Του Μανώλη Κοττάκη
Εισαγωγική παρατήρηση πριν υπεισέλθω στο κύριο θέμα του σημερινού σημειώματος: με ικανοποίηση διαβάζουμε στον κυριακάτικο Τύπο ότι η κυβέρνηση ετοιμάζει μέτρα για το Δημογραφικό με νέες μειωμένες φορολογικές κλίμακες για οικογένειες με παιδιά. Είμαι βέβαιος ότι αυτά τα μέτρα θα μας εκπλήξουν καταρχάς θετικά και θα τα σχολιάσουμε όπως τους πρέπει όταν θα έρθει η ώρα.
Εκλαμβάνουμε, όμως, αυτή την πρωτοβουλία η οποία αναπτύσσεται στον έκτο χρόνο της διακυβέρνησης της Ν.Δ. και αφού βουλιάζει στις δημοσκοπήσεις στο 24% και ως γενναία άσκηση αυτοκριτικής. Ο κύριος πρωθυπουργός έχει από το 2021 στο συρτάρι του μελέτες για το Δημογραφικό, που του λένε ότι το 2040 θα είμαστε τέταρτη χώρα παγκοσμίως σε μείωση πληθυσμού.
Αριθμούς που δείχνουν ότι η χώρα υπέστη στην τελευταία απογραφή τη μεγαλύτερη μείωση πληθυσμού από το 1932. Και η εθνική απάντηση της κυβέρνησής του μέχρι τώρα σε αυτό το πρόβλημα, που αποτελεί ωρολογιακή βόμβα στα θεμέλια της πατρίδας μας, καθώς, σύμφωνα με τις μελέτες, το 2148 θα γεννηθεί ο τελευταίος Έλληνας, ήταν ο γάμος των ομόφυλων ζευγαριών (δηλαδή μεταξύ ανθρώπων που δεν έχουν την αναπαραγωγική ικανότητα μεταξύ τους), ήταν η παρένθετη μητρότητα (που ευτυχώς την πήρε πίσω για να μην «πέσει» ο γάμος στο Συμβούλιο της Επικρατείας), ήταν ένα επίδομα τοκετού για το πρώτο παιδί.
Ήταν το ξήλωμα αφισών για τις αμβλώσεις από το μετρό. Ήταν η ανάκληση αιγίδας που είχε δώσει η τέως Πρόεδρος της Δημοκρατίας σε συνέδριο για τη γονιμότητα το 2021. Ήταν η πρωθυπουργική διακήρυξη πως θα λύσουμε το Δημογραφικό με τους μετανάστες. Ήταν ένα υπουργείο Οικογένειας χωρίς αρμοδιότητες. Η εθνική πολιτική ήταν το λουκέτο σε σχολεία της Μακεδονίας και της Ηπείρου περισσότερα από 200 φέτος αντί πολιτικής για συγκράτηση του πληθυσμού εκεί. Αυτή ήταν, λοιπόν, η εθνική πολιτική για το Δημογραφικό μέχρι τώρα. Το μηδέν. Προηγούνται οι μειονότητες, υποβαθμίζεται η οικογένεια.
Και το δυστύχημα είναι ότι ακόμα και τώρα που σχεδιάζεται και είναι έτοιμη η εξαγγελία από έναν πρωθυπουργό που έρχεται από πολύτεκνη οικογένεια (και θα έπρεπε να καταλαβαίνει), το μυαλό της εξουσίας είναι στη διαιώνισή της μέσω της αλλαγής των κανόνων του εκλογικού νόμου. Όχι στους εθνικούς στόχους.
Τη στιγμή που η χώρα χρειάζεται περισσότερους Έλληνες, η κυβέρνηση διοχετεύει προς τα έξω ότι θέλει να κυβερνά με τους λιγότερους. Με λιγότερες ψήφους. Να αποκτά αυτοδυναμία με ποσοστό 32% (96 έδρες με απλή αναλογική). Να αλλάξει τους κανόνες. Πράγμα το οποίο σημαίνει ότι ακόμα και η γενναία πολιτική που ετοίμασε για το δημογραφικό δράμα, η οποία απέχει πολύ από το να είναι ολοκληρωμένη (καθώς πρέπει να συνδεθεί με αλλαγές στην πολιτική στέγης και προσλήψεων για τους πολύτεκνους), ταυτίζεται απολύτως με τη δίψα για εξουσία. Και κατά τούτο, είτε ο πρωθυπουργός προχωρήσει στην ψήφιση νέου εκλογικού νόμου είτε όχι, από μόνη της η συζήτηση που διεξάγεται αυτή τη στιγμή είναι προσβλητική. Γιατί είναι σαν να σου λέει ότι «έξι χρόνια σε άφησα να ανεβαίνεις τον Γολγοθά σου, αλλά τώρα που παίζεται η καρέκλα μου σου μειώνω τους φόρους για να με συγχωρέσεις».
Θέλετε την προσωπική μου άποψη; Πρώτον, η πολιτική δεν είναι μαθηματικά. Αν τυχόν ο κόσμος αποφασίσει να σε τελειώσει, όσο χαμηλά και να βάλεις τον πήχη της αυτοδυναμίας για να περάσεις από πάνω, ο κόσμος θα στον ψηλώσει. Δώρον, άδωρον. Δεύτερον, η κοινή λογική λέει ότι αν έχεις καταλάβει ότι θα χάσεις, όχι υπό την έννοια ότι δεν θα είσαι πρώτος, αλλά υπό την έννοια ότι δεν θα είσαι τόσο ισχυρός σε έδρες όσο στο παρελθόν, καλύτερα να χάσεις με τους όρους σου και με τους ίδιους κανόνες παρά με τους κανόνες που σου επιβάλλουν οι άλλοι.
Τρίτον, η αλλαγή των κανόνων του εκλογικού νόμου, ώστε να αποκλείσει μικρούς σχηματισμούς της ταλαιπωρημένης πολυκομματικής Δημοκρατίας μας από τη Βουλή με νέο πλαφόν, συνιστά ένα νέο πλήγμα για το πολίτευμα και αυτό θα έχει εκλογικό κόστος. Όχι μόνο ηττοπάθεια, εκλογικό κόστος. Όταν έχεις νομοθετήσει να εκλέγεται Πρόεδρος της Δημοκρατίας με λιγότερες από 150 ψήφους, όταν επιτρέπεις να λειτουργεί κουτσή η Βουλή με 298 και όχι 300 βουλευτές, όταν έχεις νομοθετήσει την απαγόρευση συμμετοχής κομμάτων στις εκλογές με αντισυνταγματικά κριτήρια, όταν αρνείσαι με ψηφοφορίες σαν κι αυτή που ζήσαμε να ελεγχθούν υπουργοί σου από τη Δικαιοσύνη, το να έρχεσαι να νομοθετήσεις ότι μπορεί το 30% να κυβερνά το 70% σημαίνει ότι έχεις αυταπάτες. Η αλλαγή του κανόνα δεν θα σε πάει παρακάτω. Είναι προτιμότερο να μείνεις πιστός στον εαυτό σου.
Προσωπική μου εκτίμηση: αν ο πρωθυπουργός μετά και την ανακοίνωση των μέτρων στη ΔΕΘ αλλά και τη γενικότερη εξέλιξη των ποσοστών της Νέας Δημοκρατίας θεωρήσει ότι έχει καλές πιθανότητες να διεκδικήσει ξανά το αξίωμά του, δεν θα διστάσει να αλλάξει τον εκλογικό νόμο. Αν, όμως, ως ρεαλιστής που είναι και διαβάζοντας το τοπίο καταλάβει ότι θα του δοθεί διερευνητική εντολή σχηματισμού κυβέρνησης με πολύ λιγότερες έδρες από τις 156 που έχει σήμερα, τότε δεν θα αλλάξει τον εκλογικό νόμο, καθώς τα οφέλη του θα είναι πενιχρά και θα τραυματιστεί και η εικόνα του «θεσμικού».
Το πιθανότερο είναι ότι έχοντας κερδίσει με μειωμένο ποσοστό την πρωτιά σε εκλογές για έκτη συνεχή φορά από το 2019 σε αναμέτρηση εθνικού χαρακτήρα θα υποδείξει τρίτο πρόσωπο για πρωθυπουργό και θα φύγει ως… αήττητος δόξη και τιμή. Αλλά κι αυτό ακόμα εξαρτάται από το ποσοστό που θα λάβει η Νέα Δημοκρατία στις δεύτερες εκλογές και όχι μόνο από τις έδρες.
Αν υπάρχει ένα μυστικό, λοιπόν, στην υπόθεση του εκλογικού νόμου είναι ότι από την απάντηση που θα δώσει ο κύριος Μητσοτάκης, αν θα τον αλλάξει ή αν δεν τον αλλάξει, θα καταλάβουμε αν θέλει πραγματικά να διεκδικήσει τρίτη θητεία, όπως λέει σήμερα, ή δεν θέλει και ετοιμάζεται για τον ιδιωτικό τομέα, όπως είπε στο «Πρώτο Θέμα».
Δεν νομίζω ότι τα επιχειρήματα που τίθενται υπόψη του να αλλάξει τον νόμο για τη διάσωση των εδρών των βουλευτών του τον συγκινούν. Ποτέ δεν τον συγκινούσαν οι βουλευτές. Τον εαυτό του σκέφτεται κυρίως. Σας το λέω μετά λόγου γνώσεως.
Τα υπόλοιπα είναι για τους σεναριογράφους. Υστερόγραφο: μην απορείτε που ο υπουργός Επικρατείας κύριος Σκέρτσος γοητεύεται από τα ηλιοβασιλέματα. Η ανάρτησή του στο facebook έχει κρυφό πολιτικό νόημα: ο άνθρωπος βλέπει τη… δύση να έρχεται και μας το λέει αλληγορικά.
