Του Γιώργου Κ. Στράτου
Η γραμμή των συνόρων μας προς Βορρά αποτελεί μία διαδρομή που όλοι οι Έλληνες θα πρέπει να επισκεφθούν κάποια στιγμή στη ζωή τους. Όσοι το αισθάνονται ήδη ως υποχρέωση προς την πατρίδα και την ιστορία της, θα επιβεβαιώσουν πανηγυρικά την αλήθεια των συναισθημάτων τους με ένταση και συγκίνηση. Όσοι δεν το υποπτεύονται καν, θα γνωρίσουν τόπους και ανθρώπους που θα τους ξυπνήσουν αισθήματα που δεν πίστευαν ότι διαθέτουν. Την έχουν αυτήν την ικανότητα η Ήπειρός μας, η Μακεδονία μας και η Θράκη μας. Μέσα από το απαράμιλλο φυσικό κάλλος τους προβάλλεται η ανάλογης ομορφιάς ψυχή των γηγενών. Ο εντυπωσιακός όγκος των βουνών έχει προσδιορίσει τον χαρακτήρα τους: περήφανοι, τραχείς, ατρόμητοι, συγκροτημένοι, εύστροφοι, αποφασισμένοι να επιβιώσουν ανεξαρτήτως της σκληρότητας των συνθηκών.
Η απλή ανάγνωση των ονομάτων, χωριών, πόλεων, τοποθεσιών μοιάζει με άριστες σημειώσεις όλης της Ελληνικής Ιστορίας, από τους Προϊστορικούς χρόνους μέχρι τις μέρες μας. Τι δεν έχει συμβεί πάνω σ’ αυτήν τη συνοριακή γραμμή; Πόσοι δεν την επιβουλεύτηκαν, τη λεηλάτησαν, την κατέκτησαν, τη διεκδίκησαν, αλλά και πόσο έκπληκτοι έμειναν οι επιδρομείς απέναντι στην οριστική και αμετάκλητη απόφαση αυτών των συμπατριωτών μας να μείνουν ελεύθεροι στον τόπο τους, με τη γλώσσα μας και την πίστη μας; Γεγονός αναμενόμενο, καθώς στα μέρη αυτά συναντήθηκαν και ανακατεύτηκαν με μια Θεόσταλτη ανάμειξη σπουδαίες φυλές του Έθνους μας: οι γηγενείς Ηπειρώτες, Μακεδόνες και Θράκες, οι Βλάχοι, οι Αρβανιτόβλαχοι, αργότερα οι Πόντιοι και οι υπόλοιποι Μικρασιάτες πρόσφυγες μετά την Καταστροφή που έδωσαν νέα και πνοή στην παραμεθόρια κορυφογραμμή μας. Σ’ αυτή τη βόρεια παράλληλο της Εγνατίας πηγαινοερχόταν επί αιώνες ο Ελληνισμός για να αναζητήσει καλύτερη τύχη στην Κωνσταντινούπολη και στα βόρεια Βαλκάνια, για να προκόψει και να μορφωθεί, δίχως ποτέ να ξεχνάει τη γενέθλια γη. Εκατοντάδες οι ηρωικές μορφές των αγωνιστών και μαρτύρων της εθνικής μας ολοκλήρωσης, των ευεργετών, των φωτισμένων δασκάλων και κληρικών που γεννήθηκαν εδώ, των Αγνώστων Στρατιωτών που έπεσαν μαχόμενοι.
Εύχομαι κάποια στιγμή το υπουργείο Παιδείας να εντάξει στα προγράμματα της υποχρεωτικής εκπαίδευσης εκδρομές σε όλα αυτά τα μέρη. Το θεωρώ εγκληματική άγνοια στα όρια της εθνικής μειοδοσίας τα παιδιά μας να μην πληροφορούνται για γεγονότα και ανθρώπους που καθόρισαν το παρόν τους και η στάση τους έχει πολλά να τους μάθει για την αντιμετώπιση του μέλλοντος. Λιγοστεύουμε που λιγοστεύουμε κατά δραματικά ανησυχητικό τρόπο, τουλάχιστον ας ξέρουμε από ποιους καταγόμαστε και τι μπορούμε να κάνουμε αν, ο μη γένοιτο, χρειαστεί.
Μέχρι τότε, όποιος το αισθάνεται ας προσπαθήσει μέσα στις δυσκολίες μας να περάσει απ’ όπου μπορεί από αυτά τα μέρη. Μακάρι οι μεμονωμένες περιδιαβάσεις να κινητοποιήσουν τους απόντες υπευθύνους. Είναι τόσο μεγάλη η αδιαφορία του κράτους για τους Ακρίτες, τόσο ραγδαία η ερήμωση αυτών των περιοχών από νέους ανθρώπους που δεν έχουν τι να κάνουν εκεί, που σε πιάνει ο φόβος πως ίσως η «αυτοκτονία» μας αποδειχθεί φονικότερο όπλο από όλα εκείνα με τα οποία προσπάθησαν να μας ξεριζώσουν από εκεί «φίλοι, σύμμαχοι και γείτονες». Ο κλοιός γύρω μας σφίγγει απειλητικά και μόνο από τα βουνά μπορούμε να πάρουμε ανάσες…