- Ποιος είναι υπεύθυνος για την αφαίρεση των στεγάστρων αμίαντου από το συγκρότημα
σχολείων του Πειραιά; - Υπαρκτός ο κίνδυνος για την υγεία των παιδιών και των καθηγητών;
- Εισαγγελική έρευνα και ποινικές διώξεις μετά τις καταγγελίες γονέων
του Πάνου Κατσαχνιά
Το οικοδομικό τετράγωνο που ορίζεται από τις οδούς Ευαγγελίστριας, Φίλωνος, Πύλης και Κολοκοτρώνη στον Πειραιά, φιλοξενεί πέντε κτήρια και μια εκκλησία ιδιοκτησίας του «Ζαννείου Ιδρύματος Παιδικής Προστασίας και Αγωγής» που είναι Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου εποπτευόμενο από την Διεύθυνση Κοινωφελών Περιουσιών της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής.
Το «Ζάννειο» Ίδρυμα, βραβευμένο από τη Γαλλική κυβέρνηση, την Ακαδημία Αθηνών, τον Ελληνικό Ερυθρό Σταυρό και με πληθώρα διακρίσεων από άλλους φορείς, ιδρύθηκε από την Ελένη Ζαννή, χήρα του εμπόρου και ευεργέτη του Πειραιά, Νικήτα Τζαννή ή Ζαννή το 1874 με σκοπό την παροχή στέγης, φροντίδας και παιδείας σε ορφανά παιδιά. Σε μια περίοδο που η χώρα δοκίμαζε ακόμη το βηματισμό της ως ανεξάρτητο κράτος, οι κοινωνικές ανάγκες και η έλλειψη προστασίας των παιδιών, κινητοποίησε την ιδρύτρια, ώστε με την διαθήκη της να δημιουργήσει ένα πλαίσιο που θα υποστήριζε – αρχικά κυρίως αγόρια- που ήταν άπορα ή στερούνταν τότε γονέων.
Το «Ζάννειο» Ίδρυμα διαχειρίζεται μια περιουσία έχοντας ως αποστολή να φροντίζει ορφανά. Δεν έχει μέλη και διοικείται από ένα Διοικητικό Συμβούλιο και μόνο. Το Ίδρυμα σήμερα διοικείται από 13μελές Διοικητικό Συμβούλιο. Έξι μέλη εκλέγονται από τη Γενική Συνέλευση των Εταίρων του «Ζαννείου». Δύο μέλη εκλέγονται από τους εκτελεστές της διαθήκης της ιδρύτριας, Ελένης Ν. Ζαννή, τρία μέλη ορίζονται από τους εκτελεστές του δωρητηρίου συμβολαίου Ελένης και Δημητρίου Ρετσίνα και δύο μέλη ορίζονται -ανά ένα- από τις οικογένειες των μεγάλων ευεργετών του Ιδρύματος, Αντωνίου Κανελλοπούλου και αδελφών Γαβριήλ και Ι. Γερολυμάτου.
Αξιοποιεί την περιουσία του, που είναι ταγμένη για την υπηρέτηση του σκοπού για τον οποίο έχει εκδοθεί η άδεια λειτουργίας του. Εκμισθώνει ένα χώρο του στο Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη για τη στέγαση της βιβλιοθήκης του, ένα άλλο για τη φιλοξενία των Σχολείων, ενώ δικές του είναι και οι εγκαταλελειμμένες αποθήκες. Το «Ζάννειο» Ίδρυμα εισέπραττε από τις αποθήκες ενοίκιο που το αξιοποιούσε για την εξυπηρέτηση των σκοπών του, μέχρις ότου απαξιώθηκαν.
Επί της οδού Ευαγγελιστρίας βρίσκεται το κτήριο που φιλοξενεί την Ιστορική Βιβλιοθήκη του Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη, επί της οδού Φίλωνος είναι το κτήριο του Κέντρου Δημιουργικής Απασχόλησης Πειραιά (ΚΔΑΠ), στο κέντρο του οικοπέδου βρίσκεται ο Ναός της Αγ. Βαρβάρας που δεν λειτουργεί, στο υπόλοιπο «Π» που σχηματίζεται από τη συνέχεια της οδού Φίλωνος, κατά μήκος της οδού Πύλης, γυρίζοντας μέχρι τα πρώτα μέτρα της οδού Κολοκοτρώνη, είναι ο εγκαταλελειμμένος βιομηχανικός χώρος, με δύο ταμπέλες στις δύο από τις τρεις πλευρές του συγκεκριμένο κτηρίου να φανερώνουν τον τελευταίο χρήστη του, που πλέον έχει μεταφερθεί σε άλλη γειτονιά του Πειραιά.
Στην συνέχεια, επί της οδού Κολοκοτρώνη, υψώνεται το πολυώροφο κτήριο που ενοικιάζεται από το Ζάννειο Ίδρυμα στον Δήμο Πειραιά, ώστε να λειτουργούν σε αυτό τα τρία Πρότυπα Σχολεία, του Γυμνασίου, Λυκείου και ΕΠΑΛ. Αν και Πρότυπα τα Σχολεία αυτά, στα οποία φοιτούν περί τους 600 μαθητές και μαθήτριες, εδώ και τουλάχιστον μια 15ετία, όπως είναι γνωστό από κατά καιρούς δημοσιεύματα όλα αυτά τα χρόνια, υφίσταται ένα ζήτημα Δημόσιας Υγείας για το οποίο οι απόψεις διίστανται. Το πρόβλημα δημιουργείται από την ύπαρξη στέγης, συνολικής έκτασης δύο στρεμμάτων, αποτελούμενης από κυματοειδή φύλλα αμιάντου («Ελλενίτ») στο όμορο με το κτήριο του Σχολείου βιομηχανικό κτήριο και κατ’ επέκταση από τις συνέπειες της φθοράς τους λόγω καιρικών συνθηκών, παλαιότητας και εγκατάλειψης.
Ο αμίαντος
Ο αμίαντος αποτελεί φυσικό ορυκτό του οποίου οι ίνες είναι δυνατό να διαχωριστούν σε λεπτά, ανθεκτικά νήματα. Έχει χρησιμοποιηθεί ευρέως σε πολλούς κλάδους, επειδή οι ίνες είναι άριστοι μονωτήρες (ανθεκτικές στη θερμότητα, τη φωτιά και τις χημικές ουσίες και δεν είναι καλοί αγωγοί του ηλεκτρισμού). Χρησιμοποιείται συχνά για την ενίσχυση τσιμέντου και άλλων υλικών.
Ωστόσο, πρόκειται για εξαιρετικά επικίνδυνη ουσία (που έχει ταξινομηθεί ως καρκινογόνο κατηγορίας 1Α στον κανονισμό (ΕΚ αριθ. 1272/2008 για την ταξινόμηση, τη συσκευασία και την επισήμανση των χημικών ουσιών). Αν προϊόντα που περιέχουν αμίαντο διαταραχθούν, είναι δυνατή η εισπνοή μικρών ινών, πράγμα που οδηγεί με την πάροδο του χρόνου σε ασθένειες όπως η αμιαντίαση, το μεσοθηλίωμα και άλλες μορφές καρκίνου.
Ο αμίαντος είναι επικίνδυνος μόνο εάν κατακερματιστεί και οι ίνες του απελευθερωθούν στον αέρα, ως σκόνη αμιάντου. Σε περίπτωση εισπνοής αυτών των ινών, μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές ασθένειες. Εντούτοις, αυτό συμβαίνει σπάνια σε ανθρώπους οι οποίοι δεν εκτίθενται σε μεγάλες ποσότητες αμιάντου. Οι ασθένειες αυτές εκδηλώνονται κυρίως σε άτομα που εργάζονται, ή εργάζονταν στον παρελθόν, τακτικά με αμίαντο.
Οι ασθένειες που συνδέονται με τον αμίαντο αναπτύσσονται σε μεγάλο βάθος χρόνου. Τα συμπτώματα της αμιάντωσης ενδέχεται να εκδηλωθούν μετά από 10 έως 20 χρόνια και καρκίνων που συνδέονται με τον αμίαντο έως και μετά από 40 χρόνια. Ο κρίσιμος παράγοντας είναι το μέγεθος των ινών, οι οποίες πρέπει να είναι πολύ μικρές για να εισπνέονται, αλλά και υπερβολικά μεγάλες για να εκπνέονται. Από την 1 η Ιανουαρίου του 2005 (Οδηγία 1999/77/EC) ισχύει ρητή απαγόρευση όλων των χρήσεων του αμιάντου στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επιπλέον, η Οδηγία 2003/18/ΕΚ απαγορεύει την εξόρυξη αμιάντου και την κατασκευή και επεξεργασία προϊόντων αμιάντου. Το μεγαλύτερο πρόβλημα, ωστόσο, είναι η έκθεση στον αμίαντο κατά τις εργασίες απομάκρυνσης, κατεδάφισης, συντήρησης και επισκευής. Ο τρόπος αφαίρεσης του αμιάντου σήμερα, η μεταφορά του και η υγειονομική ταφή του [1], κοστίζει πιθανά περισσότερο κι από την αγορά ενός νέου κτηρίου.
Στην Ελλάδα έως και 1978 δεν υπήρχε καμία ενημέρωση για την επικινδυνότητα του αμιάντου. Έτσι, το γνωστό σε όλους προϊόν «Ελλενίτ», ήδη από τη δεκαετία του ’60 βρήκε εφαρμογή σε στέγες, υπόστεγα, χώρους στάθμευσης, καθώς και σε σωλήνες αγωγών ύδρευσης/αποχέτευσης, καπνοδόχους, μονώσεις λεβήτων, τζάκια. Το εργοστάσιο παραγωγής αμιαντοτσιμέντου «Ελλενίτ» στην Νέα Λάμψακο κοντά στη Χαλκίδα, έκλεισε τελικά το 1990, ενώ πριν μια δεκαετία περίπου, κατεδαφίστηκε και τα μπάζα του απομακρύνθηκαν, μετά το θάνατο 72 ατόμων από αμιάντωση ή από διάφορες μορφές καρκίνου.
Το ιστορικό
Για το ζήτημα του αμιάντου σε κτήρια του Ζαννείου Ιδρύματος εντοπίζονται σχετικά δημοσιεύματα και κινητοποιήσεις 50 χρόνια πριν, ήδη από το 1973. Εστιάζοντας στα ποιο πρόσφατα βρίσκουμε:
Στο φύλλο Νο 893 της εφημερίδας «Εργατική Αλληλεγγύη» (18/11/2009), σε ρεπορτάζ της εφημερίδας για τους εορτασμούς της επετείου της Εξέγερσης του Πολυτεχνείου το 1973 ( https://ergatiki.gr/article.
Ο φιλόλογος Δημήτρης Χριστόπουλος στις 23 Νοεμβρίου 2009 αναφέρει ανάμεσα σε άλλα σε κείμενο του στο προσωπικό του blog ( http://dimichri65.blogspot.
Στις 23/8/2010 υπάρχει η εξής διαδικτυακή δημοσίευση ( http://fonipeiraioton.
»Με προσωπικές ενέργειες, μέλους του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων, εξασφαλίστηκε από τον ΟΣΚ (Οργανισμός Σχολικών Κτηρίων) το ποσό των 200.000 ευρώ για κάποια ανακαίνιση του σχολείου το έτος 2008. »Μετά από πιέσεις του Συλλόγου και παρά τις αναβολές τόσο από τον ΟΣΚ, όσο και από το Δήμο Πειραιά, τελικά στις 29/6/10 έγινε ο διαγωνισμός γι’ αυτά τα χρήματα και κατοχυρώθηκαν σ’ έναν εργολάβο ονόματι Πατήρη όπως είπε ο υπεύθυνος του Δήμου κ. Ρεφενές. Τότε έρχεται η διοίκηση του Ιδρύματος και δεν δίνει άδεια εργασιών, διότι ευρίσκεται σε αντιδικία με τη Νομαρχία για το μίσθωμα.
»Οι αρμόδιοι φορείς και ιδίως ο Δήμος Πειραιά ως άλλοι «Πόντιοι Πιλάτοι» νίπτουν τας χείρας τους. »Το αποτέλεσμα θα είναι για ένα ακόμη έτος να γίνεται μάθημα υπό αυτές τις συνθήκες; ΟΧΙ. »Τα χρήματα αυτά είναι του “Ζαννείου” Γυμνασίου και εκεί θα διατεθούν με κάθε κόστος.
Ταξίαρχος ε.α. Δερεζέας Πέτρος
Αντιπρόεδρος Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων Ζ.Π.Γ.».
Με ενέργειες του τότε ΔΣ του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων είχε εγκριθεί αρχικά το 2009 μια δόση των 8.000 ευρώ και το 2010 μια 2η δόση με 200.000 ευρώ για την απομάκρυνση του αμιάντου. Τα οποία άγνωστο που κατέληξαν. Οκτώ χρόνια μετά την επισκευή του 2010, το 2018 ξαναέρχεται στην επιφάνεια το θέμα από το τότε ΔΣ αναγκάζοντας τις σχετικές υπηρεσίες του Δήμου Πειραιά να αναθέσουν σε υπεργολάβο την επισκευή του αμίαντου.
Δύο στρέμματα αμίαντος
Τον τελευταίο ενάμιση χρόνο υπήρξε έντονη ανακίνηση του ζητήματος της υγείας μαθητών και καθηγητών εξαιτίας της ύπαρξης αμιάντου, από μια μειοψηφία γονιών, που τα παιδιά τους πηγαίνουν στο συγκεκριμένο Γυμνάσιο και Λύκειο. Ο ένας εξ’ αυτών, ο κ. Επαμεινώνδας Λιβάνης -Ιδιωτικός υπάλληλος- δεν γνώριζε έως τον Οκτώβριο του 2021, ούτε το ζήτημα του αμιάντου, ούτε τους γονείς εκείνους που διατηρούσαν το ζήτημα στην επικαιρότητα, μέχρι που ένα πρωί είδε τον κ. Γιώργο Μαρούδη -που είναι Ναυπηγός και HAZardous MATerial (HAZMAT) expert [2] – να μοιράζει σχετικά με το ζήτημα της ύπαρξης αμιάντου φυλλάδια στο Σχολείο. Σύμφωνα με δήλωσή του, το ίδιο απόγευμα ή την επόμενη μέρα, είδε αναρτημένη στο Facebook ανακοίνωση από τα ΔΣ των Συλλόγων Γονέων και Κηδεμόνων Γυμνασίου και Λυκείου, η οποία κατήγγειλε τη συγκεκριμένη ενέργεια υποστηρίζοντας ότι δεν πρέπει να παίρνονται ατομικές πρωτοβουλίες για θέματα που αφορούν το σύνολο των παιδιών. Χωρίς όμως -όπως τονίζει- να έχει υπάρξει ανάλογη καταγγελία για την ύπαρξη αμιάντου και χωρίς φυσικά να είναι η ανακοίνωση αυτή απόφαση Γενικής Συνέλευσης, αφού «υπήρξαν ελάχιστες ανακοινώσεις με αναφορά στο ζήτημα για την ύπαρξη αμιάντου, αλλά ποτέ κάτι επικεντρωμένο στο συγκεκριμένο πρόβλημα που να “κρούει τον κώδωνα του κινδύνου” για τον βαθμό επικινδυνότητας που εγκυμονεί για μαθητές και καθηγητές».
Οι στέγες των αποθηκών που αρχικά ήταν κατασκευασμένες με κεραμίδια, στην πορεία αυτά αντικαταστάθηκαν με το απαγορευμένο στη συνέχεια – λόγο πρόκλησης καρκίνου- «Ελλενίτ» (αμίαντος), είναι εκτεθειμένες στα καιρικά φαινόμενα (βροχή, αέρας, ζέστη, κρύο) τα οποία με την πάροδο του χρόνου δημιουργούν ρηγματώσεις. Επιπλέον, επειδή τα φύλλα του «Ελλενίτ» εφάπτονται στις άκρες τους το ένα με το άλλο, με τη συστολή-διαστολή τους -λόγω των μεταβολών της θερμοκρασίας- τρίβονται. Με την οροφή έκτασης 2 στρεμμάτων να καταλήγει στην αυλή των σχολείων, κάποια από τα τρίμματα πέφτουν σ’ αυτή με τη βροχή και τον αέρα και κάποια άλλα σταματούν στις υδρορροές που έχουν κατασκευαστεί για το λόγο αυτό. Το πρόβλημα για την υγεία των παιδιών δημιουργείται από τη στιγμή που ο αμίαντος εισέρχεται στον οργανισμό τους. Κι αυτό συμβαίνει μέσω του αέρα, αλλά και της επαφής μαζί του. Καταλήγοντας ο αμίαντος από τις στέγες, στην αυλή των σχολείων (Γυμνάσιο, Λύκειο, ΕΠΑΛ), να κολλάει π.χ. στις μπάλες με τις οποίες παίζουν στην αυλή τα παιδιά, να πέφτει μέσα στις βρύσες, που πλένονται και πίνουν νερό, να καταλήγει πάνω στην επιφάνεια της αυλής, στην οποία κάθονται, ξαπλώνουν ή κάνουν γυμναστική και μετά να βάζουν το χέρι στη μύτη και στο στόμα τους ή να τρώνε κάτι χωρίς να έχουν πλύνει πρώτα τα χέρια τους.
Κολλώντας επιπλέον οι ίνες αμιάντου, στα παπούτσια και στα ρούχα τους, μεταφέρονται έτσι καθημερινά στα φροντιστήρια και στα σπίτια τους. Στέγες με τέτοιο υλικό υπήρχαν πάρα πολλές στην Ελλάδα. Η συγκεκριμένη στέγη που γειτνιάζει όμως με τα σχολεία, καταγράφει περισσότερες ρηγματώσεις από το συνηθισμένο (όπως συμβαίνει π.χ. στη γειτονική «πράσινη» αποθήκη του ΗΣΑΠ). Κι αυτό γιατί σε παλαιότερη ενέργεια για την αντιμετώπιση του προβλήματος τα φύλλα των «Ελλενίτ» που απαρτίζουν τη συγκεκριμένη στέγη, βάφτηκαν με λάθος τρόπο και λάθος υλικό, σύμφωνα με τον κ. Μαρούδη.
«Ο τρόπος που προκρίνεται σε τέτοιες περιπτώσεις είναι η αφαίρεση και στη συνέχεια εμβάπτιση των φύλλων “Ελλενίτ” σε ρητίνη και η επανατοποθέτηση τους. Το να βαφτούν όπως είναι τοποθετημένα, σημαίνει ότι οι άλληλο- επικαλυπτόμενες επιφάνειές τους -που τρίβονται και περισσότερο, δημιουργώντας το μεγαλύτερο πρόβλημα- καθώς και η εσωτερική τους πλευρά δεν βάφονται καθόλου. Με αποτέλεσμα να μην καλύπτεται συνολικά, περισσότερο από το 40% της επιφάνειας του αμιάντου. Το μέγεθος όμως των ρηγματόσεων, δείχνει ότι στην συγκεκριμένη περίπτωση μάλλον δεν χρησιμοποιήθηκε και το σωστό υλικό για τη βαφή τους. Μοιάζει να έχει χρησιμοποιηθεί υλικό για ναυτιλιακή χρήση για σιδερένιες επιφάνειες και όχι για να βαφτούν με αυτό επιφάνειες αμιάντου τις οποίες και διαβρώνει. Γι’ αυτό και συγκρινόμενα τα πάνελ με αυτά της στέγης του ΗΣΑΠ η κατάσταση που παρουσιάζουν είναι πολύ χειρότερη. Εκεί δεν παρουσιάζονται ρηγματώσεις παρά μόνο σπασίματα στις άκρες τους στην πρόσοψη μιας και η συστολή- διαστολή κάπου πρέπει να “ξεσπάσει”», περιγράφει.
Ο κ. Χαρίλαος Ιατρίδης, Δικηγόρος υποστηρίζει ότι σε κάθε περίπτωση η όλη αυτή διαδικασία νομικά χαρακτηρίζεται ως «επισκευή» και απαιτεί άδεια από τον Δήμο στον οποίο ανήκουν. Συγκεκριμένα, από την ΥΔΟΜ [3] Δήμου Πειραιά. «Είναι ζητούμενο αν έχει δοθεί τέτοια άδεια για τις συγκεκριμένες εργασίες, γιατί διαφορετικά λογίζονται ως παράνομες, αυθαίρετες και είναι σαν να μην έχουν γίνει» σημειώνει. «Κρίνοντας από το αποτέλεσμα των εργασιών του 2018 θεωρούμε ότι δεν υπήρξε άδεια γι’ αυτές από την ΥΔΟΜ Πειραιά», εκτιμά ο κ. Ιατρίδης.
Μια λεπτομέρεια στην οποία «πατάνε» όλοι όσοι δεν συμμερίζονται τις απόψεις αυτές, είναι ότι τα δύο αυτά κτήρια δεν θεωρούνται σχολικά κτήρια, αλλά εγκαταλελειμμένες αποθήκες (πρώην βιομηχανικοί χώροι) του «Ζαννείου» Ιδρύματος. Παρόλα αυτά όμως και χωρίς να είναι σχολικά κτήρια, θα πρέπει σε κάθε περίπτωση να πάρουν άδεια επισκευών από την ΥΔΟΜ Πειραιά. Σύμφωνα πάλι με τον κ. Ιατρίδη, τα σχολεία δεν φέρουν καμία ευθύνη για τις επισκευές στα όμορα κτήρια των αποθηκών. Ο Νόμος όμως προβλέπει την έκδοση άδειας για την επισκευή της στέγης από την ΥΔΟΜ Πειραιά, γιατί πρέπει να υπάρχει ορισμένος Επιβλέπων Μηχανικός (ιδιώτης ή μη), ώστε σε περίπτωση αστοχίας ν’ αναζητηθεί ως υπεύθυνος, γιατί πρέπει να βεβαιώνεται η χρήση κατάλληλων για το σκοπό της επισκευής υλικών και ότι φυσικά πραγματοποιούνται όλες οι απαιτούμενες εργασίες με τον τρόπο και τη διαδικασία που απαιτείται και προβλέπεται σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.
Σύμφωνα με τον ίδιο, άδεια για τις συγκεκριμένες εργασίες επισκευής δεν υπάρχει, μιας και αυτό βεβαιώνεται από δύο εκθέσεις: Την «Έκθεση Επικινδύνων» της ΥΔΟΜ Πειραιά που έγινε τον Μάιο του 2022 και με την οποία διαπιστώνεται όλη η έκταση του μεγέθους και του βάθους του προβλήματος, ορίζοντας συγκεκριμένους όρους για την αποκατάσταση του, σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα 90 ημερών (τους τρεις καλοκαιρινούς μήνες που τα σχολεία είναι κλειστά και πριν ξεκινήσει η νέα σχολική χρονιά). Και ακολούθως, την «Έκθεση Άρσης Επικινδύνων» πάλι της ΥΔΟΜ Πειραιά τον Οκτώβριο του 2022.
(εδώ PDF)
Η μόνη εργασία που πραγματοποιήθηκε το συγκεκριμένο διάστημα ήταν η τοποθέτηση τσίγκων στα σημεία όπου υπήρχαν ανοίγματα και έντονα τριμμένες επιφάνειες «Ελλενίτ». Μ’ αποτέλεσμα εκεί που δεν τοποθετήθηκε τσίγκος οι ρηγματώσεις κάθε τρίμηνο να μεγαλώνουν και ν’ αυξάνονται. Αν δεν προβούν οι υπεύθυνοι στις ενέργειες που απαιτούνται τότε θα πρέπει να εφαρμοστεί ο Κτηριοδομικός Κανονισμός, που προβλέπει αχρήστευση των κτηριακών δομών ακόμα και κατεδάφισή τους.
(εδώ PDF)
Υλοποιείται δηλαδή, από μεριάς «Ζαννείου» Ιδρύματος μια επισκευή με λαμαρίνες, χωρίς όμως ν’ ακολουθείται η προβλεπόμενη από την αρχική Έκθεση της ΥΔΟΜ Πειραιά διαδικασία. Ακολούθως η ΥΔΟΜ Πειραιά διενεργεί την προβλεπόμενη Έκθεση αυτοψίας («Έκθεση Άρσης Επικινδύνων»), τον Οκτώβριο του 2022 -και όχι πριν την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς ως όφειλε- εντοπίζοντας ότι: Δεν πάρθηκε ποτέ η σχετική άδεια από την ίδια για τις εργασίες που πραγματοποιήθηκαν, δεν πραγματοποιήθηκαν οι προβλεπόμενες επισκευές, δεν ορίστηκε Επιβλέπων Μηχανικός, είναι άγνωστο αν χρησιμοποιήθηκαν τα κατάλληλα υλικά για την επισκευή και σε τι ποσοστό κάλυψης εφαρμόστηκαν, είναι άγνωστο αν τηρήθηκαν οι προβλεπόμενες διαδικασίες εφαρμογής τους, είναι άγνωστο αν τηρήθηκαν τα προβλεπόμενα μέτρα ασφαλείας και φυσικά ότι δεν τηρήθηκε ο προθεσμία που είχε δοθεί. Για όλους αυτούς τους λόγους λοιπόν, διαπιστώνει ότι το ζήτημα παραμένει και δεν λύθηκε, ζητώντας από τον Εισαγγελέα να μηνύει το Ίδρυμα έως ότου αυτό συμμορφωθεί.
Μετά το πέρας των εργασιών όμως αυτών, ο κ. Λιβάνης εξακολουθεί όπως λέει, να διαπιστώνει «βουναλάκια με τρίμματα ινών αμιάντου» μέσα στα λούκια απορροής των νερών της βροχής που βρίσκονται πάνω ακριβώς από τις βρύσες της αυλής που τα παιδιά πίνουν νερό ή πλένουν τα χέρια και το πρόσωπό τους.
«Ελάχιστη η συμμετοχή των γονέων»
Με τη συμμετοχή των γονέων στα συλλογικά όργανα δυστυχώς να είναι ελάχιστη, το προηγούμενο ΔΣ του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων Λυκείου εκλέχτηκε τον Οκτώβριο του 2021 με τη θητεία του να λήγει τον Φεβρουάριο του 2023. Στην πρώτη συνεδρίαση που πραγματοποίησε, ώστε να συγκροτηθεί σε σώμα, τέθηκε το ζήτημα του αμιάντου από τον κ. Μαρούδη προκειμένου να ενημερωθούν γι’ αυτό και όσοι εκλέχτηκαν σε αυτό για πρώτη φορά. Αποφασίστηκε να συζητηθεί διεξοδικά στη δεύτερη συνεδρίαση. Παρουσιάστηκαν από μεριάς του όλα τα στοιχεία που περιέγραφαν τον κίνδυνο που διατρέχει η υγεία των παιδιών και των καθηγητών των σχολείων, αποφασίζοντας τη λήψη κάποιων μέτρων.
Ανέθεσαν ως ΔΣ στον κ. Μαρούδη την πραγματοποίηση ιδιωτικής πραγματογνωμοσύνης για τον αμίαντο, καλύπτοντας το κόστος και αν υπήρχαν ευρήματα, να κλιμακώσουν προχωρώντας στις απαιτούμενες νομικές ενέργειες.
Η πραγματογνωμοσύνη (αυτοψία) του κ. Μαρούδη έδειξε ότι η κατάσταση του καρκινογόνου αμιάντου είναι στο χειρότερο στάδιο, δηλαδή, σε κατάσταση αποσάθρωσης (αρκεί ένα τρίψιμο του με τα χέρια για να μετατραπεί σε τρίμα). Υλικού δηλαδή, που είναι με Νόμο απαγορευμένο και που στη συγκεκριμένη κατάσταση αποσάθρωσης είναι ακόμη πιο επιβεβλημένη η αφαίρεση, η μεταφορά του εκτός Ελλάδος και η υγειονομική ταφή του σε ειδικές για το λόγο αυτό εγκαταστάσεις.
Οι ενέργειες που έγιναν άμεσα ήταν η προειδοποίηση του Ιδρύματος πως αν δεν προβεί άμεσα σε ενέργειες αφαίρεσης του αμιάντου θα σταλεί εξώδικο, μέχρι μηνύσεις, αγωγές κι ότι άλλο προβλέπεται. Μετά την ενημέρωση και του ΔΣ του Συλλόγου του Γυμνασίου, συντάχθηκε κοινή επιστολή που αναδεικνύει το ζήτημα του αμιάντου, όπου μεταξύ άλλων συναρμοδίων υπηρεσιών (είτε από τεχνική άποψη, είτε από νομική), κοινοποιείται και στον Εισαγγελέα, αφού ο κ. Ιατρίδης τους ενημέρωσε ότι είναι ποινικά αδικήματα.
Η συνάντηση
Αντί της προτεινόμενης από τους ίδιους συνάντησης του ΔΣ των Συλλόγων Γονέων και Κηδεμόνων Γυμνασίου και Λυκείου με το ΔΣ του «Ζαννείου» Ιδρύματος, προκρίθηκε τελικά μια συνάντηση μ’ έναν τεχνικό του Ιδρύματος και όχι με τον Νόμιμο Εκπρόσωπό του και με παρόντες τους προέδρους μόνο των ΔΣ των δύο Συλλόγων, την Εντεταλμένη Δημοτική Σύμβουλο Παιδείας και δια Βίου Μάθησης, κα. Ασπασία (Σίσσυ) Αλιγιζάκη, τους δύο Διευθυντές των Σχολείων (Γυμνασίου-Λυκείου) κι έναν Μηχανικό της Τεχνικής Υπηρεσίας του Δήμου. Την συνάντηση αυτή παρακολούθησε απρόσκλητος ο κ. Μαρούδης. Δόθηκαν υποσχέσεις για αφαίρεση του αμιάντου κατά τις σχολικές διακοπές των Χριστούγεννων του 2021 που όμως δεν τηρήθηκαν. Ενώ, έγινε προσπάθεια ν’ αποδοθούν ευθύνες στα ίδια τα παιδιά που ανεβαίνουν εκεί για να πιάσουν τις μπάλες τους, αφού στην αυλή καταλήγει και μια μεταλλική σκάλα έκτακτης ανάγκης, παρόλο που υπάρχει ένα μεταλλικό πλέγμα για να τα εμποδίζει ν’ ανεβαίνουν πάνω στην σκεπή των αποθηκών, ώστε να μαζέψουν κάποια μπάλα ή μπαλάκια που πιθανόν να τους ξεφύγουν κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού.
Στη συνάντηση αυτή ειπώθηκαν κι άλλα παράδοξα: Η κα. Αλιγιζάκη ισχυρίστηκε τότε -σύμφωνα με τον κ. Ιατρίδη- ότι δεν είχε την Έκθεση της Τεχνικής Υπηρεσίας του Δήμου που βεβαίωνε για την ασφάλεια των μαθητών και των καθηγητών. Της συνάντησης αυτής -τον Νοέμβριο του 2021-προηγήθηκε μια άλλη με την κα. Αλιγιζάκη, στην οποία δήλωσε στους παρευρισκόμενους, αρμόδια για το θέμα που είχαν πάει να συζητήσουν μαζί της. Απορούσε πως το ζήτημα δεν είχε λυθεί με τις επισκευές του 2018, μετά τις οποίες είχε εκδοθεί και η σχετική βεβαίωση για την ασφάλεια της υγείας των μαθητών και καθηγητών των Σχολείων.
Για το λόγο αυτό και αναθέτει στον ιδιώτη Μηχανικό που παρευρισκόταν στη συνάντηση να συντάξει μια σχετική Έκθεση. Η ίδια δε, με τη συμφωνία όλων των παρευρισκόμενων, πρότεινε να μπει ένα προστατευτικό κάλυμμα σαν κουκούλα, έως ότου αφαιρεθεί ο αμίαντος.
Ενέργεια που όμως δεν έγινε ποτέ. Μετά από τη συνάντηση είναι που στέλνεται και η επιστολή που κοινοποιήθηκε και στον Εισαγγελέα. Αρχές Δεκεμβρίου του 2021 ο κ. Μαρούδης πηγαίνει στην Εισαγγελία για να επισυνάψει την Έκθεση αυτοψίας -που είχε συντάξει μετά από την εντολή του ΔΣ- θεωρώντας ότι με την επιστολή που του είχε κοινοποιηθεί, είχε λάβει γνώση ο Εισαγγελέας, ώστε να τη συσχετίσει. Διαπιστώνει όμως ότι κάτι τέτοιο, ενώ ήταν κοινή απόφαση του ΔΣ, δεν έχει συμβεί και η συγκεκριμένη επιστολή δεν κοινοποιήθηκε ποτέ στον Εισαγγελέα, ούτε πήρε ποτέ αριθμό Πρωτοκόλλου, παρόλη την περί του αντιθέτου ενημέρωση από τα ΔΣ των Συλλόγων Γυμνασίου και Λυκείου, μέσω σχετικής ανάρτησης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (Facebook). Ο κ. Μαρούδης καταθέτει τότε την κοινή επιστολή παίρνοντας Αριθμό Πρωτοκόλλου.
Ποινικά αδικήματα που έχουν να κάνουν με τη Δημόσια Ασφάλεια διώκονται αυτεπάγγελτα από τον Εισαγγελέα, αφού και μόνο π.χ. με την αποστολή ενός αποκόμματος δημοσιεύματος, ή μια Έκθεση αυτοψίας, συνιστά κατά Νόμο μήνυση. Από τη στιγμή λοιπόν, που παραλαμβάνει από τον κ. Μαρούδη ο Εισαγγελέας και την κοινή επιστολή των δύο προέδρων των ΔΣ των αντίστοιχων Συλλόγων Γυμνασίου και Λυκείου, προχωρά στην αυτεπάγγελτη μήνυση κατά του «Ζαννείου» Ιδρύματος. Αντί δε, οι πρόεδροι να ζητήσουν παράσταση Πολιτικής Αγωγής για την υποστήριξη της κατηγορίας, προσπάθησαν ανεπιτυχώς ν’ αποσυρθεί η μήνυση.
Μετά από την μήνυση του κ. Μαρούλη και των προέδρων των δύο Συλλόγων, ο Εισαγγελέας διεξήγαγε έρευνα καταλήγοντας ν’ απαγγείλει κατηγορίες για το ζήτημα του αμιάντου. Αρχικά πηγαίνει ως κατηγορούμενος από την Ποινική Δίωξη του Εισαγγελέα ο πρόεδρος του «Ζαννείου» Ιδρύματος και μπορεί ν’ ακολουθήσουν και άλλοι αν αποδειχθεί ότι φέρουν ευθύνη, ή και υποδειχθούν κατά τη διαδικασία. Η δικάσιμος έχει οριστεί για τις 10 Ιανουαρίου 2024 ως βαρύ πλημμέλημα, γι’αυτό και εκδικάζεται από Τριμελές και όχι Μονομελές Δικαστήριο.
Ενώ υπάρχει και δεύτερη μηνυτήρια αναφορά και Παράσταση Πολιτικής Αγωγής για την υποστήριξη της κατηγορίας τον Νοέμβριο του 2022, από τον κ. Λιβάνη. Από τις 23/1/2023 είναι κι αυτή στον Εισαγγελέα. Τέλος, σε περίπτωση καταδίκης αναμένεται ν’ ακολουθήσουν αγωγές και από τους γονείς για την ηθική βλάβη ή στην περίπτωση που κάποιο παιδί αρρωστήσει.
Η αποπομπή
Ο κ. Ιατρίδης, ως Γραμματέας του ΔΣ του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων του Λυκείου, καταγγέλλει ότι δεν του δόθηκαν ποτέ οι ηλεκτρονικές διευθύνσεις των γονιών, ώστε να μπορεί να τους ενημερώνει για τις εξελίξεις, αφού μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης κάτι τέτοιο δεν κατέστη δυνατό. Φτάνοντας μέχρι του σημείου ν’ «ανασυγκροτηθεί» το ΔΣ του Συλλόγου τον Ιούνιο του 2022, ώστε από Γραμματέας ο κ. Ιατρίδης να καταστεί Έφορος και άρα να μην έχει δικαίωμα πρόσβασης στα στοιχεία επικοινωνίας που ζητούσε να λάβει. Δεν τέθηκε ποτέ θέμα καθαίρεσης, γιατί τότε θα έπρεπε να κινηθεί κάποια πειθαρχική διαδικασία. Γι’ αυτό και η πρώην πρόεδρος του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων του Λυκείου μιλούσε για «ανασυγκρότηση» του ΔΣ, γεγονός που εξυπηρετούσε την υλοποίηση της «ατζέντας» της πλειοψηφίας, δηλαδή, των προτεραιοτήτων εκείνων που θεωρεί ο κ. Ιατρίδης ότι είναι σε βάρος της οριστικής λύσης του προβλήματος και την ύπαρξη αμιάντου. Διαδικασία την οποία ο ίδιος κατήγγειλε ως παράνομη, παράτυπη και αντί- καταστατική. Οπότε και δεν παρέδιδε τις σφραγίδες και τα βιβλία στη νέα Γραμματέα.
Παραπέμφθηκε για το λόγο αυτό στον πρόεδρο της Ένωσης Συλλόγων Γονέων και Κηδεμόνων Δήμου Πειραιά προκειμένου να πειστεί να παραδώσει τη θέση του. Αφού κάτι τέτοιο δεν έγινε συναντήθηκε με την πρόεδρο της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ενώσεων Συλλόγων Γονέων και Κηδεμόνων. Μετά το πέρας της συνάντηση η πρόεδρος συμφωνεί μαζί του για το μη σύννομο της όλης διαδικασίας που ακολουθήθηκε για την απομάκρυνσή του από τη θέση του Γραμματέα. Έτσι τον Σεπτέμβριο του 2022, επανήλθαν προκειμένου η διαδικασία απομάκρυνσης του κ. Ιατρίδη από τη θέση του Γραμματέα να γίνει νομότυπα αυτή τη φορά. Η αιτιολόγηση της αλλαγής αυτής είχε να κάνει με το επίπεδο συνεργασίας της προέδρου του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων Λυκείου με τον κ. Ιατρίδη ως Γραμματέα και όχι γιατί ο ίδιος είχε κάνει κάτι λάθος η παράνομο κατά την εκτέλεση των καθηκόντων του. Με τις ψήφους της πλειοψηφίας (4 έναντι 3) στο ΔΣ του Συλλόγου η έως τότε Ταμίας πήρε τη θέση του κ. Ιατρίδη, μέχρι τις νέες εκλογές τον Φεβρουάριο του 2023, όπου ο κ. Ιατρίδης μετά από κλήρωση λόγω ισοψηφίας με μια άλλη υποψήφια, δεν εκλέχτηκε στο νέο ΔΣ του Συλλόγου.
Ο Δήμος Πειραιά
Τον Μάιο πιέζοντας η μειοψηφία (3 στους 7) στο ΔΣ του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων Λυκείου πραγματοποιείται συνάντηση με τον Αντιδήμαρχο Δόμησης, Δημήτρη Αράπη [4]. Εκεί του παρουσιάζεται το ζήτημα με τον αμίαντο το οποίο σύμφωνα με τον κ. Ιατρίδη αντιμετώπιζε συγκαταβατικά. Όταν όμως ρωτήθηκε γιατί δεν έχει παρουσιαστεί να καταθέσει στον Εισαγγελέα που ερευνά την υπόθεση από τον Δεκέμβριο του 2021 και από τον οποίο είχε κληθεί δύο φορές, υποστήριξε ότι οι υφιστάμενοι του δεν τον είχαν ενημερώσει σχετικά, επιφυλασσόμενος να το ερευνήσει.
Σύμφωνα με τον κ. Ιατρίδη, ο κ. Αράπης μετά τη συνάντηση έδωσε εντολή σε υπάλληλο του Δήμου να πάει να καταθέσει στον Εισαγγελέα, μετά την οποία δόθηκε εντολή από τον Εισαγγελέα στον ίδιο και την ΥΔΟΜ Πειραιά να διενεργήσει Έκθεση αυτοψίας («Έκθεση Επικινδύνων»). Έτσι, λοιπόν κλιμάκιο της ΥΔΟΜ Πειραιά επισκέφθηκε το χώρο διαπιστώνοντας σωρεία πολεοδομικών παραβάσεων, κρίνοντας επικίνδυνο κτιριολογικά το όμορο κτίριο των αποθηκών, απαριθμώντας τις επισκευές που πρέπει να γίνουν, τον τρόπο που πρέπει να γίνουν, αλλά και μέσα στο χρονικό διάστημα των τριών μηνών του καλοκαιριού. Σε περίπτωση δε, μη υλοποίησης τους, συντρέχουν λόγοι ποινικής δίωξης κατά των υπευθύνων (Ίδρυμα και συνυπεύθυνοι), ενώ συντρέχει και λόγος εφαρμογής του Κτιριολογικού Κανονισμού, με κατεδάφιση των αποθηκών με τη συνδρομή του Α.Τ. Δημοτικού Θεάτρου.
Υλοποιείται από μεριάς «Ζαννείου» Ιδρύματος μια επισκευή με λαμαρίνες, χωρίς όμως ν’ ακολουθείται η προβλεπόμενη από την Έκθεση της ΥΔΟΜ Πειραιά διαδικασία. Ακολούθως η ΥΔΟΜ Πειραιά διενεργεί την προβλεπόμενη Έκθεση αυτοψίας («Έκθεση Άρσης Επικινδύνων»), τον Οκτώβριο του 2022 -και όχι πριν την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς- εντοπίζοντας ότι: Δεν πάρθηκε ποτέ η σχετική Άδεια από την ίδια για τις εργασίες που πραγματοποιήθηκαν, δεν πραγματοποιήθηκαν οι προβλεπόμενες επισκευές, δεν ορίστηκε Επιβλέπων Μηχανικός, είναι άγνωστο αν χρησιμοποιήθηκαν τα κατάλληλα υλικά για την επισκευή και σε τι ποσοστό κάλυψης εφαρμόστηκαν, είναι άγνωστο αν τηρήθηκαν οι προβλεπόμενες διαδικασίες εφαρμογής τους, είναι άγνωστο αν τηρήθηκαν τα προβλεπόμενα μέτρα ασφαλείας και φυσικά ότι δεν τηρήθηκε ο προθεσμία που είχε δοθεί. Για όλους αυτούς τους λόγους λοιπόν, διαπιστώνει ότι το ζήτημα παραμένει και δεν λύθηκε, ζητώντας από τον Εισαγγελέα να μηνύει το Ίδρυμα έως ότου αυτό συμμορφωθεί.
Μετά το πέρας των εργασιών όμως αυτών, ο κ. Λιβάνης διαπιστώνει «βουναλάκια με τρίμματα ινών αμιάντου» μέσα στα λούκια απορροής των νερών της βροχής που βρίσκονται πάνω ακριβώς από τις βρύσες της αυλής που τα παιδιά πίνουν νερό ή πλένουν τα χέρια και το πρόσωπό τους.
Οι μετρήσεις
Ο κ. Λιβάνης μεταφέρει ότι το ΔΣ στη Γενική Συνέλευση που πραγματοποιήθηκε, ισχυρίστηκε ότι ο Μηχανικός που συνόδευε τον κ. Αράπη την 1 η Μαρτίου 2023 κατά την επίσκεψή του στο Σχολείο για την επιθεώρηση των καινούργιων τουαλετών που είχαν κατασκευαστεί, επικαλούμενος τις μετρήσεις της ΠΛΙΝΙΟΣ Α.Ε. διαβεβαίωνε ότι δεν υπάρχει πρόβλημα με τον αμίαντο.
Από την άλλη όμως, σύμφωνα με τον κ. Ιατρίδη, ο Εισαγγελέας στην έρευνα του, έχει απορρίψει τις μετρήσεις αυτές, αφού προέρχονται από ιδιωτικό φορέα και όχι αρμόδια πιστοποιημένη για το λόγο αυτό Δημόσια υπηρεσία, παρόλο που τεχνηέντως από πολλούς -λόγω της συνεργασίας της ΠΛΙΝΙΟΣ Α.Ε. μαζί του- παρουσιάζεται ως φορέας των συγκεκριμένων μετρήσεων το ερευνητικό κέντρο «Δημόκριτος».
Η ιδιωτική ΠΛΙΝΙΟΣ Α.Ε. που συνεργάζεται με το ερευνητικό κέντρο «Δημόκριτος», πραγματοποιεί τις μετρήσεις αμιάντου στην Ελλάδα όταν εδώ και 30 χρόνια περίπου απαγορεύτηκε η χρήση του και στην Ελλάδα. Για το λόγο αυτό και το «Ζάννειο» Ίδρυμα ζήτησε και ήρθε στα Σχολεία για να κάνει μετρήσεις για την ποσότητα αμιάντου.
Σύμφωνα όμως με τον κ. Λιβάνη, οι μετρήσεις αυτές έγιναν μόνο στον αέρα και σ’ ένα μόνο μέρος. Σε περιπτώσεις εργοστασίων που εντοπιζόταν ανάλογο ζήτημα -υποστηρίζει- οι μετρήσεις γινόντουσαν για ένα 8ωρο. Στα Σχολεία τα παιδιά είναι τουλάχιστον για 6 ώρες κάθε μέρα. Στην Έκθεσή του ο ΠΛΙΝΙΟΣ δηλώνει ότι οι μετρήσεις του σε καθεστώς άπνοιας, έδειξαν ότι ο αέρας δεν είναι μολυσμένος. Αξίζει να σημειωθεί εδώ σύμφωνα με τον κ. Ιατρίδη, ότι η όποια αποδεικτική αξία της Έκθεσης της εταιρείας, εκτιμάται ελεύθερα από τα Δικαστήρια, αφού δεν πρόκειται για μια καθ’ ύλην αρμόδια υπηρεσία. Τέτοιες, που οι Εκθέσεις τους αποτελούν θέσφατα και δεν μπορούνε να μην ληφθούν υπόψιν απ’ τις Εισαγγελικές και Δικαστικές Αρχές, είναι δύο υπηρεσίες: Σε ότι αφορά το κτιριολογικό (σε τι κατάσταση είναι η στέγη αμιάντου), αρμόδια είναι η ΥΔΟΜ Πειραιά. Ως προς την περιβαλλοντική παράμετρο (σε τι κατάσταση είναι ο αμίαντος ως υλικό και πόσο επηρεάζει το περιβάλλον), υπεύθυνο είναι το ΥΠΕΝ.
Καμία από τις δύο αυτές υπηρεσίες δεν προσκλήθηκε, είτε από το Ίδρυμα, είτε από τους Συλλόγους Γονέων και Κηδεμόνων και δεν ενεπλάκη με την εξέταση του συγκεκριμένου ζητήματος.
Οι απαντήσεις
Στο πλαίσιο της έρευνας, οι Data Journalists επικοινώνησαν με το «Ζάννειο Ίδρυμα Παιδικής Προστασίας και Αγωγής» προκυμμένου να εκφράσουν και τη δική τους άποψη για το θέμα. Μετά όμως τη συνομιλία που είχαν με την κα. Ιωάννα Μπρατσόλη, ο Διευθυντής του Ιδρύματος, Ιωσήφ Καρυδόγιαννης δεν επικοινώνησε ποτέ μαζί τους. Ούτε ο Διευθυντής του Λυκείου κ. Γιώργος Μαυρομάτης θέλησε να απαντήσει, δηλώνοντας αναρμόδιος και παραπέμποντας τους στην Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Πειραιά. Αντίθετα ο Διευθυντής του Γυμνασίου κ. Ιωάννης Φριλίγκος, στην σύντομη συνομιλία που είχε μαζί τους, υποστήριξε ότι: «Έχουν γίνει μετρήσεις από τον “Δημόκριτο” και ο Δήμος Πειραιά μας έχει διαβεβαιώσει ότι όλα είναι φυσιολογικά. Άλλωστε διαθέτουμε κι από τον Δήμο κι από τον “Δημόκριτο” τα σχετικά έγγραφα που το αποδεικνύουν. Το ζήτημα κίνησε κάποιος γονέας που είχε κάποια θέματα, πάντως έχει λήξει ως τέτοιο». Σε αίτημα της ομάδας να επισκεφθεί το Σχολείο, αρνήθηκε γιατί «δεν θέλουμε να δώσουμε συνέχεια στο θέμα αυτό», για να καταλήξει: «Ζω 30 χρόνια σ’ αυτό το Σχολείο χωρίς να έχουμε κανένα πρόβλημα. Κάποιος κύριος είχε κάποια θέματα, το έτρεξε, έφτασε μέχρι τον Εισαγγελέα, η Εισαγγελία είπε ότι δεν υπάρχει θέμα, έχει λήξει το θέμα».
Στους Data Journalists δεν απάντησε η πρόεδρος του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων Λυκείου, Ρωξάνη Μπουρδάκου, αλλά δέχτηκε να μιλήσει η πρόεδρος του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων Γυμνασίου, Ερριέτα Παπανικολάου. Η κα. Παπανικολάου δήλωσε σχετικά: «Υπάρχει μια καταγγελία για ύπαρξη αμιάντου στο όμορο κτήριο με τα Σχολεία. Έχουν γίνει οι απαραίτητες κινήσεις από τον Σύλλογο και έχουν αναλάβει οι αρμόδιες Αρχές. Υπάρχει ένα σκέπαστρο αμιάντου το οποίο είναι σε όμορο κτήριο του Σχολείου. Έχουν γίνει μετρήσεις από την ΠΛΙΝΙΟΣ Α.Ε. που δείχνουν ότι είναι εντάξει και πρέπει να γίνουν κάποιες εργασίες, όσον αφορά το όμορο κτήριο. Κατά την προσωπική μου άποψη, αλλά και του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων του Γυμνασίου, με όλα τα έγγραφα που έχουμε λάβει από τις αρμόδιες Αρχές, γιατί έχουμε απευθυνθεί παντού (ΥΔΟΜ Πειραιά, Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αττικής, Διεύθυνση Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού), όπου υπάρχει κάποιος αρμόδιος, έχοντας στείλει τις επιστολές όπου χρειάζεται να σταλούν, δεν υφίσταται πρόβλημα».
(εδώ PDF)
Συμπλήρωσε ότι: «Γίνεται μια έρευνα από τις αρμόδιες Αρχές και περιμένουμε τ’ αποτελέσματα. Η ύπαρξη αμιάντου δεν είναι τωρινό φαινόμενο. Το συγκεκριμένο στέγαστρο υπάρχει εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Έχουν γίνει και παλαιότερα κινήσεις για το θέμα με το “Ζάννειο” Ίδρυμα να είναι ενήμερο. Το πρόβλημα εξακολουθεί να υπάρχει γιατί την ίδια στιγμή που ο ίδιος Νόμος που ορίζει την αφαίρεση του αμιάντου, προβλέπει από τη στιγμή που έχουν πραγματοποιηθεί εργασίες για την αδρανοποίηση του και τη δυνατότητα διατήρησής του […] Υπάρχει ένας συγκεκριμένος Μηχανικός ο οποίος δεν δέχεται την ορθότητα των εργασιών που έχουν γίνει».
Υπογραμμίζει ότι: «Ο Δήμος Πειραιά εφόσον ενοικιάζει το κτήριο, δεν μπορεί ν’ αναλάβει μονομερώς δράση για την υλοποίηση εργασιών, χωρίς την έγκριση και συμμετοχή του Ζαννείου Ιδρύματος, πόσο μάλλον όταν το κτήριο με τη στέγη από φύλλα «Ελλενίτ» είναι όμορο με το Σχολείο και όχι μέρος του». Υποστηρίζει επίσης ότι «το Ζάννειο Ίδρυμα με βάση τα έγγραφα που έχει πάρει από την Πολεοδομία και τις Αρχές έχει συμμορφωθεί. Οι μετρήσεις που έχουνε γίνει έχουν δείξει ότι κινούνται κάτω από τα επιτρεπτά όρια, συνεπώς δεν υπάρχει κάποιο πρόβλημα».
Και συνεχίζει: «Έχουν γίνει δύο επίσημες μετρήσεις στον αέρα από τον αρμόδιο φορέα (ουσιαστικά καλέσαμε τον «Δημόκριτο» και εκείνος έστειλε την ΠΛΙΝΙΟΣ Α.Ε. που είναι αναγνωρισμένο εργαστήριο που τηρεί τις διαδικασίες), μια καλεσμένος από το Ίδρυμα και μια από τον Δήμο Πειραιά».
Θεωρεί ότι η όλη κατάσταση «δεν επηρεάζει την υγεία, αφού υπάρχουν στο Σχολείο καθηγητές που εργάζονται 25 και 30 χρόνια, ενώ υπάρχουν και τόσοι απόφοιτοι» για να καταλήξει: «Δεν μπορώ να δεχτώ ότι κάποιος αγαπάει το παιδί του περισσότερο από ότι αγαπάει κάποιος άλλος το δικό του. Είναι ένα Πρότυπο Σχολείο επιλογής κι όχι ένα Σχολείο στο οποίο πρέπει να πάει το παιδί με βάση τη διεύθυνση κατοικίας των γονιών του. Την άποψη ότι υπάρχει πρόβλημα για την υγεία των παιδιών στο Σχολείο την έχουν 5 από τους 600 γονείς. Οι υπόλοιποι 595 γονείς δεν αντιλαμβανόμαστε σωστά το πρόβλημα; Δεν είναι ότι τη συγκεκριμένη άποψη την έχουν 500 γονείς και οι υπόλοιποι 100 είναι εφησυχασμένοι, όποτε ναι, εκεί κάτι συμβαίνει…».
Από μεριάς της οι γονείς είναι ενημερωμένοι για τα πάντα. Ως πρόεδρος του Συλλόγου στέλνει ηλεκτρονικά όλα τα επίσημα έγγραφα σε όλους τους γονείς. Εκτιμά όμως ότι «η άποψη του ειδικού με το θέμα αυτό γονέα, θα χρησιμοποιηθεί ως έναυσμα για ν’ απευθυνθούμε στη συνέχεια στους αρμόδιους και να πάρουμε από ή όχι τις βεβαιώσεις που αυτοί θα μας δώσουν». Τέλος αναφέρει ότι: «Εκκρεμούν να γίνουν κάποιες εργασίες στο όμορο κτήριο κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Είχανε γίνει εργασίες και πέρσι το καλοκαίρι. Οι εργασίες αυτές γίνονται σταδιακά, αφού δεν προλαβαίνουν να γίνουν μέσα σ’ ένα τρίμηνο», για να καταλήξει στο ότι «ο Εισαγγελέας έχει ασκήσει δίωξη στο Ίδρυμα, μάλλον για τις εργασίες που δεν έχουν ολοκληρωθεί». Θα έλεγε όμως κάποιος ότι τέτοιες εργασίες θα έπρεπε να έχουν ολοκληρωθεί για να δίνεται η άδεια να λειτουργήσει το Σχολείο κάθε νέα σχολική χρονιά. Ανεξάρτητα από το επιχείρημα ότι αφού το όλο ζήτημα και άρα και οι εργασίες δεν αφορούν το ίδιο το κτήριο του Σχολείου, αλλά το όμορο με αυτό, υπεύθυνο είναι το Ίδρυμα και όχι ο Δήμος. Διότι μιλάμε για Σχολείο με παρουσία 600 παιδιών καθημερινά. Όπου η διασφάλιση της υγείας και της ασφάλειας τους θα πρέπει να εξασφαλίζεται διπλά και τριπλά κι όχι με «μπαλώματα» να διαιωνίζεται το πρόβλημα τόσα χρόνια. Όπως θα μπορούσε για παράδειγμα -λόγω και της εγκατάλειψης- να διαρρεύσουν από κάποιο αγωγό λύματα στον χώρο των αποθηκών και η δυσοσμία να επηρεάζει τους πάντες γύρω τους. Σε αυτή την περίπτωση, το Σχολείο θα παρέμενε λειτουργικό; Η μεταφορά ενός -η ακόμη δυσκολότερα- περισσότερων Σχολείων από ένα κτήριο δεν είναι απλή υπόθεση. Έχει μεγάλο κόστος, απαιτεί χρόνια, όπως έγινε και με την μετεγκατάσταση της «Ραλλείου» Σχολής, ενώ θίγει και τοπικά συμφέροντα: Φροντιστήρια, φωτοτυπεία, καταστήματα σχολικών ειδών, καταστήματα εστίασης κ.λπ. Οπότε και από αυτή την άποψη η οριστική αντιμετώπιση του προβλήματος πρέπει να είναι μονόδρομος. «Αμίαντος στο Σχολείο; Όχι ευχαριστώ!».
Σημειώσεις
[1] Ο αμίαντος είναι καρκινογόνος και πρέπει να θάβεται μέσα σε τσιμέντο, ώστε να μην μολύνει το έδαφος και τον υδροφόρο ορίζοντα.
[2] Ο διεθνής όρος HAZMAT (HAZardous MATerial) αφορά πάσης φύσεως επικίνδυνα υλικά (χημικά, ραδιολογικά, βιολογικά) που μπορούν να θέσουν σε κίνδυνο, τόσο την υγεία, όσο και το περιβάλλον, αν δεν υπάρξει ασφαλής διαχείρισή τους.
[3] Υπηρεσίες Δόμησης (ΥΔΟΜ) των Δήμων
[4] Αντιδήµαρχος Δόµησης & ΓΣΠ και Αρχιτεκτονικού ΛΤΕ με αρμοδιότητες της Δ/νσης Υπηρεσίας Δόµησης ΓΣΠ, καθώς και της Δ/νσης Αρχιτεκτονικού & ΛΤΕ, και των αρμοδιοτήτων των Τμημάτων Σχολικών Κτιρίων και Συντήρησης & Επισκευής Κτιρίων, σε ότι αφορά τα Σχολικά κτίρια.