Του Α. Π. Δημόπουλου
Μέχρι λίγες μόνον εβδομάδες πριν υπήρχε διαδεδομένη η εκτίμηση ότι στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών της Ρουμανίας θα εκλεγόταν ο ηγέτης του μεγαλύτερου κόμματος της δεξιάς αντιπολίτευσης AUR George Simion. Μάλιστα, η εκτίμηση αυτή φάνηκε να ενισχύεται αποφασιστικά, όταν στον πρώτο γύρο των εκλογών, την 4η Μαΐου, ο κ. Simion συγκέντρωσε ποσοστό 41%, αφήνοντας, ως ανθυποψήφιό του για τον δεύτερο γύρο, τον δήμαρχο του Βουκουρεστίου Nicușor Dan, δηλαδή κάποιον εκτός της κεντρικής πολιτικής, ο οποίος συγκέντρωσε ένα γλίσχρο 21%, αφήνοντας έξω, κυριολεκτικά στον πόντο, τον κυβερνητικό υποψήφιο Crin Antonescu. Μάλιστα, τον κ. Simion συνέχιζε να βοηθάει και η παγκόσμια δημοσιότητα που είχε αποκτήσει η αναμέτρηση μετά την ακύρωση του πρώτου γύρου των ίδιων εκλογών τον περασμένο Δεκέμβριο (λόγω φερόμενης αθέμιτης ανάμειξης της Ρωσίας), όταν και αναδείχθηκε απρόσμενα πρώτος ο «ανεξάρτητος» Călin Georgescu – μια ακύρωση εκλογών, την οποία κατέστησε διάσημη ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ J.D. Vance, ως συνώνυμη «ελλείμματος δημοκρατίας» στην Ευρώπη. Όμως, τελικά, και παρά την ανοιχτή ταύτισή του με τον κ. Trump και την επίσης ηχηρή στήριξή του από την κυρία Le Pen και άλλους πολιτικούς της ριζοσπαστικής δεξιάς στην Ευρώπη, ο κ. Simion υπέστη δεινή ήττα, 46,40% έναντι 53,60% του κ. Dan. Αλήθεια, γιατί ηττήθηκε ο Simion;
Αθέμιτη ανάμειξη
Φυσικά, δεν υπήρξε νοθεία, ο κ. Simion, παρά την απογοήτευσή του, έκλεισε σχεδόν άμεσα κάθε τέτοια συζήτηση (αν και μόλις χθες προανήγγειλε ότι θα προσβάλει δικαστικά το αποτέλεσμα, όχι για νοθεία αλλά για αθέμιτη ανάμειξη Γαλλίας – Μολδαβίας). Και αυτό γιατί, όταν χάνεις, σε μια χώρα σαν τη Ρουμανία, με ένα 7% (με 830.000 ψήφους διαφορά δηλαδή), είναι προφανές ότι δεν είναι θέμα νοθείας αλλά αποδοκιμασίας. Εξάλλου, με δεδομένη τη βιαιότητα των ποιοτικών ευρημάτων της εκλογής κάθε συζήτηση για «νοθεία» θα λειτουργούσε στην πραγματικότητα ως περισπασμός για τον ίδιο. Γιατί ο «κεντρώος» κ. Dan συγκέντρωσε 70% στις δύο μεγαλύτερες πόλεις, Βουκουρέστι και Κλουζ, 60% στις γυναίκες και στους νέους και 75% σε όσους είχαν κάποιο πτυχίο – δεν είναι εύκολοι αριθμοί αυτοί. Ούτε, φυσικά, αρκούσε η τεχνική εξήγηση που έδωσαν οι δημοσκόποι, ότι δηλαδή στον δεύτερο γύρο η συμμετοχή εκτινάχθηκε στο 65% και ένα πολύ ευρύτερο σώμα ψηφισάντων προκάλεσε την ανατροπή. Γιατί ενώ αυτό εξηγεί την αποτυχία της πρόβλεψης, δεν εξηγεί πολιτικά την ανατροπή. Όπως δεν την εξηγεί επίσης ούτε το γεγονός ότι ο κ. Simion ήταν όντως τηλεοπτικά κατώτερος του κ. Dan ούτε ότι βρισκόταν συχνά εκτός Ρουμανίας, όπου και αναζητούσε υποστήριξη εντός της ρουμανικής διασποράς (την οποία κέρδισε σε ποσοστό 56%). Γιατί καμία προεκλογική εκστρατεία δεν είναι τέλεια, όμως ήττες με 7% διαφορά εξηγούνται μόνο πολιτικά.
Πολιτική παράσταση
Και αυτή η εξήγηση πρέπει να αναζητηθεί στην πολιτική παράσταση την οποία είχε η Ρουμανία για τον κ. Simion, όταν πριν από περίπου δύο μήνες κατέστη σαφές ότι αυτός θα ήταν ο υποψήφιος πρόεδρος του «αντισυστημικού» χώρου, τον οποίο επιχείρησε να εκφράσει στις εκλογές του Δεκεμβρίου ο Georgescu. Γιατί, όπως εξήγησα σε πρόσφατο άρθρο μου, αυτή η πολιτική παράσταση ήταν ελεύθερη από τη βασική αιτίαση κατά του Georgescu, η οποία δεν ήταν ότι αυτός ήταν «ακροδεξιός» αλλά ότι πολλοί τον θεωρούσαν (δικαίως ή αδίκως) εγκάθετο της Μόσχας. Έτσι, λοιπόν, όταν ο κ. Simion πήρε τη θέση του, ως ο νέος «αντισυστημικός» υποψήφιος, φάνηκε να εκλείπει κάθε εμπόδιο. Γιατί ενώ ο κ. Simion ήταν, ως ηγέτης του AUR (ενός κόμματος με ρίζες στον προπολεμικό φασισμό), ένας πολύ πιο καθαρός πολιτικός της άκρας Δεξιάς από τον Georgescu (και κατά τούτο ριζοσπαστικότερος), αντίθετα προς τον τελευταίο, δεν είχε υπάρξει ποτέ ανοιχτός στην αιτίαση ότι ήταν τάχα εγκάθετος των Ρώσων. Όχι μόνο γιατί ήταν ηγέτης ενός κόμματος το οποίο δεν είχε δώσει τέτοια δείγματα, αλλά και γιατί ο ίδιος, αντίθετα με τον Georgescu, είχε υπάρξει συχνά επικριτικός για τη Ρωσία και απολύτως δεσμευτικός ως προς τον δυτικό προσανατολισμό της Ρουμανίας. Ήθελε καλύτερες σχέσεις με τη Ρωσία και λιγότερη εμπλοκή στο Ουκρανικό αλλά μέχρι εκεί, και όλη αυτή η ενδιάμεση προσέγγιση έδειξε να αυξάνει την αξιοπιστία, την εκλογιμότητα και τους αριθμούς του.
Το μοιραίο λάθος
Και τότε, δυστυχώς, ο Simion έκανε το μοιραίο λάθος. Αντί να συνειδητοποιήσει ότι ήταν εκλογιμότερος από τον Georgescu λόγω των διαφορών τους και να τον κρατήσει σε απόσταση, έξαφνα άρχισε να εμφανίζεται μαζί του. Και όχι μόνο αυτό, αλλά, όταν μετά το 41% του πρώτου γύρου, ο συστημικός πρωθυπουργός Marcel Ciolacu υπέβαλε παραίτηση, ανακοίνωσε ασθμαίνων, αντί να αντιληφθεί την παγίδα, ότι θα έκανε πρωθυπουργό τον Georgescu και ήταν τότε που οι αριθμοί του άρχισαν να πέφτουν χωρίς επιστροφή. Γιατί αυτό που έψαχναν οι Ρουμάνοι ήταν κάποιον χωρίς τις σκιές του Georgescu – και ουδόλως βοήθησε τον κ. Simion ότι όταν κατάλαβε το λάθος του και για να διώξει τις σκιές αυτές άρχισε να επιτίθεται ανοιχτά στον κ. Putin ως «εγκληματία πολέμου» (γιατί πώς γίνεται να δεσμεύεσαι για καλές σχέσεις με τη Ρωσία και να λες τα αντίθετα, όταν σε πιάνουν να κλέβεις οπώρας;). Με άλλα λόγια, η εικόνα του κ. Simion έπαψε να είναι αυτή του πρωταγωνιστή και έγινε αυτή ενός ακόμα αδέξιου «μπροστινού» του Georgescu. Και κάπως έτσι έλειψαν οι 830.000 ψήφοι.
