Του Μανώλη Κοττάκη
«Οι πολίτες απομακρύνονται από τα κόμματα διότι έχασαν ή χάνουν την εμπιστοσύνη τους προς αυτά, στις πολιτικές τους, στα προγράμματά τους. Βλέπουν, οι πολλοί τουλάχιστον, το βιοτικό τους επίπεδο να επιδεινώνεται, τις κοινωνικές υπηρεσίες να συρρικνώνονται, τις βασικές παραδοσιακές τους αξίες να περιφρονούνται στο όνομα μιας ασαφούς και στρεβλής παγκοσμιοποίησης, της παντοδυναμίας των ανώνυμων αγορών και διακηρύξεων μιας ισοπεδωτικής πολυπολιτισμικότητας που προσβάλλει κάθε έννοια εθνικής ταυτότητας, παράδοσης και πολιτισμού, όπως και κάθε έννοια αρχών και αξιών με βαθιές ρίζες στις ευρωπαϊκές κοινωνίες. Τι είναι όλοι αυτοί οι πολίτες, στη συντριπτική τους πλειοψηφία φιλήσυχοι δημοκράτες, που μέχρι χθες ήταν σταθεροί ψηφοφόροι της Χριστιανοδημοκρατίας, των Σοσιαλδημοκρατών, των Γκολικών και του Σοσιαλιστικού Κόμματος, και τώρα αποστρέφονται τις παραδοσιακές τους επιλογές; Εν μια νυκτί, όλοι αυτοί μεταμορφώθηκαν σε φανατικούς ακολούθους ακροδεξιών ή φιλοφασιστικών πολιτικών σχηματισμών; Ή μήπως είναι όλο και μεγαλύτερα τμήματα του πληθυσμού που απορρίπτουν το μοντέλο ζωής και κοινωνίας που βλέπουν να τους επιβάλλεται άνωθεν και αισθάνονται την ανάγκη να διαμαρτυρηθούν και να αντιδράσουν; (…)
Το θεμέλιο κάθε οργανωμένης κοινωνίας, πόσο μάλλον μιας ελεύθερης δημοκρατικής Πολιτείας, είναι η εμπιστοσύνη στους θεσμούς, στους κανόνες και στον σεβασμό τους, στους νόμους και στη Δικαιοσύνη, είναι η εμπιστοσύνη στο πολιτικό σύστημα. Αν και όταν αυτή η σχέση εμπιστοσύνης διαρραγεί, τότε το πολιτικό σύστημα πάσχει, το συνολικό οικοδόμημα της κοινωνικής οργάνωσης κλυδωνίζεται, ο κίνδυνος μιας γενικευμένης απορρύθμισης γίνεται ορατός. Παρατηρώντας τις ευρωπαϊκές εξελίξεις διαχρονικά, είναι ολοφάνερο ότι προσεγγίζουμε με αυξανόμενη ταχύτητα μια τέτοιας μορφής κρίση εμπιστοσύνης, όπου οι αρχόμενοι δεν εμπιστεύονται τους άρχοντές τους, τη φιλοπατρία, την ακεραιότητα, την κοινωνική ενσυναίσθηση και ανθρωπιά των αρχόντων τους, και οι άρχοντες αδυνατούν να κατανοήσουν τους προβληματισμούς, τις αγωνίες, τις αντιρρήσεις και επιφυλάξεις των αρχομένων. Αυτός είναι ο ορισμός της κρίσης εμπιστοσύνης και της κρίσης του πολιτικού συστήματος. Είναι ο ορισμός της απονομιμοποίησής του στα μάτια των πολιτών, του θεμέλιου λίθου δηλαδή πάνω στον οποίο εδράζεται κάθε δημοκρατική πολιτεία. (…)
Στην προσπάθειά τους, μάλιστα, οι ευρωπαϊκές ηγεσίες να υποβαθμίσουν τη σημασία του εκλογικού μηνύματος, δεν διστάζουν με δημόσιες αναφορές να μετέρχονται με μεγάλη ευκολία περιφρονητικούς και απαξιωτικούς χαρακτηρισμούς για τους διαμαρτυρόμενους πολίτες. Αίφνης, η Ευρώπη γέμισε από λαϊκιστές, ακροδεξιούς, φιλοφασίζοντες και θρησκόληπτους. Από καθυστερημένους που δεν μπορούν να συλλάβουν τις σύγχρονες τάσεις και προτεραιότητες της πολυπολιτισμικότητας, του άκρατου δικαιωματισμού, της παντοκρατορίας των αγορών κι ενός αδιαφανούς τραπεζικού συστήματος, του σταδιακού εξοβελισμού του έθνους-κράτους. Όλα αυτά, όμως, είναι δείγματα νοσηρής και επικίνδυνης νοοτροπίας. Η αυταρέσκεια και η αλαζονεία, ο δύσκολα συγκαλυπτόμενος ελιτισμός δεν φανερώνουν μόνο ρηχότητα και επιπολαιότητα. Φανερώνουν στην ουσία υπεροψία για την άλλη άποψη, δογματικές αγκυλώσεις, περιφρόνηση για τους πολλούς, τις αγωνίες, τα προβλήματα, τις προσδοκίες τους. Έτσι όμως όχι απλώς δεν αντιμετωπίζεται το πρόβλημα, αντιθέτως επιδεινώνεται και μάλιστα ραγδαία, με κίνδυνο κάποια στιγμή, όχι στο μακρινό απώτερο μέλλον, να πάρει εκρηκτικές διαστάσεις. Όταν δαιμονοποιείται η άλλη άποψη, όταν αντιμετωπίζονται ως εχθροί οι ανησυχούντες, τότε η οριστική ρήξη μαζί τους είναι αναπόφευκτη».
Ήταν 1η Ιουλίου 2024 όταν ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής εκφώνησε αυτή την ομιλία στο Πολεμικό Μουσείο, αποσπάσματα της οποίας παραθέτουμε σήμερα. Για να γνωρίσει μέσα σε έναν μήνα ακριβώς την πλήρη επιβεβαίωση. Η τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων στο Παρίσι, με τη βεβήλωση του «Μυστικού Δείπνου», ήταν ένα τυπικό δείγμα άνωθεν επιβολής αντιλήψεων για τη ζωή, η οποία προκάλεσε σφοδρές αντιδράσεις σε όλο τον πλανήτη και ανάγκασε τους διοργανωτές να ζητήσουν συγγνώμη από εκατομμύρια χριστιανούς.
Η επιβολή του προτύπου της intersex πυγμάχου από την Αλγερία στο όνομα του άκρατου δικαιωματισμού προκάλεσε επίσης νέα φρενίτιδα αντιδράσεων σε ολόκληρο τον πλανήτη, με συνέπεια το trend υπέρ της αδικημένης Ιταλίδας πυγμάχου να σαρώσει το twitter από άκρου εις άκρον σε όλη τη Γη.
Η λογοκρισία της μετάδοσης της εικόνας του σταυρού που έκανε ο Τζόκοβιτς αμέσως μετά τη νίκη του και το χρυσό του μετάλλιο στους Ολυμπιακούς προκάλεσε νέο παγκόσμιο κύμα αγανάκτησης.
Η ουδετεροθρησκεία είναι εδώ και επιμένει πεισματικά. Και ο τρόπος που αντιμετωπίζει τις αγωνίες και τις διαδηλώσεις των αληθινών Βρετανών για την εθνική τους ταυτότητα και την αλλοίωσή της λόγω του Μεταναστευτικού η νέα εργατική κυβέρνηση Στάρμερ, με καταστολή και δημιουργία αστυνομικού κράτους, σφραγίζει την εικόνα.
Όπως είπε και ο Καραμανλής, «το πρόβλημα, όχι στο απώτερο μακρινό μέλλον, θα πάρει εκρηκτικές διαστάσεις». Απ’ ό,τι φαίνεται, το μέλλον είναι τώρα. Η υπεροψία επιταχύνει τις εξελίξεις. Η σιωπηλή παγκόσμια εξέγερση κατά του νέου μοντέλου ζωής εξωθεί το σύστημα σε σκλήρυνση της στάσης του, στην απόφαση να αναμετρηθεί στο ανοιχτό γήπεδο των αξιών και να οδηγηθεί με μαθηματική ακρίβεια στην τελική ήττα.
