Ο άνθρωπος, αξιοποιώντας στο έπακρο τις δυνατότητες των τεχνολογικών εφευρέσεων, έχει κατορθώσει να εκμηδενίσει τον χρόνο και να συρρικνώσει τον γεωγραφικό χώρο
Του Δημήτριου Νικ. Δασκαλάκη*
Δεν χωρεί αμφιβολία ότι στον 20ό αιώνα αποτυπώθηκε με ιδιαίτερη ευκρίνεια -περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον- ο θρίαμβος της ανθρώπινης επιστημονικής γνώσης. Πλήθος ανακαλύψεων, εφευρέσεων και τεχνολογικών εφαρμογών συμπυκνώθηκαν στο πεπερασμένο χρόνο του προηγούμενου αιώνα, μεταβάλλοντας άρδην το τοπίο της προσωπικής, οικονομικής, επαγγελματικής και κοινωνικής ζωής των ανθρώπων.
Η φωτογραφία, η τηλεόραση, ο κινηματογράφος, η κατασκευή του πρώτου μηχανοκίνητου αεροπλάνου και αυτοκινήτου, η πενικιλίνη, η ανακάλυψη της διπλής έλικας της δομής του DNA, η ευρύτατη διάδοση και εφαρμογή των ηλεκτρονικών υπολογιστών σε κάθε πεδίο της οικονομικής και επαγγελματικής ζωής, η αλματώδης πρόοδος της ιατρικής επιστήμης, της βιολογίας και της γενετικής αποτελούν ελάχιστα μόνο από τα επιστημονικά και τεχνολογικά επιτεύγματα της ανθρώπινης διάνοιας.
Την τελευταία δεκαετία του 20ού αιώνα σημειώθηκαν συγκλονιστικές γεωπολιτικές ανακατατάξεις (πτώση του Τείχους του Βερολίνου, κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, πολιτική ενοποίηση της Γερμανίας, διαμελισμός της πολυεθνικής Γιουγκοσλαβίας σε περισσότερες κρατικές οντότητες), που άφησαν άφωνη την ανθρωπότητα, ενώ συγχρόνως έθεσαν τα θεμέλια της παγκόσμιας δυτικής ηγεμονίας.
Την ίδια περίοδο, ελάχιστοι κατανοούσαν τις κοσμογονικές εξελίξεις στους τομείς της πληροφορίας και επικοινωνίας και τον καθοριστικό ρόλο που θα διαδραμάτιζαν στη διαμόρφωση των κοινωνικοπολιτικών σχέσεων, τόσο σε ατομικό και συλλογικό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο.
Εκρηκτική άνθηση
Κατά τις δύο πρώτες δεκαετίες του 21ου αιώνα, οι νέες τεχνολογίες Πληροφορικής και επικοινωνιών γνώρισαν εκρηκτική άνθηση και, σε συνδυασμό με την επιταχυνόμενη και εκτεταμένη διάδοσή τους σε ολόκληρο τον κόσμο, έφεραν πραγματική επανάσταση στις οικονομικές και εμπορικές συναλλαγές μεταξύ των ανθρώπων, αφού τα προϊόντα, τα αγαθά και οι υπηρεσίες παρέχονται πλέον με εκπληκτική ταχύτητα και ευκολία, μοναδική στην ιστορία της ανθρωπότητας. Στο όνομα της προόδου, της ταχύτητας και της ευημερίας ο άνθρωπος, αξιοποιώντας στο έπακρο τις δυνατότητες των τεχνολογικών εφευρέσεων, έχει κατορθώσει να εκμηδενίσει τον χρόνο και να συρρικνώσει τον γεωγραφικό χώρο, δεδομένου ότι όλα πια έχουν γίνει κοντινά και άμεσα.
Εν τω μεταξύ, εδραιώθηκε μια ψηφιακή υπεραγορά παγκόσμιας εμβέλειας, της οποίας παρόμοια δεν υπήρξε ποτέ στο παρελθόν, με αποτέλεσμα να έχει διαμορφωθεί στο διαδίκτυο ένας αχανής τόπος ηλεκτρονικών συναλλαγών για υλικά αγαθά, υπηρεσίες και πληροφορίες κάθε είδους. Σε λίγο θα αποκτήσουμε την ασύλληπτη δυνατότητα να «μεταφερόμαστε» σε ένα ψηφιακό, τρισδιάστατο παράλληλο σύμπαν, στο οποίο ο πολίτης θα βρίσκεται σε μια διαρκή αλληλεπίδραση μεταξύ του εικονικού, φανταστικού κόσμου και του πραγματικού, γεγονός που καθιστά τη σχετική εμπειρία πρωτόγνωρη και συναρπαστική, αλλά ταυτόχρονα και τρομακτική, αφού το διαχωριστικό όριο μεταξύ πραγματικής και ψηφιακής ζωής θα καταστεί ιδιαίτερα ασαφές και δυσδιάκριτο. Στο ψηφιακό μετασύμπαν, ο χρήστης θα δημιουργεί ένα ψηφιακό είδωλο του εαυτού του (avatar) -που θα υποκαταστήσει την φυσική του παρουσία-, προκειμένου να απολαμβάνει μια πιο ολοκληρωμένη «εμβυθιστική εμπειρία» στον κόσμο της «επαυξημένης πραγματικότητας», στοιχείο που εγείρει από μόνο του σοβαρές αμφιβολίες για την ψυχική και συναισθηματική σταθερότητα των χρηστών του νέου, υπερβατικού κόσμου.
Στη «Βίβλο του Ψηφιακού Μετασχηματισμού 2020-2025», που εκδόθηκε με ευθύνη και επιμέλεια του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης και αποτελεί ένα ογκωδέστατο κείμενο 422 σελίδων, περιγράφονται αναλυτικά και με κάθε λεπτομέρεια οι βασικές κατευθύνσεις, οι αρχές και οι στόχοι για τον πλήρη και απόλυτο ψηφιακό μετασχηματισμό όλων των τομέων της οικονομικής και κοινωνικής ζωής των Ελλήνων πολιτών.
Το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης έχει εκπονήσει και ήδη υλοποιεί, ερήμην του ελληνικού λαού (που, πάντως, παρακολουθεί αδιάφορα και παθητικά κάθε εξέλιξη που επηρεάζει τη ζωή του), ένα στρατηγικό σχέδιο για τον πλήρη ψηφιακό μετασχηματισμό του συνόλου της ελληνικής κοινωνίας και οικονομίας, δημιουργώντας την «Ψηφιακή Ελλάδα».
Αυταρχική βούληση
Στο φιλόδοξο πρόγραμμα «Ψηφιακή Ελλάδα» υποκρύπτεται η αυταρχική βούληση της κυβερνητικής εξουσίας να υπαγάγει κάθε ανθρώπινη δραστηριότητα στον απόλυτο ψηφιακό έλεγχο του κράτους. Οι νεοταξίτες πολιτικοί, επιβάλλοντας στην κοινωνία των πολιτών την εξαναγκαστική ηλεκτρονικοποίηση κάθε είδους συναλλαγής και αποκλείοντας οποιαδήποτε άλλη ισοδύναμη εναλλακτική πρακτική, ενθαρρύνουν την εξάρτηση των πολιτών από ψηφιακά συστήματα καταγραφής και επεξεργασίας των προσωπικών τους δεδομένων, ανοίγοντας τον δρόμο για τη μελλοντική δυστοπική κοινωνία, που θα καταστεί δέσμια της «ψηφιακής επανάστασης», ενώ η ζωή των ανθρώπων θα υπόκειται σε εξελιγμένες μεθόδους κοινωνικού ελέγχου.
Ο σημερινός πολίτης, έχοντας εθιστεί αλλά και υπνωτιστεί από τη λάμψη και τη συνεχή χρήση των ευφάνταστων τεχνολογικών εφαρμογών, εισάγει μηχανικά τον προσωπικό του κωδικό, προκειμένου να έχει πρόσβαση στην παγκοσμιοποιημένη ψηφιακή κοινωνία, η οποία εμφανίζεται ιδιαίτερα πρόθυμη να ανταλλάξει την ελευθερία της με τις κίβδηλες υποσχέσεις της ταχύτητας, της άνεσης και της ευκολίας του ψηφιακού μετασχηματισμού.
Μέσα στην επόμενη πενταετία θα υλοποιηθούν συγκλονιστικές τεχνολογικές εφαρμογές, που θα επηρεάσουν καθοριστικά τον χρηματοπιστωτικό τομέα, την παροχή ιατρονοσηλευτικής περίθαλψης, τον τρόπο επικοινωνίας, εργασίας, εκπαίδευσης και συμπεριφοράς δισεκατομμυρίων ανθρώπων, ανατρέποντας εκ βάθρων κάθε γνωστό μοτίβο ζωής.
Η κυριαρχία της Τεχνητής Νοημοσύνης στον εργασιακό χώρο, η εισαγωγή της υποχρεωτικής ψηφιοποίησης σε κάθε πεδίο της ανθρώπινης δραστηριότητας, η ηλεκτρονική ταυτότητα προσώπων, ζώων, κτιρίων και αντικειμένων, η καθιέρωση των αχρήματων συναλλαγών, το ψηφιακό νόμισμα, το πολυδιαφημισμένο ίντερνετ των πραγμάτων, το υπερβατικό Metaverse, το εκούσιο τσιπάρισμα των ανθρώπων -που θα εμφανιστεί ως εξαιρετική επιλογή για την καλύτερη επικοινωνία μεταξύ του ανθρώπου και του ηλεκτρονικού υπολογιστή, ενώ στην πραγματικότητα θα είναι το πρώτο βήμα για την τεχνολογική αναβάθμιση και την υβριδοποίηση του ανθρώπου σε μια ανθρωποειδή οντότητα, φέρουσα συνδυαστικά οργανικά (ζωτικά) και μηχανικά (συνθετικά) μέρη σώματος- θα αλλάξουν δραματικά τη φυσιογνωμία του κόσμου, επηρεάζοντας καθοριστικά τις σχέσεις μεταξύ κράτους – πολίτη, αλλά και ιδρύοντας νέες σχέσεις, όπως μεταξύ των ανθρώπων και των δομών συνθετικής ευφυΐας.
Από την άλλη πλευρά, το σύνολο των τεχνολογικών εφευρέσεων και καινοτομιών εργαλειοποιείται πονηρά από την εωσφορική υπερεθνική ελίτ, με σκοπό τη συνεχή επιτήρηση του ανθρώπου και την υποδούλωσή του στο κανονιστικό πλαίσιο του παγκόσμιου ψηφιακού κράτους της νέας εποχής.
Επιτήρηση των ανθρώπων
Οι νέες τεχνολογίες, μολονότι φαίνονται ελκυστικές, παρέχουν τις κατάλληλες προϋποθέσεις για την εγκαθίδρυση ενός ολοκληρωτικού συστήματος πανοπτικού ελέγχου και επιτήρησης των ανθρώπων. Το σύστημα αυτό θα το διαχειρίζεται μια μικρή ομάδα ελεγκτών-παρατηρητών, που θα αποκτήσει την εφιαλτική δυνατότητα να παρακολουθεί και να ελέγχει ένα μεγάλο τμήμα ή και ολόκληρο τον πληθυσμό.
Η κρατική εξουσία, χρησιμοποιώντας το δόλωμα της ψηφιακής απλούστευσης των γραφειοκρατικών διαδικασιών και της αποφυγής της ταλαιπωρίας των πολιτών στις συναλλαγές τους με τις δημόσιες υπηρεσίες, επιχειρεί να εξοικειώσει τους πολίτες με τον ανώδυνο ψηφιακό τρόπο ζωής, αποκρύπτοντας επιμελώς τον κίνδυνο μετεξέλιξης του κράτους σε ψηφιακό παντεπόπτη οφθαλμό.
Στο αριστοτεχνικά καλοδουλεμένο αφήγημα της ψηφιακής μετάβασης της κοινωνίας υποθάλπεται η πονηρή βούληση της πολιτικοοικονομικής ελίτ, που επιδιώκει με (δ)εμμονική επιμονή να χειραγωγεί και να ελέγχει τη ζωή των βρεφοποιημένων πολιτών, μέσω ενός συγκεντρωτικού συστήματος συλλογής, καταχώρισης, αποθήκευσης και επεξεργασίας των προσωπικών τους δεδομένων.
Στον θαυμαστό ψηφιακό κόσμο, η ζωή του πολίτη θα είναι αλυσοδεμένη με τις ποικιλώνυμες ηλεκτρονικές πλατφόρμες, όπου τα πάντα θα παρακολουθούνται, τα πάντα θα ελέγχονται και τα πάντα θα καταγράφονται, ακόμη και η ανθρώπινη σκέψη, υπό το άγρυπνο ψηφιακό βλέμμα του Μεγάλου Αδελφού.
Οι άνθρωποι οφείλουν να συνειδητοποιήσουν ότι ο επιταχυνόμενος ψηφιακός μετασχηματισμός δεν θα οδηγήσει σε μια κοινωνία «αγγελικά πλασμένη», αλλά σε μια κοινωνία πνιγηρής συμμόρφωσης και ομοιομορφίας, που θα συνθλίψει την ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας και την ψυχική υγεία των πολιτών. Οι πολίτες, αν επιθυμούν να διασώσουν την προσωπική τους αξιοπρέπεια και ελευθερία, καλούνται να αναλογιστούν την πολύ σοβαρή πιθανότητα στην υποχρεωτική ψηφιοποίηση του ανθρώπινου προσώπου και την τυραννική επιβολή των ηλεκτρονικών συναλλαγών να ελλοχεύει ένας αδυσώπητος και απάνθρωπος παγκόσμιος ψηφιακός ολοκληρωτισμός, που θα αστυνομεύει και θα καταπνίγει την ελευθερία της σκέψης και της έκφρασης. Συνεπώς, ο μεγάλος συγγραφέας και φιλόσοφος Aldous Huxley φαίνεται ότι είχε απόλυτο δίκιο, όταν διατύπωνε με ανατριχιαστική ακρίβεια την πρόρρησή του: «Ίσως ο κόσμος αυτός να είναι η κόλαση κάποιου άλλου πλανήτη».
*δικηγόρος Αθηνών
