Να εξασφαλιστεί οπωσδήποτε η παροχή ενέργειας για τα φτωχότερα νοικοκυριά, που αντιμετωπίζουν δυσκολία στην εξόφληση των αυξημένων λογαριασμών και να απαγορευτούν οι αποσυνδέσεις ηλεκτρικού ρεύματος για τα νοικοκυριά των οποίων η οικονομική κατάσταση είναι κάτω από το όριο φτώχειας, ζητεί η ΓΣΕΕ, τεκμηριώνοντας με στοιχεία που έδωσε χθες στη δημοσιότητα το Ινστιτούτο Εργασίας της, τις δραματικές επιπτώσεις της ακρίβειας και του πληθωρισμού το πρώτο εξάμηνο του ‘22.
Σύμφωνα με το Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων του ΙΝΕ, η ακρίβεια διαβρώνει ταχύτερα το πραγματικό εισόδημα και την αγοραστική δύναμη των φτωχότερων νοικοκυριών της χώρας κι αυτή η εξέλιξη προκαλεί ακόμη μεγαλύτερες επιπτώσεις στη δυναμική της καταναλωτικής ζήτησης. Με εξαίρεση δε τον Μάιο και τον Ιούνιο του 2022, καταγράφεται αυξανόμενη απόκλιση της επίδρασης της ακρίβειας μεταξύ πλούσιων και φτωχών νοικοκυριών, η οποία τον Σεπτέμβριο του 2022 ανήλθε στις 3 ποσοστιαίες μονάδες -2,9 μονάδες υψηλότερα από τον Σεπτέμβριο του 2021.
«Ο συνδυασμός αύξησης των τιμών, κυρίως σε βασικά αγαθά, όπως είναι η ενέργεια και τα τρόφιμα, εκτινάσσει την απώλεια αγοραστικής δύναμης των νοικοκυριών με μηνιαίο εισόδημα χαμηλότερο των 750 ευρώ έως και 40%», σημειώνουν οι συντάκτες του Δελτίου. Για να προσθέσουν στη συνέχεια ότι και στο αμέσως επόμενο εισοδηματικό κλιμάκιο (751-1.100 ευρώ) η απώλεια αγοραστικής δύναμης είναι μεν υψηλή (9% έως 14%), αλλά σημαντικά πιο περιορισμένη σε σχέση με το φτωχότερο εισοδηματικό κλιμάκιο, παρότι η μέση κατανάλωση είναι αρκετά υψηλότερη. Στα υπόλοιπα εισοδηματικά κλιμάκια, η απώλεια αγοραστικής δύναμης είναι χαμηλότερη του 11% και μειώνεται όσο αυξάνεται το επίπεδο του εισοδήματος.
Εξαίρεση αποτελούν τα μηνιαία εισοδήματα που είναι μεγαλύτερα των 3.500 ευρώ, των οποίων η απώλεια αγοραστικής δύναμης μπορεί και να ξεπερνάει την αντίστοιχη του αμέσως προηγούμενου κλιμακίου (2.801-3.500 ευρώ), επειδή η κατανάλωση στο υψηλότερο κλιμάκιο είναι πολύ μεγαλύτερη του προηγούμενου. Σε κάθε περίπτωση, οι διαφορές στην απώλεια αγοραστικής δύναμης αποκαλύπτουν με εμφατικό τρόπο την άνιση επιβάρυνση που υφίστανται τα φτωχότερα στρώματα του πληθυσμού».
Διαφοροποίηση
Το χαμηλό εργατικό εισόδημα εξανεμίζεται ταχύτερα σε προϊόντα και υπηρεσίες πρώτης ανάγκης. «Παρατηρείται αξιοσημείωτη διαφοροποίηση της διάρθρωσης της δαπάνης μεταξύ των νοικοκυριών, ανάλογα με το αν τα αγαθά και οι υπηρεσίες που καταναλώνουν είναι πρώτης ανάγκης ή όχι», επισημαίνεται στο Δελτίο. Ειδικότερα, στα φτωχότερα νοικοκυριά, οι δαπάνες στην ομάδα «στέγαση» αντιπροσωπεύουν το 38,6% της συνολικής κατανάλωσής τους, έναντι 28,7% των πλουσιότερων νοικοκυριών. Αντίστοιχα, οι δαπάνες στην ομάδα «τρόφιμα και μη αλκοολούχα ποτά» αντιπροσωπεύουν το 22,2% της κατανάλωσης των φτωχότερων νοικοκυριών, έναντι 17,6% των πλουσιοτέρων. Επίσης, αυξανόμενη συμβολή στην ανισότητα μεταξύ των φτωχών και πλούσιων νοικοκυριών έχει η απόκλιση στο επίπεδο τιμών αγαθών και υπηρεσιών που ανήκουν στις κατηγορίες «τρόφιμα και μη αλκοολούχα ποτά», ενώ οριακή, ειδικά τους τελευταίους μήνες, κρίνεται η συνεισφορά της κατηγορίας «αλκοολούχα ποτά και καπνός».
Το ΙΝΕ υπενθυμίζει ότι, το 2020, η χώρα μας είχε το μεγαλύτερο ποσοστό νοικοκυριών στην Ε.Ε., με ληξιπρόθεσμες οφειλές ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου, ενώ το 2021 είχε το υψηλότερο ποσοστό νοικοκυριών, των οποίων διακόπηκε η παροχή ρεύματος και αερίου λόγω μη εξόφλησης λογαριασμών. «Δεδομένου ότι το κύμα ακρίβειας εντείνεται διαρκώς το 2022, η εκτίμησή μας είναι ότι η κατάσταση όσον αφορά τις ληξιπρόθεσμες οφειλές και την αδυναμία εξόφλησης λογαριασμών είναι πιθανό να έχει επιδεινωθεί περαιτέρω.
