Μπορεί να υπάρχει ζωή πέρα από τη Γη; Στατιστικά μιλώντας, το Σύμπαν είναι τεράστιο με άπειρα ηλιακά συστήματα και πλανήτες σαν τη Γη, που θα μπορούσε να έχει σχηματιστεί ζωή και να έχει ανθίσει. Όμως, μέχρι να βρούμε δείγματα ζωής και σε άλλα μέρη, είναι κάτι που δε μπορούμε να το πούμε με 100% σιγουριά. Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι πως το Σύμπαν είναι τεράστιο και εμείς ακόμα δεν έχουμε καταφέρει να φτάσουμε καν σε ένα γειτονικό ηλιακό σύστημα. Τι γίνεται όμως με το δικό μας ηλιακό σύστημα; Που θα μπορούσαμε να αναζητήσουμε για ζωή;
Σε μια έκθεση επιστημών στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας του Λονδίνου, με τίτλο «Space: Could Life Exist Beyond Earth?», επιστήμονες εξέφρασαν τις απόψεις τους για το που θα μπορούσε να υπάρχει ζωή στο ηλιακό μας σύστημα.
«Προσωπικά, είμαι πιο ενθουσιασμένη με τα παγωμένα φεγγάρια γύρω από τον Δία και τον Κρόνο», δήλωσε η Sinead Moran, επικεφαλής της έκθεσης. «Υπάρχουν αυτοί οι κόσμοι που έχουν αυτές τις παγωμένες κρούστες, αλλά βαθιά κάτω από αυτές, υπάρχουν αυτοί οι υγροί ωκεανοί και υπάρχει η δυνατότητα ύπαρξης ζωής».
«Θα επέλεγα ένα από τα παγωμένα φεγγάρια του Δία ή του Κρόνου», συμφώνησε η καθηγήτρια Caroline Smith, επικεφαλής των συλλογών και κύρια επιμελήτρια μετεωριτών στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας. «Αυτοί οι ωκεάνιοι κόσμοι με έναν προστατευτικό παγωμένο φλοιό… από κάτω, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να έχετε υγρό νερό, και το υγρό νερό είναι κάτι που χρειάζεστε για τη ζωή».
Σε αυτά τα παγωμένα φεγγάρια περιλαμβάνεται η Ευρώπη, ο Γανυμήδης και η Καλλιστώ, που περιφέρονται γύρω από τον Δία. Μην ξεχνάμε βέβαια και τον Εγκέλαδο, που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον Κρόνο. Μάλιστα, η αποστολή Cassini είδε θερμούς πίδακες να εκρήγνυνται από τον Εγκέλαδο, γεμάτους από σύνθετες χημικές ουσίες. Αυτό από μόνο του κάνει τον βαθύ ωκεανό του ένα καλό μέρος για περαιτέρω μελέτη και διερεύνηση.
«Αν σκεφτείτε τις ανακαλύψεις που έχουν γίνει ακόμη και τα τελευταία 40 ή 50 χρόνια, σχετικά με την ποικιλομορφία της ζωής στους βαθύτερους ωκεανούς της Γης, μακριά από το ηλιακό φως, ξέρετε ότι οι άνθρωποι δεν πίστευαν ποτέ ότι θα υπήρχε ζωή εκεί κάτω. Κι όμως, αυτές οι περιοχές μερικές φορές σφύζουν από ζωή. Θα μπορούσαν να συμβαίνουν τα ίδια πράγματα και στους παγωμένους κόσμους», είπε η Smith.
Στην παρούσα φάση δεν υπάρχουν προγραμματισμένες αποστολές για τον Εγκέλαδο, όμως η αποστολή JUICE της ESA, έχει ξεκινήσει για τα παγωμένα φεγγάρια του Δία, εστιάζοντας στον Γανυμήδη, ενώ η NASA έχει εκτοξεύσει ήδη το Europa Clipper, ειδικά για την Ευρώπη, το φεγγάρι του Δία.
Μαζί με αυτά, ετοιμάζεται και το Dragonfly, που θα πετάξει στον Τιτάνα, το φεγγάρι του Κρόνου, ώστε να μπορούμε να τον μελετήσουμε αναλυτικά. Ο Τιτάνας μοιάζει εμφανισιακά πολύ με τη Γη, με θάλασσες και λίμνες, όπως επίσης και σύννεφα. Όμως, οι θάλασσες του δεν είναι από νερό, αλλά από μεθάνιο, όμως αυτό δε σημαίνει πως δε μπορεί να διατηρήσει κάποιες άγνωστες μορφές ζωής, αρκετά διαφορετικές από αυτές που έχουμε συνηθίσει στη Γη.
Αυτά είναι μόνο λίγοι από τους παγωμένους κόσμους στο ηλιακό μας σύστημα. Φυσικά έχουμε και τον Τρίτωνα, το φεγγάρι του Ποσειδώνα, που παρουσιάζει εκρήξεις θερμοπιδάκων, όμως λόγω της απόστασής του, δεν έχει προγραμματιστεί κάποια αποστολή.
«Πραγματικά, η υπόθεση για μια μεγάλη αποστολή, ένα διαστημόπλοιο σε τροχιά τόσο προς τον Ουρανό όσο και προς τον Ποσειδώνα, νομίζω, είναι τόσο ακαταμάχητη!» δήλωσε ο διάσημος φυσικός Brian Cox. «Αν ήμουν ένας από αυτούς τους δισεκατομμυριούχους… που απλώς κυκλοφορούν με όλα τα χρήματά τους, θα χρηματοδοτούσα δύο αποστολές: Θα χρηματοδοτούσα ένα διαστημόπλοιο σε τροχιά προς τον Ουρανό και ένα σε τροχιά προς τον Ποσειδώνα».
«Έχουμε δύο ρόβερ της NASA που λειτουργούν αυτήν τη στιγμή στον Άρη, και αυτά είναι εξοπλισμένα με επιστημονικά φορτία που έχουν σχεδιαστεί ειδικά για να αναζητούν τέτοιου είδους χημικές και φυσικές βιο-υπογραφές πιθανής ζωής στον Άρη. Ψάχνουμε λοιπόν για αυτές τις χημικές, φυσικές ενδείξεις, αυτά τα δακτυλικά αποτυπώματα, για να δούμε αν υπήρχαν οι φυσικές και χημικές προδιαγραφές για να ξεκινήσει η ζωή» είπε η Smith, που συμμετέχει και στην ομάδα του Perseverance.
Μέχρι στιγμής το Perseverance έχει βρει έναν βράχο, τον Cheyava Falls, που αποτελεί την ισχυρότερη απόδειξη για κάτι που πιθανώς έχει τροποποιηθεί από ζωή. Είναι η πιο αδύναμη πιθανότητα σήματος ζωής στην κλίμακα CoLD της NASA, αλλά είναι η καλύτερη που έχουμε προς το παρόν.
Μην ξεχνάμε και την Αφροδίτη, που θεωρείται η αδερφή της Γης, με ενδείξεις για βιο-υπογραφές στα σύννεφά της. Παράλληλα, έχουμε και τον Πλούτωνα, με τον πλούσιο σε αλάτι ωκεανό του.
Μπορεί στο δικό μας ηλιακό σύστημα, η ζωή να έχει επιβιώσει μόνο στη Γη, που έχει πιθανότατα και τις καλύτερες συνθήκες για να ανθήσει. Αυτό βέβαια δε σημαίνει πως η ζωή δεν προσπάθησε να ξεκινήσει και σε άλλους πλανήτες.
Το ηλιακό μας σύστημα όμως είναι ένα αμελητέο κομμάτι του σύμπαντος. Αν σκεφτούμε πως στον Γαλαξία μας μόνο υπάρχουν δισεκατομμύρια ηλιακά συστήματα και πως ο Γαλαξίας μας είναι μόνο ένας από τους 2 τρισεκατομμύρια γαλαξίες που έχουμε δει μέχρι στιγμής, καταλαβαίνουμε πως η αναζήτηση για ζωή, δε μπορεί να επικεντρωθεί μόνο στο δικό μας πλανητικό σύστημα.
Το ερώτημα για το αν υπάρχει ζωή και αλλού εκτός από τη Γη δε θα μας αφήσει ποτέ να το ξεχάσουμε, μέχρι να βρούμε μια απάντηση! Εγώ στοιχηματίζω πως το Σύμπαν είναι γεμάτο από ζωή. Εσείς;
