Του δρος Απόστολου Κρητικόπουλου*
Το φετινό καλοκαίρι κύλησε σαν ζοφερό déjà vu: χιλιάδες στρέμματα γης τυλίχθηκαν στις φλόγες, πανέμορφα δάση έγιναν στάχτη, περιουσίες και αγροτεμάχια διαλύθηκαν, ενώ ο τουρισμός υπέστη νέο πλήγμα. Οι θερινές πυρκαγιές πλέον δεν αποτελούν μια δυσάρεστη εξαίρεση, έχουν καθιερωθεί ως μόνιμη, εποχική μάστιγα, όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά και για όλες τις μεσογειακές χώρες.
Πρόσφατα, η βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας Σοφία Βούλτεψη δήλωσε ότι «δεν έχουμε αρκετούς εθελοντές για την πυρασφάλειά μας». Η φράση της προκάλεσε αντιδράσεις, καθώς πολλοί θεώρησαν ότι καταφέρεται άδικα κατά των πολιτών που διαμένουν σε ευπαθείς περιοχές. Κι όμως πίσω από την ίσως άκομψη διατύπωση υπάρχει μια αλήθεια: δεν μπορούμε επ’ άπειρον να βασιζόμαστε αποκλειστικά στην αυθόρμητη προσφορά των πολιτών, όταν οι φλόγες καταστρέφουν ολόκληρες ζωές και επιχειρήσεις. Η πραγματικότητα είναι σκληρή. Την περίοδο του καλοκαιριού οι περισσότεροι οικογενειάρχες και εργαζόμενοι από τα αστικά κέντρα βρίσκονται σε διακοπές, ενώ όσοι παραμένουν στις εστίες τους δεν είναι εκπαιδευμένοι ούτε κατάλληλα εξοπλισμένοι να γίνουν πυροσβέστες εν μια νυκτί.
Η λύση δεν είναι ηθικολογίες και φτηνές κορόνες, αλλά δομικές αλλαγές. Με ελάχιστο συγκριτικά κόστος, το κράτος θα μπορούσε να θεσπίσει μια επαγγελματική, έμμισθη «πυροφρουρά», στα πρότυπα της National Guard των ΗΠΑ, της Garde Nationale της Γαλλίας ή της Guardia Civil της Ισπανίας. Πρόκειται για ένα ευέλικτο σώμα πολιτών εθνοφρουρών, οι οποίοι θα λαμβάνουν βασική εκπαίδευση και θα συμμετέχουν σε περιοδικές ασκήσεις κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Το καλοκαίρι, σε περίπτωση πυρκαγιάς, θα καλούνται άμεσα -βάσει εντοπιότητας- μέσω σύγχρονων τεχνολογικών μέσων, όπως εφαρμογές ή στοχευμένες ειδοποιήσεις στο κινητό.
Μια τέτοια δύναμη θα αποτελούσε πολύτιμο ανάχωμα στις φλόγες και θα προσέφερε πραγματική ασφάλεια στις τοπικές κοινωνίες. Χιλιάδες νέοι, φιλοπατρίες και δραστήριοι, θα έδειχναν ενδιαφέρον να προσφέρουν σε μια υπηρεσία που θα αμείβεται στοιχειωδώς και θα ενεργοποιείται μόνο όταν υπάρχει πραγματική ανάγκη. Ένα σαφές πλαίσιο λειτουργίας, με κίνητρα αλλά και ευθύνες (π.χ., διαγραφή όσων δεν ανταποκρίνονται στις κλήσεις) θα εξασφάλιζε αποτελεσματικότητα, πειθαρχία και αξιοπιστία.
Η Ελλάδα δεν αντέχει άλλα καμένα καλοκαίρια. Δεν μπορούμε να θρηνούμε κάθε χρόνο για χαμένες ζωές και στάχτες, ούτε να αφήνουμε την τύχη μας στη μοίρα. Χρειαζόμαστε επιτέλους σοβαρή πρόληψη, επαγγελματισμό και μια Πολιτεία που δεν θα αρκείται σε δάκρυα συμπάθειας μετά την καταστροφή. Αν θέλουμε να σώσουμε τον φυσικό μας πλούτο, την οικονομία και την αξιοπρέπειά μας, η ώρα της δράσης είναι τώρα.
*Διδάκτωρ Πληροφορικής (twitter: @kritikopoulos)
