Γράφει ο
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΥΡΙΤΣΗΣ
Με πλειοψηφία (56-9) η Ολομέλεια του Αρείου Πάγου, σε μυστική διάσκεψη, αποφάνθηκε ότι οι Εταιρείες Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις (servicers) νομιμοποιούνται κατ΄ εξαίρεση, ως μη δικαιούχοι διάδικοι, να διεξάγουν δίκες και να επισπεύδουν διαδικασίες αναγκαστικής εκτέλεσης (πλειστηριασμούς, κατασχέσεις) για την είσπραξη των υπό διαχείριση απαιτήσεων στο πλαίσιο του ν. 3156/2003.
Μερικές επισημάνσεις επί της ανωτέρω κρίσεως:
– Προκαλεί έκπληξη η ταχύτητα με την οποία η Πλήρης Ολομέλεια του ΑΠ αποφάνθηκε σε ένα σοβαρότατο ζήτημα με τεράστιες κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις. Η συζήτηση της υποθέσεως έγινε 26.01.2023 και 09.02.2023 έγινε η διάσκεψη και κρίθηκε το θέμα. Μέσα σε 14 ημέρες οι ανώτατοι δικαστές μας κατάφεραν να μελετήσουν τα δεκάδες υπομνήματα των διαδίκων, να αξιολογήσουν τους προβληθέντες ισχυρισμούς και να κρίνουν επί της υποθέσεως σε ένα τόσο δύσκολο νομικό θέμα.
– Πριν από την «ταχύτατη» κρίση του Ανωτάτου Δικαστηρίου, είχε προηγηθεί η Έκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (Νοέμβριος 2022) της ΤτΕ με την οποία, η ΤτΕ είχε ήδη προβλέψει την έκβαση της δίκης –«… Η ικανότητα των εν λόγω εταιριών να διαχειριστούν τα δάνεια δυσχεραίνεται από την πρόσφατη απόφαση του Αρείου Πάγου 822/2022 και τις σχετικές εφετειακές αποφάσεις αναφορικά με την νομιμοποίησή τους να προβούν σε δικαστικές ενέργειες και κυρίως να συμμετέχουν σε διαδικασίες πλειστηριασμών. Ωστόσο, η αποτελεσματικότητα των ΕΔΑΔΠ αναμένεται να διαφανεί τους επόμενους μήνες ΜΕ ΤΗΝ ΑΡΣΗ ΤΩΝ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΩΝ».
– Έτερο αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι το αποτέλεσμα της διασκέψεως, η οποία τυγχάνει μυστική, διέρρευσε αμέσως και παντού. Εύλογα δημιουργούνται ερωτηματικά για την σπουδή της διαρροής και αν αυτή έχει ως στόχο τον επηρεασμό των δικαστών των δικαστηρίων ουσίας που καθημερινά κρίνουν εκατοντάδες υποθέσεις ανακοπών κατά κατασχέσεων και πλειστηριασμών.
– Επί της ουσίας ο ΑΠ δέχθηκε ότι οι Εταιρείες Διαχείρισης Απαιτήσεων μπορούν να κάνουν αποσπασματική επίκληση μόνο των ευμενών για τις ίδιες ρυθμίσεων καθενός από τα δυο νομοθετήματα (ν. 3156/2003, 4354/2015) και να παρακάμπτουν πλήρως τις δυσμενείς γι΄ αυτές διατάξεις, διαπλάθοντας έτσι ένα νέο ανομοιόμορφο πλέγμα κανόνων υπέρ τους, που, όμως, ο νομοθέτης δεν το θέλησε.
– Κατ΄ αυτό τον τρόπο επιτρέπει να τιτλοποιούνται απαιτήσεις με πλήρη φορολογική ατέλεια – η υπολογισμένη ζημία για το ελληνικό δημόσιο ανέρχεται σε 50 δις ευρώ- και να μην προσκαλείται ο δανειολήπτης να διακανονίσει ευνοϊκά την οφειλή του προ της μεταβιβάσεως.
– Η επίλυση του προβλήματος του ιδιωτικού χρέους απαιτεί πολιτική βούληση και νομοθετική πρωτοβουλία.
– Η ελληνική κοινωνία βιώνει οριακές στιγμές, δεν υφίσταται προστατευτικό πλαίσιο για την πρώτη κατοικία, οι τιτλοποιήσεις των δανείων και οι πλειστηριασμοί οδηγούν στην μεγαλύτερη αναδιανομή πλούτου στην ιστορία του ελληνικού κράτους (110 δις ευρώ) υπέρ εταιρειών και προσώπων που εδρεύουν στην αλλοδαπή.
