Το 60% δαπανά πάνω από το 40% του διαθέσιμου εισοδήματός του για στέγαση. Η Ελλάδα καταγράφει τις χειρότερες επιδόσεις στην Ευρωπαϊκή Ενωση!
Δυσβάστακτο είναι το κόστος στέγασης για τα ελληνικά νοικοκυριά, καθώς με τη «βούλα» της Τραπέζης της Ελλάδος οι τιμές των ενοικίων εκτροχιάζουν τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς.
Η μελέτη αποκαλύπτει ότι δεκάδες χιλιάδες νοικοκυριά δαπανούν δυσανάλογα μεγάλα ποσοστά του εισοδήματός τους για στέγαση, τα οποία, μάλιστα, είναι πολύ πάνω από τα ευρωπαϊκά όρια ανεκτής επιβάρυνσης. Η Ελλάδα καταγράφει τις χειρότερες επιδόσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση στον τομέα της στεγαστικής προσιτότητας, με το 31% των νοικοκυριών στις πόλεις να δαπανά πάνω από το 40% του διαθέσιμου εισοδήματός του για στέγαση, ενώ στις αγροτικές περιοχές το αντίστοιχο ποσοστό ανέρχεται στο 25%. Σε αυτά τα ποσοστά περιλαμβάνονται, εκτός από το ενοίκιο, οι λογαριασμοί ΔΕΚΟ, οι πληρωμές στεγαστικού δανείου και τα δημοσιονομικά τέλη.
Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στην έκθεση: «Η στέγη, παρά την ανάκαμψη της οικονομίας τα τελευταία χρόνια, παραμένει απρόσιτη για ένα διαρκώς αυξανόμενο μέρος του πληθυσμού». Ακόμα, σημειώνει ότι «η απόκλιση μεταξύ εισοδήματος και κόστους στέγασης έχει πλέον καταστεί διαρθρωτική».
Με άλλα λόγια, οι τιμές των ακινήτων ανεβαίνουν σταθερά, χωρίς ανάλογη αύξηση στους πραγματικούς μισθούς, με αποτέλεσμα η στέγη να καθίσταται όλο πιο απρόσιτη.
Το ποσοστό των νοικοκυριών που αντιμετωπίζει υπερεπιβάρυνση από το κόστος στέγασης αυξήθηκε από 28,7% το 2018 σε 30,9% το 2021. Η αύξηση αυτή καταγράφεται σε αστικές και μη περιοχές, με τις αστικές να εμφανίζουν τα υψηλότερα ποσοστά. Συγκεκριμένα, στις αστικές περιοχές το ποσοστό υπερεπιβάρυνσης ανήλθε σε 32,2% το 2021, ενώ στις ημιαστικές και αγροτικές περιοχές διαμορφώθηκε σε 28,8% και 27,7% αντίστοιχα.
Σημαντικές διαφοροποιήσεις παρατηρούνται και στη γεωγραφική κατανομή του προβλήματος: Το υψηλότερο ποσοστό υπερεπιβάρυνσης καταγράφεται στο νότιο Αιγαίο, με 45,7%, ακολουθούμενο από την Ήπειρο, με 38,0%. Η Αττική, όπου συγκεντρώνεται μεγάλο μέρος του πληθυσμού, εμφανίζει ποσοστό 35,4%, ενώ η Θεσσαλονίκη φτάνει το 35,0%. Αντίθετα, η κεντρική Ελλάδα παρουσιάζει το χαμηλότερο ποσοστό, στο 23,4%.
Ακόμη δυσκολότερη είναι η κατάσταση για τους ενοικιαστές, καθώς περίπου το 60% των νοικοκυριών που νοικιάζει κάποιο ακίνητο δαπανά πάνω από το 40% του διαθέσιμου εισοδήματός του για στέγαση, ποσοστό που παραμένει σταθερό μεταξύ 2018 και 2021. Το ποσοστό αυτό αυξάνεται στις αστικές περιοχές, φτάνοντας το 62,0%. Αντίθετα, οι ιδιοκτήτες κατοικιών χωρίς στεγαστικό δάνειο αντιμετωπίζουν σαφώς μικρότερο πρόβλημα, με μόλις 15,3% να δαπανά πάνω από το 40% του εισοδήματός του για στεγαστικό κόστος.
Τα νεότερα νοικοκυριά, ηλικίας 18-29 ετών, αντιμετωπίζουν τις μεγαλύτερες δυσκολίες. Ωστόσο, τα νοικοκυριά άνω των 85 ετών εμφανίζουν κι αυτά αυξημένες δυσκολίες. Η απασχόληση αποτελεί επίσης κρίσιμο παράγοντα, με τους ανέργους να έχουν κατά 15% περισσότερες πιθανότητες υπερεπιβάρυνσης σε σχέση με τους εργαζομένους.
Υπερφόρτωση του κόστους στέγασης
2018 | 2021 | |||
Περιοχή | Ιδιοκτήτες | Ενοικιαστές | Ιδιοκτήτες | Ενοικιαστές |
Αθήνα | 10,6% | 60,1% | 12,5% | 61% |
Ανατολική Μακεδονία – Θράκη | 21,3% | 48,1% | 16% | 45,6% |
Αττική | 9,9% | 69,8% | 20% | 50,8% |
Βόρειο Αιγαίο | 1,4% | 50,3% | 10,5% | 46,5% |
Δυτική Ελλάδα | 15,1% | 72,4% | 13,1% | 85,3% |
Δυτική Μακεδονία | 30,6% | 53,1% | 6,8% | 58,6% |
Ήπειρος | 6,4% | 55,9% | 20,1% | 59,6% |
Θεσσαλία | 6,7% | 74% | 11,2% | 55,9% |
Θεσσαλονίκη | 4,3% | 64,2% | 11,3% | 68,1% |
Νησιά Ιονίου | 5,9% | 37% | 11,7% | 69,6% |
Κεντρική Μακεδονία | 13% | 58,1% | 15% | 40,5% |
Κρήτη | 9,9% | 61,7% | 17,4% | 85,3% |
Νότιο Αιγαίο | 6,4% | 60,6% | 24,3% | 58,9% |
Πελοπόννησος | 4,9% | 46,3% | 13,4% | 58,8% |
Στερεά Ελλάδα | 7% | 50,8% | 9,8% | 37,4% |
Πηγή: Eurostat, ΤτΕ, ΙΟΒΕ