Του Βασίλη Γαλούπη
Από σήμερα αρχίζει και επίσημα η εποχή Τραμπ. Στο εξής, ο κόσμος βρίσκεται στα πόδια του και η προεδρία του αναμένεται να ταρακουνήσει τα πάντα. Όσο ο πλανήτης θα παρακολουθεί την ορκωμοσία του, γνωρίζει ήδη ότι η δεύτερη θητεία του θα είναι πολύ διαφορετική από την πρώτη, όταν οι δυνάμεις του ήταν πιο περιορισμένες και ο ίδιος πιο συγκρατημένος.
Τώρα, όμως, εμφανίζεται ως ο απόλυτος κυρίαρχος. Το υπουργικό του συμβούλιο υποστηρίζει θερμά την ατζέντα του. Έχει τον έλεγχο και των δύο σωμάτων του Κογκρέσου καθώς και του Ανώτατου Δικαστηρίου. Η ομάδα του έρχεται προετοιμασμένη, έχοντας διασφαλίσει ότι κανείς που θα μπορούσε να περιορίσει τον Τραμπ δεν θα διοριστεί στη διοίκηση.
Με τον έναν τρόπο ή τον άλλο, όλες οι χώρες θα επηρεαστούν. Κι όπως όλοι οι πολιτικοί, ο Τραμπ δεν ήρθε από το πουθενά. Ουσιαστικά, όλα αυτά που ενοχλούν στο στιλ διακυβέρνησής του, από την υπερβολική πολιτική ισχύ στα χέρια δισεκατομμυριούχων, την ιδιοκτησία σε μεγάλα μέσα και τις επιθέσεις μέσω social media, είχαν ήδη επιβληθεί στις κοινωνίες από τους ιδεολογικούς «αντιπάλους» του Τραμπ. Ο νεοφιλελευθερισμός ήταν αυτός που οδήγησε στην άνοδο του Τραμπ και ο νέος πρόεδρος, πρακτικά, απλώς χρησιμοποιεί σαν μπούμερανγκ τα όπλα που το «άλλο» σύστημα δημιούργησε.
Αν τώρα οι «χαμένοι» γκρινιάζουν για «λαϊκισμό», πρόκειται για έναν λαϊκισμό που οι ίδιοι εξέθρεψαν. Εκτίναξαν τόσο πολύ την ανισότητα, που η πολιτική ξέπεσε σε μια κραυγαλέα ελίτ δραστηριότητα, μόνο απ’ όσους και για όσους έχουν χρήματα και επιρροή, με αποτέλεσμα οι κοινωνίες να θεωρήσουν τους πολιτικούς άσχετους με τα πραγματικά προβλήματα του κόσμου. Την ίδια στιγμή, φανατικές ατζέντες περιθωρίων ταΐστηκαν με το ζόρι στον κόσμο για να κάνουν μπίζνες οι ΜΚΟ. Ήταν θέμα χρόνου να αντιδράσουν οι Αμερικανοί πολίτες, που είχαν μπουχτίσει περισσότερο απ’ όλους.
Ο δυτικός κόσμος στο σύνολό του ακολούθησε τις οδηγίες του Δημοκρατικού Κόμματος των ΗΠΑ. Ήταν η πρώτη φορά που εμμονικές – αντιεπιστημονικές ατζέντες πήραν τον χαρακτήρα μιας επίσημης κρατικής ιδεολογίας στις δυτικές χώρες. Και η απόδειξη πως δεν επρόκειτο για ζήτημα δημοκρατίας ή συμπερίληψης ήταν ακριβώς ότι η εκστρατεία επιβολής τους έγινε στη Δύση, όπου, π.χ., οι ομοφυλόφιλοι είχαν ήδη πλήρη νομικά δικαιώματα σε κοινό βίο και περιουσία, ζώντας ελεύθερα κι ανενόχλητα τις ζωές τους. Κι όχι σε χώρες, όπως, για παράδειγμα, το Αφγανιστάν, που ακόμα και η νύξη περί ομοφυλοφιλίας στέλνει ανθρώπους στον λιθοβολισμό.
Ήδη πριν από την ορκωμοσία Τραμπ οι Meta, Boeing, McDonald’s, Walmart κ.ά. άρχισαν να εγκαταλείπουν την πολιτική τους να τοποθετούν στελέχη με βάση όχι την επαγγελματική ικανότητα αλλά τις «μειονότητες ΛΟΑΤΚΙ», πρακτική που συχνά κατέληγε σε στελέχη που δεν μπορούσαν να κάνουν τη δουλειά τους. Ακόμα και ο Μπιλ Γκέιτς δηλώνει πλέον «γοητευμένος» από τον Τραμπ.
Στο εξής ο Τραμπ έχει ανακοινώσει ότι θα απαγορεύσει τους διεμφυλικούς (τρανς) από τον στρατό ή τον γυναικείο αθλητισμό και θα νομοθετεί υπό την αρχή ότι «υπάρχουν μόνο δύο βιολογικά φύλα – αρσενικό και θηλυκό».
Αλλά τον υπόλοιπο κόσμο, εκτός ΗΠΑ, τον νοιάζει κυρίως τι θα κάνει γεωπολιτικά και εμπορικά. Είναι μάλλον απίθανο ο Τραμπ να δώσει εντολή για προσάρτηση του Καναδά, της Διώρυγας του Παναμά ή της Γροιλανδίας. Αυτό, όμως, θα είναι το νέο στιλ διαπραγμάτευσης της Αμερικής. Μέχρι τώρα οι ΗΠΑ στηρίζονταν σε ένα πολύτιμο δίκτυο συμμάχων, τους οποίους, όποτε επιθυμούσαν να πιέσουν, το έκαναν πίσω από τις κάμερες.
Ο Τραμπ χρησιμοποιεί την επιθετικότητα ακόμα και προς φιλικές χώρες, κάνοντας ταυτόχρονα και σινιάλο τρομοκράτησης προς τους εχθρούς της Αμερικής.
Όπως ο ίδιος έχει πει, κάθε χώρα στο εξής πρέπει να κοιτάζει αποκλειστικά το εθνικό της συμφέρον. Αυτό θα οδηγήσει σε μια νέα παγκόσμια τάξη πραγμάτων. Χώρες με εχθρικούς γείτονες που αναμένεται τώρα να αποθρασυνθούν, όπως η περίπτωση της Ελλάδας με την Τουρκία, οφείλουν να διαπραγματευτούν σοφά και απαιτητικά τις συμμαχίες τους σε έναν πολυπολικό κόσμο. Αλλιώς η «νέα» Αμερική μάλλον θα κοιτάει αδιάφορα όταν η Τουρκία επιλέξει να δείξει τα δόντια της.
Ταγμένος υπέρ του προστατευτισμού, ο Τραμπ απειλεί με εμπορικό πόλεμο ακόμα και την Ευρώπη. Σαν αντάλλαγμα για το κλείσιμο της στρόφιγγας προς την Ουκρανία, θα προσφέρει την Ευρώπη στην αμερικανική οπλική βιομηχανία. Οι απαιτήσεις του για αμυντικές δαπάνες στο 5% του ΑΕΠ θα τροφοδοτούν στο εξής με ευρωπαϊκά λεφτά την αμερικανική βιομηχανία όπλων για πολλά χρόνια και χωρίς πια τον κίνδυνο πυρηνικής κλιμάκωσης Ρωσίας – ΗΠΑ.
Στην ορκωμοσία του ο Τραμπ δεν κάλεσε κανέναν από τους ηγέτες που λειτούργησαν σαν φερέφωνα των Δημοκρατικών. Αγνόησε την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, τον Στάρμερ, πρωθυπουργό της Βρετανίας, τον Σολτς της Γερμανίας, τον Μακρόν κ.λπ. Αντίθετα, προσκάλεσε την πρωθυπουργό της Ιταλίας Τζόρτζια Μελόνι, τον πρωθυπουργό της Ινδίας Ναρέντρα Μόντι, τον Βίκτορ Όρμπαν (αν και δήλωσε ότι δεν θα παρευρεθεί λόγω υποχρεώσεων), τον πρόεδρο της Αργεντινής Χαβιέρ Μιλέι, τον πρώην πρόεδρο της Βραζιλίας Μπολσονάρου, τον πρώην πρωθυπουργό της Πολωνίας, Μόραγουικ κ.ά. Απηύθυνε πρόσκληση και στον Κινέζο πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ, κλείνοντάς του το μάτι παρά τον εμπορικό πόλεμο. Δεν θα παραστεί, αλλά θα δώσει το «παρών» ο Κινέζος αντιπρόεδρος Χαν Ζενγκ.