Πρόκειται για ένα… παράξενο ορυκτό που ανακαλύφθηκε τον 21ο αιώνα και οι ειδικοί ακόμη το μελετούν.
Ένα ορυκτό που ακόμη αποκωδικοποιείται από τους επιστήμονες υπόσχεται μια νέα πράσινη επανάσταση με αρχή την ηλεκτροκίνηση.
O κρυπτονίτης είναι η αχίλλειος πτέρνα του Σούπερμαν, το μόνο υλικό στο Σύμπαν που μπορεί να του αφαιρέσει τις υπερδυνάμεις του. Προερχόμενος από τον Κρύπτον, τον κόσμο του Σούπερμαν, το πράσινο εξωγήινο υλικό εκπέμπει μια μοναδική, δηλητηριώδη ακτινοβολία που μπορεί να τον αποδυναμώσει ή και να τον σκοτώσει. Φυσικά, ο κρυπτονίτης είναι εντελώς φανταστικός, καταταγμένος στα βασίλεια της επιστημονικής φαντασίας.
Όμως επιστήμονες στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας στο Λονδίνο πιστεύουν ότι μια πραγματική εκδοχή του κρυπτονίτη θα μπορούσε να έχει εκπληκτικά οφέλη στη Γη. Σε αντίθεση με τον φανταστικό κρυπτονίτη υπάρχει ένα υλικό που ονομάζεται γιαδαρίτης. Είναι λευκός και σε μορφή σκόνης δεν εκπέμπει ακτινοβολία και προέρχεται από τη Σερβία και όχι από το Διάστημα.
Ο γιαδαρίτηςς ανακαλύφθηκε στη Σερβία το 2004 από την εταιρεία εξόρυξης Rio Tinto, αλλά ακόμη και οι γεωλόγοι αρχικά δεν ήταν σίγουροι τι ήταν. Τρία χρόνια αργότερα περιγράφηκε επίσημα από μια ομάδα που περιλάμβανε τους επιστήμονες του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Κρις Στάνλει και Μάικ Ράμσει.
Εκείνη την εποχή, η σύγκριση των επιστημόνων με μια βάση δεδομένων όλων των υπαρχόντων γνωστών ορυκτών απέδειξε ότι ο γιαδαρίτης ήταν εντελώς μοναδικός. Οι ειδικοί εξεπλάγησαν που ο χημικός του τύπος ήταν παρόμοιος (αλλά όχι πανομοιότυπος) με τον τύπο που εφευρέθηκε για τον κρυπτονίτη στην ταινία του 2006 «Superman Returns».
Στην ταινία, ο φανταστικός τύπος – «υδροξείδιο του πυριτικού νατρίου-λιθίου-βορίου με φθόριο» – είναι γραμμένος σε μια θήκη κρυπτονίτη που κλάπηκε από τον μεγάλο εχθρό του Σούπερμαν, Λεξ Λούθορ. Αυτή η σύμπτωση προσέλκυσε την προσοχή των μέσων μαζικής ενημέρωσης το 2007, αλλά σχεδόν δύο δεκαετίες μετά τις δυνατότητες του Ιδαρίτη δεν έχουν ακόμη υλοποιηθεί.
Τα χαρακτηριστικά του
Περιέργως ο γιαδαρίτης έχει βρεθεί μέχρι στιγμής μόνο σε ένα μέρος στη Γη, στη λεκάνη Jadar της Σερβίας, από την οποία πήρε το όνομά του το ορυκτό. Αλλά έχει βρεθεί εκεί σε τόσο μεγάλη ποσότητα που αν εξορυχθεί, θα μπορούσε να τροφοδοτήσει μια πράσινη επανάσταση.
Το σπάνιο αλλά πολλά υποσχόμενο ορυκτό που περιέχει λίθιο σχηματίζεται σαν «υλικά κέικ που συνδυάζονται με ακριβή σειρά», αποκαλύπτουν οι επιστήμονες. Ο γιαδαρίτης θα μπορούσε σύντομα να τροφοδοτήσει τη μετάβαση της Ευρώπης σε μια παγκόσμια επανάσταση των ηλεκτρικών αυτοκινήτων, καθώς οι κινητήρες εσωτερικής καύσης αντικαθίστανται από μπαταρίες. «Εάν εξορυχθεί, ο γιαδαρίτης μπορεί να προσφέρει τεράστιες δυνατότητες» αναφέρει η Δρ. Ρόμπιν Άρμστρονγκ, γεωλόγος στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας του Λονδίνου.
Ο γιαδαρίτης περιέχει υψηλές ποσότητες βορίου και λιθίου, τα οποία είναι σχετικά σπάνια και βιομηχανικά σημαντικά στοιχεία. Το βόριο χρησιμοποιείται σε λιπάσματα και θερμοανθεκτικό γυαλί για smartphones, καθώς και σε υλικά για αιολικά πάρκα και ηλιακούς συλλέκτες. Εν τω μεταξύ, το λίθιο είναι βασικό συστατικό στις μπαταρίες ιόντων λιθίου για ηλεκτρικά αυτοκίνητα.
Εάν ο γιαδαρίτης στη λεκάνη Jadar εξορυχθεί, θα μπορούσε να παράγει λίθιο για να τροφοδοτήσει έως και το 90% ηλεκτρικών οχημάτων της Ευρώπης λένε οι ερευνητές που δημοσιεύουν τη μελέτη τους στην επιθεώρηση «Nature Geoscience».
Naftemporiki.gr
