Σε ένα σχέδιο «επιτελικής» διάχυσης ευθυνών για την εξοικονόμηση ενέργειας στη Δημόσια Διοίκηση παραπέμπουν οι ανακοινώσεις των συναρμόδιων υπουργών. Σε αδρές γραμμές, ο στόχος για εξοικονόμηση ενέργειας κατά τουλάχιστον 10% επιχειρείται ουσιαστικά να επιτευχθεί με ακόμη μία επίκληση στην «ατομική ευθύνη» με τους υπαλλήλους να καλούνται να μην ξεχνούν υπολογιστές και κλιματιστικά ανοιχτά, ενώ εισάγεται και η «δημοτική ευθύνη», με τους δημάρχους -που στην πλειονότητά τους πρόσκεινται στη Ν.Δ.- να καλούνται να πειθαρχήσουν στις κυβερνητικές οδηγίες υπό την απειλή κυρώσεων, όπως «απαγορευτικά» σε προσλήψεις και έκτακτες χρηματοδοτήσεις.
Πέρα από τον δημόσιο τομέα, ένα μείγμα κινήτρων (βεβαίως και αντικινήτρων) μείωσης κατανάλωσης ενέργειας μελετάται και για τα νοικοκυριά και «πιθανότατα και για τις επιχειρήσεις», όπως ενημέρωσε ο υπουργός Περιβάλλοντος, Κ. Σκρέκας, παραπέμποντας σε νεότερες ανακοινώσεις «σύντομα» και ανοίγοντας το ενδεχόμενο σύνδεσης των κρατικών επιδοτήσεων στους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος με την εξοικονόμηση ενέργειας, με πιθανή κατάργηση ή αποδυνάμωση του οριζόντιου χαρακτήρα τους. Οσον αφορά την κυβερνητική συνδρομή στην επίτευξη των στόχων εξοικονόμησης ενέργειας, αποτελείται από προγράμματα που «ξεπαγώνουν» στο παρά πέντε και έπειτα από τριετή καθυστέρηση, όπως καταγγέλλει η αξιωματική αντιπολίτευση.
Τα μέτρα μέσω των οποίων επιδιώκεται να επιτευχθεί εξοικονόμηση ενέργειας στον δημόσιο τομέα αφορούν κυρίως την αποτροπή περιττών καταναλώσεων: συντηρήσεις συστημάτων θέρμανσης/ψύξης και απενεργοποίησή τους μετά το τέλος της εργασίας στις δημόσιες υπηρεσίες, απενεργοποίηση εξοπλισμού γραφείου, επαναρρύθμιση του οδοφωτισμού στις πόλεις (εν ολίγοις να μην καίνε λάμπες υπό το φως της ηλίου, είτε πριν από τη δύση είτε μετά την ανατολή), βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των δημόσιων κτιρίων.
Ορισμός υπευθύνων
Οι χθεσινές ανακοινώσεις περιείχαν μέτρα… για την τήρηση των μέτρων, καθώς το χαρακτηριζόμενο ως «πρώτο βήμα» για την επίτευξη εξοικονόμησης ενέργειας, που έχει να κάνει με τον ορισμό υπεύθυνου Ενεργειακών Υποδομών/Εγκαταστάσεων σε κάθε δημόσια υπηρεσία, τηρήθηκε από μια μικρή μειονότητα: σε σύνολο 2.495 δημόσιων φορέων μόλις οι 221 έχουν εκπληρώσει αυτήν την υποχρέωση, εκ των οποίων μόνο 90 είναι ΟΤΑ, χωρίς ωστόσο να έχουν ορίσει υπεύθυνους στο σύνολο των φορέων που εποπτεύουν, σύμφωνα με όσα είπε ο υπουργός Εσωτερικών, Μ. Βορίδης.
Οσοι δεν πετύχουν τους στόχους για εξοικονόμηση ενέργειας κατά 10% θα έρθουν αντιμέτωποι με τις κυρώσεις που παρουσίασαν ο κ. Βορίδης και ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Θ. Σκυλακάκης:
● «Πάγωμα» προσλήψεων κι εξαίρεση από την κινητικότητα με την οποία θα είχαν δυνατότητα να αποκτήσουν πρόσθετους υπαλλήλους. Ουσιαστικά, ζητείται από τους δημόσιους οργανισμούς να ορίσουν τουλάχιστον τον υπεύθυνο Ενεργειακών Υποδομών μέχρι τέλη Σεπτέμβρη, οπότε θα «κλειδώσει» ο προγραμματισμός των προσλήψεων για το επόμενο έτος, και να αποδείξουν στοιχεία εξοικονόμησης ενέργειας μέχρι τα μέσα Οκτώβρη, οπότε θα ξεκινήσει ο επόμενος κύκλος κινητικότητας.
● Απόρριψη αιτημάτων για οικονομικές ενισχύσεις από το τακτικό και ειδικό αποθεματικό, για το ενεργειακό κόστος ή άλλες έκτακτες δαπάνες μη αναγκαστικού χαρακτήρα.
● Ειδικά οι δήμοι που δεν θα πετυχαίνουν εξοικονόμηση ενέργειας 10% δεν θα ενισχύονται για την αποπληρωμή των λογαριασμών ενέργειας στο δεύτερο εξάμηνο του έτους. Δεν περνά απαρατήρητη η προειδοποίηση του κ. Σκυλακάκη προς τους «σπάταλους ενεργειακά» δημάρχους για τη μήνη των δημοτών σε ενδεχόμενη αύξηση δημοτικών τελών: «Είναι ανταποδοτικό το τέλος του οδοφωτισμού, μην το ξεχνάτε. Δεν καλύπτεται από τον κρατικό προϋπολογισμό».
Οσον αφορά τα κίνητρα εξοικονόμησης, αποτελούνται από:
● Αύξηση του προϋπολογισμού: π.χ. υπηρεσία που πετυχαίνει εξοικονόμηση 15% θα δει αυτό το επιπλέον 5% στον προϋπολογισμό του επόμενου έτους.
● Το γνωστό και πολυσυζητημένο «μπόνους» στους δημοσίους υπαλλήλους: στη στοχοθεσία των υποψηφίων για «μπόνους» υπηρεσιών προστίθεται και η εξοικονόμηση ενέργειας.«Θα είμαστε επίμονοι» και «αυστηροί», ήταν η προειδοποίηση του κ. Βορίδη, με αποδέκτες κυρίως τα αυτοδιοικητικά στελέχη που εποπτεύουν περίπου 1.800 φορείς (συμπεριλαμβανομένων δημοτικών εταιρειών, σχολικών επιτροπών κ.ά.).
Σύμφωνα με τον κ. Σκρέκα, η κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος σε 212.000 δημόσιες εγκαταστάσεις αντιστοιχεί στο 10,8% της εθνικής κατανάλωσης και αυξήθηκε από 4.450 γιγαβατώρες το 2020, σε 5.340 γιγαβατώρες το 2021 (αύξηση περίπου 20%). Πρόσθεσε ότι τον περασμένο Ιούλιο η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας στη χώρα μειώθηκε κατά 13%, ενώ η κατανάλωση φυσικού αερίου μειώθηκε κατά 22% τον Ιούνιο και 14% τον Ιούλιο. Το Δημόσιο κατέβαλε στη ΔΕΗ 700 εκατ. ευρώ για ηλεκτρικό ρεύμα το 2021, ποσό που θα αυξηθεί σημαντικά το 2022, επισήμανε ο κ. Σκυλακάκης. Μακροπρόθεσμος στόχος είναι η εξοικονόμηση ενέργειας κατά 30% στο Δημόσιο ώς το 2030.
Παράλληλα, ο υπουργός Περιβάλλοντος ανακοίνωσε ότι την ερχόμενη Δευτέρα θα ανοίξει η πλατφόρμα του προγράμματος «Ηλέκτρα» για την ενεργειακή αναβάθμιση δημόσιων και δημοτικών κτιρίων (έως και 2,5 εκατ. τετραγωνικών μέτρων, σύμφωνα με τον ίδιο). Μόνο που το συγκεκριμένο πρόγραμμα «λιμνάζει» στα κυβερνητικά συρτάρια εδώ και τρία χρόνια, όπως κατήγγειλαν με δήλωσή τους οι τομεάρχες του ΣΥΡΙΖΑ, Σωκ. Φάμελλος (Ενέργειας) και Κ. Ζαχαριάδης (Εσωτερικών), θυμίζοντας ότι το «Ηλέκτρα» παραλήφθηκε από την κυβέρνηση το 2019 «με αρχικό προϋπολογισμό 500 εκατ. ευρώ, με προοπτική αύξησης και ήδη ενταγμένα πιλοτικά έργα προς δημοπράτηση».
«Αύξηση αντί μείωσης»
Επιπλέον, οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ καταγγέλλουν την κυβέρνηση ότι «κράτησε παγωμένη την πλατφόρμα για τον ορισμό ενεργειακών υπευθύνων στα δημόσια κτίρια, η οποία λειτουργούσε πιλοτικά από το 2018 στο υπουργείο Περιβάλλοντος». Μάλιστα, οι κ. Φάμελλος και Ζαχαριάδης στηλιτεύουν την αύξηση κατανάλωσης ενέργειας στο Δημόσιο κατά 20%, καθώς η κυβέρνηση «υποσχόταν στον προϋπολογισμό του 2020 ετήσια μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης στο Δημόσιο κατά 5%».
«Για όλες αυτές τις “επιτυχίες”, η κυβέρνηση σήμερα ήρθε να κουνήσει το δάχτυλο στην Αυτοδιοίκηση και σε δημόσιους φορείς, επειδή δεν ανταποκρίθηκαν εντός προθεσμιών στην επιτελική καθυστέρηση της κυβέρνησης των αρίστων, ενώ πληθαίνουν οι αναφορές για ενδεχόμενες ρευματοκοπές σε σχολεία, καίριες δημοτικές εγκαταστάσεις, αντλιοστάσια ΔΕΥΑ κ.λπ.», σχολιάζουν οι αντιπολιτευόμενοι βουλευτές. Θα αντιμετωπίσει η κυβέρνηση με την ίδια προσέγγιση και τα νοικοκυριά, τη στιγμή που η Ευρωπαϊκή Ενωση προτείνει υποχρεωτική μείωση κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας σε ώρες αιχμής; Η απάντηση θα προκύψει από τις επικείμενες ανακοινώσεις του κ. Σκρέκα.
