Το νέο σύστημα πληρωμής των παροχών της ΔΥΠΑ προς τους πολίτες, σύμφωνα με το οποίο η κάλυψη του επιδόματος ανεργίας και άλλων 14 επιδομάτων θα τους καταβάλλεται κατά το ήμισυ μέσω προπληρωμένης κάρτας και θα μπορούν να το διαθέσουν για συγκεκριμένες αγορές, όπως αποφασίστηκε από τις 15 Μαρτίου του 2025, προσκρούει στο Σύνταγμα και τον Αστικό Κώδικα, σύμφωνα με την επιστολή που απέστειλε ο Συνήγορος του Πολίτη προς την Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Νίκη Κεραμέως.
Οι δικαιούχοι των ανωτέρω επιδομάτων, που είναι από 120.000 έως 280.000 άτομα κάθε μήνα, μπορούν να διαθέσουν μόνο το 50% του ποσού που λαμβάνουν σε μετρητά από το εκάστοτε επίδομα που δικαιούνται το οποίο μπορούν να διαθέσουν όπως επιθυμούν για την κάλυψη των τρεχόντων αναγκών τους. Δηλαδή για να πληρώσουν βασικές δαπάνες, όπως το ενοίκιο του σπιτιού τους, τα κοινόχρηστα, τις δόσεις των δανείων, ή να στείλουν χρήματα στα παιδιά τους που μένουν μακριά από τον τόπο κατοικίας όντας φοιτητές, ή φαντάροι.
Αντίθετα το υπόλοιπο 50% του εκάστοτε ποσού προς τους δικαιούχους που πιστώνεται στην προπληρωμένη κάρτα, δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τίποτε από τα προαναφερθέντα έξοδα, παρά μόνο για αγορές καταναλωτικών αγαθών, σε καταστήματα που διαθέτουν POS.
Μετά λοιπόν από τις εκατοντάδες καταγγελίες από τους δικαιούχους των επιδομάτων, που αδυνατούν να πληρώσουν βασικές ανάγκες όπως το ενοίκιο, τα κοινόχρηστα, τα τρέχοντα δάνεια κ.α., ο Συνήγορος του Πολίτη με την επιστολή του προς το Υπουργείο, αναφέρει ότι θεωρεί την εν λόγω ρύθμιση της 15ης Μαρτίου, επαχθή για τους ανέργους και τους υπόλοιπους δικαιούχους των 14 άλλων Επιδομάτων που καταβάλλονται με αυτό τον τρόπο και εκτιμά ότι η συγκεκριμένη ρύθμιση συγκρούεται με τις διατάξεις του Συντάγματος.
Ο Συνήγορος του Πολίτη, όπως υποστηρίζει η Εφημερίδα των Συντακτών, στην επιστολή του επικαλείται τα άρθρα 22 και 5 του Συντάγματος, σε συνδυασμό με τα άρθρα 51 και 361 του Αστικού Κώδικα αλλά και αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας, επισημαίνοντας ότι τα επιδόματα ανεργίας, γονικής άδειας, μητρότητας κ.α. συνιστούν ασφαλιστικές και κοινωνικές παροχές. Κοινώς αποτελούν, ανταπόδοση στον εργαζόμενο των εισφορών που έχει πληρώσει για τον κίνδυνο ανεργίας ή για την αντιμετώπιση μελλοντικών αναγκών του.
Το συμπέρασμα του Συνηγόρου του Πολίτη, για την προπληρωμένη κάρτα των 15 επιδομάτων είναι σαφές: «Η εν λόγω ρύθμιση δεν προκρίνεται ως αναγκαία για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, αλλά τυγχάνει νομικά ασύνδετη με τον επιδιωκόμενο στόχο και σε κάθε περίπτωση υπερβαίνει πρόδηλα το απαραίτητο μέτρο τούτο, διότι η καταβολή με πίστωση στους τραπεζικούς λογαριασμούς των δικαιούχων ή έστω σε προπληρωμένη κάρτα είναι ικανή και πρόσφορη για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής σε συνδυασμό και με άλλα μέτρα που έχουν ληφθεί από τον νομοθέτη. Η εν λόγω ρύθμιση δεν λαμβάνει υπόψη το γεγονός ότι υπάρχουν νόμιμες συναλλαγές που δεν δύνανται να λάβουν χώρα μέσω POS, διότι αυτό δεν προβλέπεται από την οικεία νομοθεσία».
Συνεπώς μέσω της επιχειρηματολογίας του ο Συνήγορος του Πολίτη, ζητεί από το Υπουργείο Εργασίας, να νομοθετήσει ή να πάρει μια απόφαση που να υπερβαίνει τους παράλογους περιορισμούς στη χρήση των επιδομάτων που είναι ζωτικής σημασίας για τους δικαιούχους- ασφαλισμένους.
«Εκτιμούμε ότι είναι αναγκαίο να ληφθεί άμεσα νομοθετική μέριμνα ή πρωτοβουλία στο πλαίσιο της κανονιστικής δράσης, ώστε τα φαινόμενα που καταγγέλλονται για αδυναμία πληρωμής των βασικών υποχρεώσεών τους από τους πολίτες, να απαλειφθούν με κάθε πρόσφορο μέσο», καταλήγει η επιστολή του Συνηγόρου του Πολίτη, προς την Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης.
