Του Γιώργου Κ. Στράτου
Ζούμε στις ημέρες του απόλυτου σμπαραλιάσματος παντού! Η ιεραρχία έχει καταλυθεί, μαζί με την αίσθηση της υποχρέωσης σεβασμού όχι μόνο των νόμων αλλά και των κανόνων συμπεριφοράς. Κανένας δεν σέβεται κανέναν και πουθενά. Ούτε στο σπίτι ούτε στο σχολείο, στα πανεπιστήμια ας μη μιλάμε καλύτερα, ούτε στον δρόμο ούτε στις υπηρεσίες ούτε στις ουρές ούτε στα μαγαζιά. Όσοι το κάνουν ακόμη είναι από κεκτημένη ταχύτητα, για απολύτως προσωποπαγείς λόγους, και όχι γιατί οι αρχές ενός ευρύτερου περιβάλλοντος τους καθοδηγούν σε μία τέτοια στάση. Γιατί έτσι ανατράφηκαν, γιατί είναι τέτοιοι οι χαρακτήρες τους, γιατί μπορούν να αντιληφθούν τους στοιχειώδεις κανόνες που ρυθμίζουν την κοινωνική συμβίωση. Όπου γίνεται, αποτελεί εξαίρεση, οφειλόμενη στη συγκεκριμένη οντότητα, στην παράδοση και την προσωπικότητα όσων την απαρτίζουν.
Είμαστε μία κοινωνία σε προχωρημένη αποσύνθεση. Το γεγονός οφθαλμοφανές και αυταπόδεικτο τόσο από τα πρωτάκουστα, ειδεχθή εγκλήματα, που διαπράττονται σωρηδόν ανά την επικράτεια, πολλές φορές από τα μέλη της ίδιας οικογένειας (!), όσο και από τα χαρακτηριστικά των συμβάντων που καταγράφονται στο αστυνομικό δελτίο καθημερινά. Όμως, και πέρα από αυτά τα πολύ σοβαρά, όλοι μας αντιμετωπίζουμε μπροστά μας έναν καταιγισμό συμπεριφορών εκτός τόπου και χρόνου, από ντυσίματα και φρασεολογία έως απειλές βίας με το παραμικρό σε ηλικιωμένους, παιδιά και εν γένει αδύναμους και ανυπεράσπιστους. Όλα αυτά στο όνομα μιας δήθεν ελευθεριότητας και αντισυμβατικών -τρομάρα μας- τρόπων, που μετατρέπει του πολίτες σε όχλο. Έναν όχλο που, καθώς πιλαλάει ακαθοδήγητος, δίχως την αίσθηση ότι ανήκει σε μία ευρύτερη οντότητα και ότι εξ αυτού του λόγου οφείλει σεβασμό και υπακοή σε κανόνες, μπορεί εύκολα και δι’ ασήμαντον αφορμήν να εξοργιστεί και να τα κάνει όλα μπάχαλο.
Ευθύνονται πολλοί και πολλά για τη μετατροπή μιας καθωσπρέπει κοινωνίας σε αγέλη ανθρωποειδών. Θα ξεχωρίσω τους σοβαρότερους: Πρώτον, η απουσία έμπρακτου παραδείγματος από τις κεφαλές. Σε κατηφόρα δίχως φρένα τρέχουν οι άρχουσες τάξεις μας εδώ και δεκαετίες. Δεύτερον, η απαξίωση της πειθαρχίας ως προαπαιτούμενου για κάθε επιτυχημένη δραστηριότητα σε κάθε τομέα. Ας έγραφε ο Αισχύλος στους «Επτά επί Θήβας»: «Πειθαρχία ευπραξίας μήτηρ» (Μητέρα κάθε επιτυχίας είναι η πειθαρχία). Επειδή κάτι τέτοιο συμβάδιζε με «δημοκρατικότερες» στάσεις και νοοτροπίες! Τρίτον, η άκριτη ικανοποίηση κάθε επιθυμίας και, μάλιστα, διά του καταναλωτισμού. Τα ενοχικά σύνδρομα για σκληρές παιδαγωγικές συμπεριφορές του παρελθόντος και η επιθυμία να ξορκιστούν χρόνια φτωχικά οδήγησαν σ’ έναν υπερπροστατευτισμό, που ανάθρεψε αμαθή και τεμπέλικα «τέρατα», τα οποία θεωρούν ότι έχουν όλα τα δικαιώματα δίχως καμία υποχρέωση!
Όλα τα ανωτέρω υπό την αιγίδα της πανηγυρικά αποδειχθείσης ανεπάρκειας των πολιτικών ηγεσιών, των κρατικών και των ιδιωτικών οργανισμών, τουλάχιστον της τελευταίας τριακονταετίας, να εμπνεύσουν με στοιχεία κάποιου οράματος μιας εθνικής προσπάθειας τον λαό μας, ο οποίος μεταβλήθηκε αναπόφευκτα σε «λίθοι και πλίνθοι και ξύλα και κέραμοι ατάκτως ερριμμένα». Μόνο που όλα αυτά τα υλικά, όπως σημειώνει στο τέλος της φράσης ο Ξενοφώντας, «οὐδὲν χρήσιμά ἐστιν».
