως ελληνική Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη.
∆ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Την αμφισβητεί η άλλη πλευρά, όμως.
Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Δεν την έχει αμφισβητήσει στο πεδίο ποτέ. Είναι σαφή τα πράγματα. Θα σας πω λιγάκι, για να έχουμε μια κατανόηση. Ο καθένας μπορεί να θεωρεί ότι έχει μια προσέγγιση μαξιμαλιστική για τα θέματα των θαλάσσιων ζωνών. Μπορεί να δηλώνει ότι θέλει να έχει τεράστιες θαλάσσιες εκτάσεις. Εκεί όμως που κρινόμαστε όλοι είναι όταν εν τέλει βρεθούμε να προκηρύσσουμε προς αξιοποίηση τα θαλάσσια οικόπεδα. Όταν λοιπόν προκήρυξε και η Λιβύη -και είναι προς τιμήν της αυτό- θαλάσσια οικόπεδα, το έκανε στη γραμμή εκείνη την οποία η Ελλάδα αντιλαμβάνεται ότι είναι η μέση. Άρα δεν υπερέβη εκείνο το οποίο και εμείς αντιλαμβανόμαστε ότι είναι η μέση γραμμή. Αντιθέτως, υπάρχει ένα ζήτημα σε σχέση με την Αίγυπτο, με την Ιταλία, με τη Μάλτα. Άρα, όταν έρθει η Chevron με το καλό να εκδηλώσει ενδιαφέρον -και ξέρετε τι σημαίνει ένας αμερικανικός κολοσσός, πέρα από οικονομικά και γεωπολιτικά, να έρχεται και να επενδύει πάνω σε κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας (δεν χρειάζεται να σας το πω αυτό)-, όταν λοιπόν έρθει με το καλό, τότε στο πεδίο θα δούμε ποιος έχει τα οικόπεδα και ποιος όχι, κατά την αντίληψη πλέον εκείνων οι οποίοι δεν θα διακινδύνευαν τη συμμετοχή τους. Άρα, σας απαντώ ευθέως: στο μέτρο που θα σεβαστούν τα κυριαρχικά μας δικαιώματα, δεν έχουμε καμία απολύτως αντίρρηση.
Τι προκύπτει από την εξόχως ενδιαφέρουσα απάντηση του υπουργού; Πρώτον, ότι η Ελλάδα έχει πρόβλημα με το τουρκολιβυκό μόνο όπου υπάρχει επικάλυψη με την ελληνοαιγυπτιακή συμφωνία μερικής οριοθέτησης της ΑΟΖ και αμφισβήτηση κυριαρχίας και κυριαρχικών δικαιωμάτων. Όπου δεν υπάρχει επικάλυψη μεταξύ τουρκολιβυκού και ελληνοαιγυπτιακής, είτε προς Δυσμάς είτε προς Ανατολάς, «η Ελλάς δεν έχει καμία αντίρρηση». Άρα, αν έρθει αύριο η Λιβύη ή η Τουρκία και αναγγείλει έρευνες σε μη οριοθετημένη από την Ελλάδα περιοχή, αλλά εντός του παράνομου τουρκολιβυκού μνημονίου, όλα καλά; Ελευθέρας; Μήπως γι’ αυτό δεν συνεχίσαμε τις έρευνες για το καλώδιο ανοιχτά της Κάσου και της Καρπάθου; Επειδή οι Τούρκοι τις θεωρούν τουρκολιβυκό μνημόνιο; Εάν ισχύει η απάντηση που έδωσε στους συναδέλφους ο υπουργός, θα συμβεί το εξής παράδοξο: η Chevron θα αμφισβητεί το τουρκολιβυκό μνημόνιο νοτίως της Κρήτης και θα το νομιμοποιεί ανοιχτά των λιβυκών ακτών! Για όση αξία έχει, απλώς υπενθυμίζουμε ότι ΗΠΑ, Ισραήλ, Τουρκία, Λιβύη δεν έχουν υπογράψει τη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας και δεν δεσμεύονται από αυτήν.
Στη συνέντευξη του κυρίου υπουργού εντοπίσαμε, όμως, και κάτι άλλο. Είναι το δεύτερο: αναφερόμενος στη στάση της Λιβύης, δήλωσε το εξής: «Ο καθένας μπορεί να έχει μια μαξιμαλιστική άποψη για θέματα θαλασσίων ζωνών και να δηλώνει ότι θέλει να έχει τεράστιες θαλάσσιες εκτάσεις». Δεδομένου ότι και η Ελλάς κατέθεσε τον δικό της Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό στην Ε.Ε., με απώτατα όρια υφαλοκρηπίδας στα 200 ναυτικά μίλια, του έχει περάσει ποτέ από το μυαλό ότι αυτή την ειρωνική αναφορά του μπορεί να τη στρέψουν εναντίον μας οι αντίπαλοί μας στο Αιγαίο και στη Μεσόγειο; Ότι μπορεί να αρχίσουν να μιλάνε και αυτοί για ελληνικούς μαξιμαλισμούς; Λέγονται ποτέ αυτά; Εκτός αν, ως φιλέλλην που είναι, το κάνει επίτηδες. Για να μας το πουν! Το απεύχομαι, βεβαίως.
Ύστερα από όλα αυτά, μπορούμε να ανοίξουμε σαμπάνιες. Chevron στην Κρήτη, Chevron στη Λιβύη, Chevron στην Αίγυπτο, Chevron στο Ισραήλ. To πού είμαστε όλοι εμείς θα το μάθουμε τον Δεκέμβριο, όταν μελετήσουμε το κείμενο της σύμβασης μεταξύ της Ελληνικής Δημοκρατίας και της αμερικανικής εταιρίας που θα κατατεθεί στη Βουλή. Εκεί θα γίνει το τελικό ταμείο. Τα λοιπά είναι για τους αφελείς, που εντυπωσιάζονται από τις χάνδρες και τα καθρεφτάκια.
