Εμπόδιο στην εκπαίδευση των «διαφωνούντων» στέκεται για άλλη μία φορά η ελληνική δικαιοσύνη. Αυτή τη φορά αρνείται το δικαίωμα στη φοίτηση σε έναν άνθρωπο που ούτε καταδικασμένος είναι, αλλά ούτε καν προφυλακισμένος. Είναι όμως όμηρος των περιοριστικών όρων που του έχουν επιβληθεί εδώ και τρία χρόνια.
Ο Γ.Ι. είναι ένας εκ των τεσσάρων κατηγορούμενων της υπόθεσης «Σύντροφοι και Συντρόφισσες», η δίκη των οποίων αναμένεται να ξεκινήσει στις 29 Νοεμβρίου (μετά από αναβολή τον περασμένο Φεβρουάριο) και είναι αντιμέτωπος με τον εξωφρενικό αριθμό των εννέα περιοριστικών όρων. Μεταξύ αυτών είναι να μην οδηγεί, να μην ανεβαίνει σε μοτοσικλέτα και να μην εισέρχεται στην Αττική, αφού του έχει επιβληθεί υποχρεωτική μετεγκατάσταση από την Αθήνα στον χώρο καταγωγής του και το πατρικό του σπίτι, αναγκάζοντάς τον με αυτόν τον τρόπο να αλλάξει όλη την κοινωνική, προσωπική και επαγγελματική του ζωή.
Εξαιτίας των εξαντλητικών περιοριστικών όρων που του έχουν επιβληθεί και κατά βάση της απαγόρευσης μετάβασης στην Αθήνα έχασε την επαφή με το αντικείμενο των σπουδών του στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (Σχολή Εφαρμοσμένης Βιολογίας και Βιοτεχνολογίας, Τμήμα Βιοτεχνολογίας) αλλά και το επιστημονικό του ενδιαφέρον.
«Ας μη θαφτεί η πρόσβαση στη μόρφωση»
Ετσι λίγους μήνες πριν ο Γ.Ι. έδωσε πανελλήνιες και πέρασε δεύτερος κατά σειρά στη σχολή που επιθυμούσε. Ωστόσο παρά το γεγονός ότι η συνταγματικά κατοχυρωμένη αρχή της αναλογικότητας εφαρμόζεται πρωτίστως στο πεδίο του ποινικού δικαίου και ιδιαίτερα κατά την προδικασία, όπου το τεκμήριο της αθωότητας είναι εξαιρετικά ισχυρό, αυτή καταπατείται καθώς η εισαγγελέας προτείνει την απόρριψη της μετατροπής των περιοριστικών όρων που του απαγορεύουν να βρίσκεται στην Αθήνα προκειμένου να σπουδάσει, αλλά και να προχωρήσει στην προσωπική του ζωή.
«Τον Ιούνιο 2023 συμμετείχα στις πανελλαδικές εξετάσεις με στόχο να περάσω στη σχολή Πολιτικών Επιστημών και Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου. Τελικά τα κατάφερα και πέρασα με 17.320 μόρια, 2ος στη σειρά εισαγωγής στη σχολή. Η συνολική μου προσπάθεια όλον τον προηγούμενο χρόνο έγινε μέσα στο καταπιεστικό πλαίσιο των 9 περιοριστικών όρων που μου έχουν επιβληθεί (απαγόρευση μετακίνησης εκτός Πάτρας, απαγόρευση εισόδου στην Αθήνα, απαγόρευση χρήσης δίκυκλου οχήματος, 3 “παρών” τον μήνα και πολλά άλλα). Διάβαζα και εργαζόμουν παράλληλα. Αυτή ήταν και είναι η καθημερινότητά μου, μαντρωμένη στα “απαγορεύεται” των περιοριστικών όρων» λέει μιλώντας στην «Εφ.Συν.» ο Γ.Ι. και κάνει λόγο για παρεμπόδιση των σπουδών του με βάση πολιτικά κριτήρια:
«Η πρόταση για απόρριψη της αίτησης που έχω καταθέσει ώστε να τροποποιηθούν οι περιοριστικοί όροι και να παρακολουθώ ανεμπόδιστα τις σπουδές μου στο Πάντειο είναι μια ξεκάθαρη προσπάθεια να μου απαγορευτεί η φοίτηση με βάση πολιτικά κριτήρια. Αυτή τη στιγμή, που αδυνατώ να παρακολουθήσω τις σπουδές μου, οι δολοφόνοι του/της Zackie oh, βιαστές σαν τον Λιγνάδη και δολοφόνοι αστυνομικοί βρίσκονται ελεύθεροι με 1-2 γελοίους περιοριστικούς όρους τον μήνα. Συμπεραίνω λοιπόν ότι αν ήμουν κάποιος από αυτούς ή αν ήμουν ένας από τους εκατομμύρια ανθρώπους που “κοιτάνε τη δουλειά τους”, τώρα θα σπούδαζα στη σχολή μου. Δεν είμαι όμως. Εμαθα ως αναρχικός να αγωνίζομαι κοιτώντας ψηλότερα από τα τείχη των 9 περιοριστικών όρων, παλεύοντας καθημερινά για μια ανάσα ζωής. Ας μη θαφτεί η πρόσβαση στη μόρφωση κάτω από απορρίψεις αιτήσεων και περιοριστικούς όρους. Ειλικρινά ελπίζω να είμαι ο τελευταίος που θα αγωνιστεί γι’ αυτήν».
Σημειώνεται πως αν οι περιοριστικοί όροι δεν μετατραπούν, η δυνατότητά του να σπουδάσει θα έχει οριστικά αναιρεθεί, καθώς στο συγκεκριμένο Πανεπιστήμιο δεν υπάρχει πρόβλεψη για εξ αποστάσεως παρακολούθηση και απαιτείται φυσική παρουσία. Η στέρηση του δικαιώματος των σπουδών σε μη προφυλακισμένο κατηγορούμενο προκαλεί εντύπωση, αφού ακόμη και καταδικασμένοι κρατούμενοι -ορθώς- παρακολουθούν τις σπουδές τους στα ελληνικά Πανεπιστήμια μέσω εκπαιδευτικών αδειών προκειμένου να μην προσβάλλεται το δικαίωμά τους στην ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητάς τους.
«Σκοπός ο εκφοβισμός»
Οπως αναφέρει μιλώντας στην «Εφ.Συν.» ο καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, Σεραφείμ Ι. Σεφεριάδης, «πρόκειται για καταπάτηση του τεκμηρίου της αθωότητας απέναντι σε έναν άνθρωπο ο οποίος έχει δείξει έμπρακτα ότι ενδιαφέρεται για τις σπουδές του, πράγμα το οποίο φαίνεται και από τη σειρά κατάταξής του. Τον ταλαιπωρούν».
Συνεχίζοντας ο καθηγητής, ο οποίος διδάσκει στη σχολή που πέρασε ο Γ.Ι., υπογραμμίζει ότι «υπό το φως αυτών των δεδομένων προκύπτει το συμπέρασμα ότι εδώ σκοπός δεν είναι να εφαρμοστεί ο νόμος, αλλά να εκφοβιστεί νεανικός πληθυσμός ο οποίος ενδιαφέρεται να συμβάλει στην επιστήμη, η οποία φαίνεται ότι απειλεί την κυβέρνηση. Η εκπαιδευτική διαδικασία που έχει νόημα και δεν είναι παραδομένη σε ανόητα χρηματοδοτικά μοτίβα είναι κάτι που απειλεί και εφεξής θα απειλεί όλο και περισσότερο την κυβέρνηση και όσους είναι πίσω από αυτήν».
Ο ίδιος κλείνοντας επιμένει στα περί εκφοβισμού και κάνει λόγο για φοιτητές πειθήνια όργανα στη λογική της κερδοσκοπίας των μεγάλων επιχειρήσεων: «Αυτή η στάση αντανακλά την προσπάθεια της κυβέρνησης να εκφοβίσει νέους ανθρώπους που ενδέχεται να αμφισβητούν με τη στάση και τη διαδρομή τους τα όσα συμβαίνουν γύρω μας. Ειδικά αν αγωνίζονται να μπουν στο Πανεπιστήμιο, έχουν υψηλές επιδόσεις και δεν είναι φοιτητές-πειθήνια όργανα στη λογική της κερδοσκοπίας των μεγάλων επιχειρήσεων που, παρά το όσα ψευδεπίγραφα διατείνονται, κάθε άλλο παρά προωθούν το κοινωνικό συμφέρον».
Η υπόθεση
Οι εξοντωτικοί περιοριστικοί όροι που αντιμετωπίζει ο Γ.Ι. είναι δυσανάλογοι των κατηγοριών που του αποδίδονται, ενώ αυτός και οι συγκατηγορούμενοί του βρίσκονται σε τριετή ομηρία εξαιτίας τους. Οι τέσσερις συνελήφθησαν τον Μάρτιο του 2020 και κατηγορούνται ως μέλη μιας φερόμενης τρομοκρατικής οργάνωσης με το γενικό όνομα «Σύντροφοι και Συντρόφισσες» το οποίο στο παραπεμπτικό βούλευμα αναγνωρίζεται ότι «παραπέμπει πράγματι σε κοινή προσφώνηση», όμως αυτό δεν ήταν αρκετό για τους δικαστές για να μην κρίνουν ότι είναι υπογραφή οργάνωσης. Για την υπόθεση δεν προφυλακίστηκε κανείς, αφού τα στοιχεία δεν επαρκούσαν.
Παρά την πλήρως και για όλους απαλλακτική εισαγγελική πρόταση προς το Συμβούλιο Πλημμελειοδικών, η οποία διέγνωσε ότι «δεν υφίστανται επαρκείς ενδείξεις κατά των κατηγορουμένων ικανές να στηρίξουν δημόσια τη σε βάρος τους κατηγορία για τις αποδοθείσες σε αυτούς πράξεις που αφορούσε η ποινική δίωξη», και οι τέσσερις παραπέμφθηκαν να δικαστούν για μόλις 3 από τις συνολικά 57 επιθέσεις του κατηγορητηρίου. Οι δύο από αυτές αφορούν επεισόδια με αστυνομικούς των ΜΑΤ στην Αθήνα τον Σεπτέμβριο και τον Μάιο του 2019 και η τρίτη αφορά την επίθεση στο Ιδρυμα Μητσοτάκη τον Ιανουάριο του 2020. Εξαιρετικά παράδοξο μάλιστα είναι το γεγονός ότι για τη μία εκ των τριών επιθέσεων υπάρχει ανάληψη ευθύνης με άλλη υπογραφή.
«Αδικαιολόγητη η απαγόρευση»
Αννυ Παπαρρούσου*
Το σκεπτικό της πρότασης της εισαγγελέως Εφετών Αθηνών με βάση την οποία απορρίπτεται η αίτηση του εντολέα μου για άρση ορισμένων εκ των βαρύτατων περιοριστικών όρων που του έχουν τεθεί και ιδίως αυτού της απαγόρευσης μετάβασης στην Αθήνα παρίσταται αδικαιολόγητη και μη νόμιμη, δεδομένου ότι ο Γ.Ι. ζήτησε να του επιτραπεί να φοιτήσει στο Πάντειο Πανεπιστήμιο όπου μετά από πανελλήνιες εξετάσεις πέρασε δεύτερος σε σειρά επιτυχίας στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας.
Αντί η ιδιαίτερη αυτή συνθήκη να αποτιμηθεί από την εισαγγελέα ως ένα γεγονός που εγκαθιστά από μόνο του μια υποχρέωση των δικαστικών αρχών για αναλογική εφαρμογή των δικονομικών διατάξεων με σεβασμό στο δικαίωμα στη μόρφωση και την ανάπτυξη της προσωπικότητας, επιλέχθηκε η εισήγηση της απόρριψης της αίτησής του με σκεπτικό που αποτελεί απλή επανάληψη του κατηγορητηρίου, χωρίς ειδική σκέψη και επεξεργασία.
Ελπίζοντας αυτή η εισαγγελική πρόταση να μη γίνει εν τέλει δεκτή από το Συμβούλιο Εφετών, επισημαίνω ότι η εισαγγελική πρόταση επί του παραπεμπτικού βουλεύματος για την υπόθεση αυτή ήταν απαλλακτική ως προς όλους τους κατηγορούμενους και για όλες τις κατηγορίες, γεγονός που καταδεικνύει την ανεπάρκεια του αποδεικτικού υλικού και τη σκοπιμότητα της σχετικής δίωξης.
*Δικηγόρος Γ.Ι.
«Ακόμη και καταδικασμένοι σπουδάζουν»
Κλειώ Παπαπαντολέων*
Οι περιοριστικοί όροι που έχουν επιβληθεί στον Γ.Ι. είναι όχι απλώς ασφυκτικοί, αλλά μάλλον μοναδικοί στα ποινικά χρονικά της χώρας. Αρκεί να αναλογιστεί κανείς ότι πρόσωπα που έχουν καταδικαστεί σε πρώτο βαθμό για βαρύτατα κακουργήματα και η ποινή τους ανεστάλη ή που έχουν απολυθεί από τη φυλακή υφ’ όρον, δηλαδή έχει μεσολαβήσει η δικαστική κρίση για την ενοχή τους και έχει καμφθεί το τεκμήριο αθωότητας, έχουν τους τυπικούς όρους της εμφάνισης στο τμήμα και της απαγόρευσης εξόδου από τη χώρα. Σε ειδικότερες περιπτώσεις μπορεί ένα πρόσωπο να τελεί σε απαγόρευση να προσεγγίσει έναν χώρο ή ένα πρόσωπο.
Επισημαίνω δε ότι πρόσβαση στην εκπαίδευση έχουν ακόμα και καταδικασμένοι αμετάκλητα που εκτίουν ποινές και οι οποίοι λαμβάνουν ειδικές προς τούτο άδειες. Σωρευτικοί όμως όροι, άσχετοι με το διερευνώμενο αδίκημα, που αναιρούν στην πράξη βασικά δικαιώματα ενός προσώπου, όπως το δικαίωμα στην εκπαίδευση, στην ιδιωτική και οικογενειακή ζωή, στην ίδρυση οικογένειας, που αγγίζουν δηλαδή τον σκληρό πυρήνα της ελευθερίας και της αυτονομίας ενός ανθρώπου, χωρίς καταδίκη είναι πρωτοφανή. Συστατικό στοιχείο κάθε κράτους δικαίου είναι η αυστηρή τήρηση της αρχής της αναλογικότητας, η οποία εν προκειμένω έχει, ιδίως μετά από τρία χρόνια, ευθέως παραβιαστεί.
*Δικηγόρος Γ.Ι.
