Το μαγνητικό πεδίο της Γης άλλαξε δραματικά πριν από περίπου 41.000 χρόνια και πλέον μπορούμε να βιώσουμε αυτή την σημαντική αναταραχή, χάρη σε μια έξυπνη ερμηνεία των πληροφοριών που συλλέχθηκαν από την αποστολή του σχηματισμού Swarm του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος.
Πιο συγκεκριμένα οι γεωεπιστήμονες συνδυάζοντας τα δορυφορικά δεδομένα με στοιχεία κινήσεων των γραμμών του μαγνητικού πεδίου στη Γη, χαρτογράφησαν το Laschamp event και το αναπαρέστησαν χρησιμοποιώντας φυσικούς θορύβους. Η συλλογή που προέκυψε, αποκαλύφθηκε το 2024 από το Τεχνικό Πανεπιστήμιο της Δανίας και το Γερμανικό Κέντρο Ερευνών Γεωεπιστημών. Το μαγνητικό πεδίο της Γης φτάνει σε απόσταση δεκάδων έως εκατοντάδων χιλιάδων χιλιομέτρων στο διάστημα, προστατεύοντάς μας εκτρέποντας τα ηλιακά σωματίδια που διαβρώνουν την ατμόσφαιρα. Καθώς ο σίδηρος και το νικέλιο στο εσωτερικό του πλανήτη μας μετατοπίζονται, το ίδιο συμβαίνει και με το μαγνητικό πεδίο της Γης. Αυτό σημαίνει ότι οι Βόρειοι (και Νότιοι) Πόλοι βρίσκονται επίσης σε συνεχή κίνηση.
Το τελευταίο κατακλυσμικό γεγονός συνέβη πριν από περίπου 41.000 χρόνια, αφήνοντας μια υπογραφή στις ροές λάβας Laschamps στη Γαλλία. Καθώς το πεδίο αποδυναμώθηκε σε μόλις 5% της τρέχουσας έντασής του, η διαδικασία αντιστροφής επέτρεψε σε πλεονάζουσες κοσμικές ακτίνες να περάσουν στην ατμόσφαιρα της Γης. Ο πάγος και τα θαλάσσια ιζήματα διατηρούν ισοτοπικές υπογραφές αυτού του υψηλότερου από το κανονικό ηλιακού βομβαρδισμού, με τα επίπεδα των ισοτόπων του βηρυλλίου-10 να διπλασιάζονται κατά τη διάρκεια του συμβάντος Laschamps, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε πέρυσι.
Χρειάστηκαν 250 χρόνια για να συμβεί η αντιστροφή του Laschamp και παρέμεινε στον ασυνήθιστο προσανατολισμό για περίπου 440 χρόνια. Το πολύπολικό, το μαγνητικό πεδίο της Γης μπορεί να παρέμεινε στο 25% της τρέχουσας ισχύος του καθώς η βόρεια πολικότητα μετατοπίστηκε προς το νότο. Πρόσφατες ανωμαλίες του μαγνητικού πεδίου όπως η εξασθένηση πάνω από τον Ατλαντικό Ωκεανό έχουν οδηγήσει σε νέα ερωτήματα. Για παράδειγμα η ανωμαλία του Νότιου Ατλαντικού εκθέτει τους δορυφόρους στην περιοχή σε υψηλότερα επίπεδα ακτινοβολίας.
Αξίζει να σημειώσουμε ότι από το 2013 ο αστερισμός Swarm της ESA μετρά μαγνητικά σήματα από τον πυρήνα, τον μανδύα, τον φλοιό, τους ωκεανούς, την ιονόσφαιρα και τη μαγνητόσφαιρα της Γης, ώστε να μπορέσουν οι ειδικοί να κατανοήσουν καλύτερα το γεωμαγνητικό πεδίο του πλανήτη και να προβλέψουν τις διακυμάνσεις του.
