Του Βασίλη Γαλούπη
Καθένας κρίνει τη συνέντευξη Τσίπρα στη «Le Monde» ανάλογα με την ιδεολογική του φανέλα και τα συμφέροντά του, όπως άλλωστε έτσι μίλησε και ο ίδιος ο πρώην πρωθυπουργός. Ο Αλέξης μάς… προετοίμασε ότι θα μοιραστεί μαζί μας την «αλήθεια του» μέσα από το βιβλίο που ετοιμάζει. Η Σδούκου της Ν.Δ., ο «σύντροφος» Τσακαλώτος και κάτι παρακμιακά τρολ του Κυριάκου, τύπου Δοξιάδη, έτρεξαν να βγουν στην κόντρα. Μέχρι κι ένας «γαλάζιος» δήμαρχος νησιού εμφανίστηκε από το πουθενά και στα καλά καθούμενα να μας πει τη γνώμη του αυγουστιάτικα.
Ας μην είμαστε αυστηροί, όλοι έχουν τα… δίκια τους. Ο Τσίπρας ψάχνει το… rebranding, η Σδούκου να βγει επιτέλους από την άμυνα για όσα διαπράττει η κυβέρνηση-φιάσκο που εκπροσωπεί, ο αστός Τσακαλώτος να θυμηθεί την εσωκομματική αντιπολίτευση, ο Δοξιάδης να επικοινωνήσει ως είθισται τη μισαλλοδοξία του και ο δήμαρχος Κυθήρων να πουλήσει ανώδυνη «μητσοτακοφροσύνη».
Μέχρι εδώ όλα καλά, αλλά το ερώτημα από τη συνέντευξη Τσίπρα είναι άλλο. Υπάρχει διακύβευμα ή κουβέντα να γίνεται; Για να πουλήσει, τελικά, κανένα αντίτυπο παραπάνω το βιβλίο του Αλέξη, όπως έκανε προμόσιον κάποτε για τις «δικές του αλήθειες» και ο Βαρουφάκης, ή για να κάνουν καφενείο στα κανάλια και τα social media αργόσχολοι πολιτικοί.
Ο Τσίπρας είχε την ευκαιρία να προβληθεί από μια σπουδαία εφημερίδα, τη γαλλική «Le Monde», αλλά μίλησε σαν συνταξιούχος πολιτικός. Πολύ για το χθες, λιγότερο για το σήμερα και καθόλου για το αύριο.
Μπορεί να αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο δημιουργίας κόμματος, αλλά όσα λέει δείχνουν να μην πιστεύει και τόσο στο εγχείρημα. Διότι ηγέτης χωρίς όραμα δεν στρογγυλοκάθεται στην εξουσία. Οι απαντήσεις για πιθανή επιστροφή του «προς το παρόν, γράφω το βιβλίο μου, δεν σκέφτομαι τίποτα άλλο» και «μου λείπει η ενεργός πολιτική και η επαφή με τους ψηφοφόρους», αν και εν ενεργεία βουλευτής, δεν ακούγονται αρκετά αποφασιστικές και πειστικές.
Το 2015 ο Τσίπρας είχε ένα ισχυρό αφήγημα που συγκινούσε τους ψηφοφόρους. Με κοφτές κουβέντες επικοινωνούσε στις μάζες, λέγοντας «σκίζουμε τα Μνημόνια», μιλώντας για όσα απασχολούσαν τους πολίτες. Σήμερα δεν έχει να πει κάτι καινούργιο στον κόσμο. Ποιος να διαβάσει μια συνέντευξη για όσα έγιναν πριν από πέντε, δέκα χρόνια; Και ποιος να δώσει σημασία σε τόσα -κουραστικά- στατιστικά στοιχεία που παραθέτει;
Στην πραγματικότητα ο Τσίπρας μεταμορφώνεται σε κοινή θέα ακόμα μία φορά. Το 2012 ήταν ο νέος και ασυμβίβαστος, το 2015 ο αντιμνημονιακός, μετά ο πιο πειθαρχημένος απ’ όλους τους μνημονιακούς και τώρα ο ώριμος συστημικός. Το 2025 βλέπουμε τον «σιδερωμένο» Αλέξη. Τον συνειδητοποιημένο συστημικό, όχι αυτόν που σύρθηκε να γίνει μνημονιακός το 2015. Αυτόν που πριν από τα βιβλία και τα νέα κόμματα έσπευσε να δώσει διαπιστευτήρια συστημικότητας στο συνέδριο της «Καθημερινής». Για να στρίψει τελείως το καράβι για τις τηλεοπτικές άδειες και τη Novartis.
Κάποτε ο Τσίπρας, όταν ακόμα συγκινούσε τον ελληνικό λαό, ήταν το «μαύρο πρόβατο» του Σόιμπλε και της Μέρκελ. Σήμερα θέλει να πείσει για τον ρόλο του «ακίνδυνου». Σε βαθμό που, για να μη θεωρηθεί αντισυστημικός, φοβάται να παίξει θαρραλέα και φωναχτά, όπως θα περίμενε κανείς, το μοναδικό πραγματικά ισχυρό χαρτί του: ότι η δική του διακυβέρνηση ήταν πιο έντιμη από αυτή του Κυριάκου.
Για τα δεκάδες σκάνδαλα διαφθοράς της κυβέρνησης Μητσοτάκη, για τα οποία η Κοβέσι έχει φτιάξει φάκελο σε μέγεθος… εγκυκλοπαίδειας «Larousse Britannica», ο Αλέξης στην προχθεσινή συνέντευξή του είχε να πει μόνο ένα νερόβραστο «έχουμε επιστρέψει σε μια γενικευμένη διαφθορά». Κι ενώ φροντίζει να λύσει όλες τις… παρεξηγήσεις του με την «τάξη πραγμάτων», κάνοντας πίσω ακόμα και για καραμπινάτα σκάνδαλα, όπως της Novartis, δεν το κουνάει ρούπι από ζητήματα ουσίας που στράφηκαν κατά των ψηφοφόρων του. Και που πρακτικά τον έριξαν από την εξουσία, ενώ με τα ποσοστά του 2023 τον έδιωξαν και από το κόμμα. Όπως για το δημοψήφισμα:
«Χάρη σε αυτό που οι πολιτικοί μου αντίπαλοι αποκαλούν “κωλοτούμπα”, η Ελλάδα είναι σήμερα μια κανονική χώρα που δεν βρίσκεται πλέον υπό διεθνή εποπτεία και δεν αφήνει τους υπαλλήλους του ΔΝΤ να της υπαγορεύουν τις πολιτικές της. Είμαι λοιπόν περήφανος που έκανα αυτή την επιλογή». Όσοι, όμως, στήριξαν το «όχι» που ο ίδιος ο Αλέξης πρότεινε στο δημοψήφισμα, δεν φαίνονται μέχρι και σήμερα το ίδιο περήφανοι για την «κωλοτούμπα» του Τσίπρα.
Αν ο Τσίπρας δίνει συνέντευξη σε μια «Le Monde» και τα μόνα που έχει να παρουσιάσει είναι μια ανασκόπηση χωρίς ουσιαστική αυτοκριτική, η απόφαση για την ενοποίηση των ασφαλιστικών Ταμείων και η απλή καταγραφή πεπραγμένων Μητσοτάκη, σωστή μεν αλλά χωρίς βάθος, αρκετές γωνίες και κυρίως πρόταση, τότε οι ελπίδες μιας πετυχημένης επιστροφής δεν μοιάζουν πολλές. Αφενός μεν επειδή ο Τσίπρας δεν είναι και ουδέποτε υπήρξε Ανδρέας Παπανδρέου για τέτοιο comeback και αφετέρου επειδή δεν έχει προφίλ. Είναι κεντροαριστερός, ριζοσπαστικός, ΣΥΡΙΖΑ, μετα-ΣΥΡΙΖΑ, κεντρώος, τι; Σαν να ψάχνει καθ’ οδόν τη νέα του ταυτότητα.
Προς το παρόν δεν φαίνεται κάποια κρυφή δυναμική που να ξανασπρώχνει τον Αλέξη στην εξουσία. Δείχνει να ποντάρει στην τεμπέλικη λύση του «ώριμου φρούτου» και της λαϊκής λήθης. Δηλαδή, στο ταλέντο του Μητσοτάκη στη διαφθορά, που αργά ή γρήγορα θα «υποχρεώσει» τον κόσμο να θυμηθεί πάλι τον Τσίπρα. Κι έτσι, άνευ άλλης λύσης, θα ξεχαστούν και τα μοιραία λάθη του. Το τζακ ποτ στο Τζόκερ ακούγεται πιο εύκολο…
