«Ο καθένας κάνει ό,τι θέλει στην αγορά ενέργειας και δυστυχώς δεν υπάρχει από την άλλη πλευρά έλεγχος και επιβολή της νομιμότητας». Με τα λόγια αυτά περιέγραψε το τοπίο που έχει διαμορφωθεί στον κλάδο με τις υπέρογκες χρεώσεις στους καταναλωτές, τις μονομερείς αλλαγές συμβολαίων, αλλά και την αδιαφάνεια στον υπολογισμό της ρήτρας αναπροσαρμογής ο Συνήγορος του Καταναλωτη, Λευτέρης Ζαγορίτης αφήνοντας σαφείς αιχμές προς τη διοίκηση της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ). Ο κ. Ζαγορίτης ήταν καταπέλτης κατά τη διάρκεια της ενημέρωσης της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής κάνοντας λόγο για «τρελές χρεώσεις» και τονίζοντας την αδράνεια του ελεγκτικού μηχανισμού με αποτέλεσμα ακόμα και κυβερνητικοί βουλευτές όπως ο Γιάννης Ανδριανός να επισημάνουν ότι κατόπιν αυτών των σοβαρών καταγγελιών θα έπρεπε να κληθεί εκ νέου και ο πρόεδρος της αρμόδιας για την επιβολή κυρώσεων Αρχής, της ΡΑΕ Αθανάσιος Δαγούμας σε επαναληπτική ακρόαση από την Επιτροπή.
Αλλωστε ο κ. Ζαγορίτης ξεκάθαρα επεσήμανε ότι θεσμικά έχει διαβιβάσει όλες τις ενημερώσεις, ενώ οι ομαδικές συστάσεις προς τις εταιρίες έχουν κοινοποιηθεί στα αρμόδια υπουργεία και τη ΡΑΕ: «Εμείς αναδεικνύουμε το θέμα και δεν μπορεί κανείς να πει ότι δεν το ξέρει και μόνο από τα δικά μας κείμενα. Τα χαρτιά μένουν», τόνισε.
Αναφορικά με τους ελεγκτικούς μηχανισμούς, ο Συνήγορος του Καταναλωτή τόνισε πως έχουν γίνει συζητήσεις με τους αρμόδιους φορείς της ενέργειας, αλλά «δεν έχω βρει κοινό τόπο».
Σύμφωνα με τα στοιχεία, τα οποία παρουσίασε ο Συνήγορος του Καταναλωτή, μόνο το πρώτο εξάμηνο της χρονιάς και μαλιστα πριν καλά καλά τελειώσει οι αναφορές που έχουν φτάσει στην Αρχή είναι 7.161 και έως το τέλος της χρονιάς αναμένεται να φτάσουν τις 14.000. Από αυτές σημαντικό ποσοστό φέτος αφορά τις χρεώσεις της ηλεκτρικής ενέργειας, οι οποίες φτάνουν τις 2.585. Κι αυτό παρά το γεγονός ότι δεν αφορούν τη ΔΕΗ, η οποία κατέχει το 65% της αγοράς, αλλά μόνο τους εναλλακτικούς παρόχους.
Η εκθετική αύξηση του αριθμού των καταγγελιών για την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας καταδεικνύεται και από το γεγονός ότι ενώ το πρώτο εξάμηνο του 2021 είχαν γίνει 713 αναφορές, την αντίστοιχη φετινή περίοδο έφτασαν τις 2.585.
Ο Συνηγορος έχει ήδη αποστείλει επτά ομαδικές συστάσεις για το θέμα προς τους παρόχους έχοντας κοινοποιήσει τις καταγγελίες τόσο στα αρμοδια υπουργεία Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Ανάπτυξης όσο και στη ΡΑΕ, η οποία είναι η αρμόδια για την επιβολή κυρώσεων.
«Εμείς μόνο διαμεσολάβηση μπορούμε να κάνουμε. Δεν τιμωρούμε αλλά ενημερώνουμε. Οταν δεν τηρείται η νομιμότητα όμως κάποιος θα πρέπει να ενεργησει» είπε με νόημα ο κ. Ζαγορίτης.
Βάσει των αναφορών που έχει λάβει ο Συνήγορος προκύπτει μεγάλη παραβατικότητα και συκεκριμένα:
- Οι καταναλωτές δεν ενημερώνονται προσυμβατικά για αλλαγές αλλά ξαφνικά συμβάσεις σταθερού τιμολογίου μετατρέπονται σε κυμαινόμενου χωρίς την προεδοποίηση των 60 ημερών όπως επιβάλλει ο Κώδικας Ηλεκτρικής Ενέργειας,
- Επιβάλλονται ρήτρες πρόωρης αποχώρησης, δηλαδή πρόστιμα σε συμβασεις που είναι κυμαινόμενου τιμολογίου, ενώ αυτό απαγορεύεται.
- Οι συμβάσεις δε συντάσσονται με τον σωστό τρόπο,
- Δεν τηρήθηκε η αποφαση 409 του 2020 της ΡΑΕ που προτείνει συγκεκριμένο τύπο εξαγωγής του ποσού της ρήτρας και παρατηρείται μη ορθή ενημέρωση και αδιαφανεια: «Δεν είναι νόμιμος και διαφανής ο καθορισμός της ρήτρας αναπροσαρμογής» σημείωσε ο κ. Ζαγορίτης.
Ο Συνήγορος έχει εδώ και μήνες ζητήσει από τις εταιρίες για τις οποίες υπάρχουν αναφορές τη μείωση της αξίας των συνολικών χρεώσεων της ρήτρας κατά το ήμισυ γιατί αυτά τα ποσά πρέπει να επιστρέψουν στον καταναλωτη, σημείωσε ο κ. Ζαγορίτης προσθέτοντας ότι «ο καθένας κάνει τα δικά του, έχει τους δικούς του συντελεστές και καμία εταιρία δεν είναι όμοια με τις άλλες με αποτέλεσμα να υπάρχει δυσλειτουργία στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας».
Προχώρησε μάλιστα ένα βήμα παραπέρα και σε ιδιαίτερα καταγγελτικό τόνο είπε πως «Εμείς δε φοβόμαστε να αναδείξουμε το θέμα. Στην Αγγλια έχουν ήδη κλείσει εταιρίες. Αν δεν μπορούμε να αντεπεξέλθουμε, ας μείνει μόνο το υγιές κομμάτι. Δεν είμαστε ειδικοί αλλά καταλαβαίνουμε από τις αναφορές των καταναλωτών ότι κάποιοι δουλεύουν σωστά και κάποιοι όχι. Αυτοί θα πρέπει να ελεγχθούν».
Αναρχο το τοπίο των χρεώσεων
Υπέρογκες χρεώσεις σε διαμερίσματα των Αμπελοκήπων και της Κυψέλης έχουν προκύψει από τις αναφορές πολιτών στον Συνήγορο του Καταναλωτή.
«Φτάσαμε στο σημείο να έρχονται στον Συνήγορο του Καταναλωτή, νοικοκυριά από τους Αμπελόκηπους και την Κυψέλη, περιοχές στις οποίες δεν κατοικούν άνθρωποι με μεγάλες οικονομικές δυνατότητες, αλλά πολίτες που είναι μισθωτοί, συνταξιούχοι με αποδοχές 1.000 ευρώ και τώρα να πρέπει να πληρώνουν 400, 500 και 600 ευρώ στο επίπεδο του ηλεκτρικού ρεύματος. Για τη βενζίνη και το πετρέλαιο κίνησης που ανεβαίνουν, μπορείς να μη χρησιμοποιήσεις αυτοκίνητο, αλλά το ρευμα αν δεν το πληρώσεις θα κοπεί και δε θα μπορείς να επιβιώσεις» είπε χαρακτηριστικά, ενώ εξέφρασε την ελπίδα να εξομαλυνθεί η αγορά και οι λογαριασμοί ρεύματος αυτήν την περίοδο με βάση τις κυβερνητικές εξαγγελίες για «πάγωμα» της ρήτρας αναπροσαρμογής.
Ο κ. Ζαγορίτης αναφέρθηκε και σε μεγάλες αποκλίσεις στις τιμές από εταιρία σε εταιρία τονίζοντας πως σε κάποιες εταιρίες βλέπουμε ρήτρες 500, 700, 1.000 ή και παραπάνω ευρώ, ενώ και η τιμή της κιλοβατώρας είναι σε άλλες εταιρίες 0,15 ευρώ και σε άλλες 0,30: «Δέκα λεπτά διαφοράς στην τιμή σε μια καταναλωση ενός 4μηνου περίπου 2.000 κιλοβατώρων είναι 200 ευρώ πάνω στο λογαριασμό και επιπλέον ο ΦΠΑ» εξήγησε.
Η ανεπάρκεια του ελεγκτικού μηχανισμού και οι ενισχύσεις
Αναφερόμενος στις ενισχύσεις για τους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος ο Συνήγορος του Καταναλωτή τόνισε ότι η κυβέρνηση ήρθε και φορολόγησε τα λεγομενα υπερκέρδη σε ποσοστό 90%: «Εγώ θα έλεγα να επιστρέψουν στους καταναλωτές αυτά τα χρήματα γιατι απ΄αυτούς πάρθηκαν. Απο το να έρχεται η κυβερνηση να ενισχύει τα τιμολόγια ενέργειας με λεφτά των Ελλήνων πολιτών, θα προτιμούσα οι εταιρίες να μην ξεφεύγουν ώστε να δίνεται ενίσχυση» είπε τονίζοντας τη σημασία του ελέγχου της αγοράς.
Επεσήμανε ότι η ενίσχυση «πιάνει τόπο σε μία σειρά από εταιρείες που απορροφούν ένα μεγάλο μέρος των αυξήσεων» και σωστά δίνεται αλλά «ακόμα πιο σωστά θα έπρεπε να γίνεται έλεγχος και επιβολή κυρώσεων: «Δε γίνεται να επιβάλουν ρήτρα πρόωρης λύσης σε σύμβαση με κυμαινόμενο τιμολόγιο και να μην ασχολείται κανείς ενώ απαγορεύεται». Πηγή ΕΘΝΟΣ