Την άμεση διερεύνησης των σοβαρότατων καταγγελιών που κατήγγειλε ο δημοσιογράφος Θανάσης Κουκάκης για την υπόθεση παρακολούθησης του κινητού τηλέφωνου του για τουλάχιστον 10 εβδομάδες ζητά με ανακοίνωσή της η ΕΣΗΕΑ επισημαίνοντας ότι ο συνάδελφος απευθύνθηκε καταρχάς στην Αρχή Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών (ΑΔΑΕ), κάνοντας καταγγελία, του απάντησαν ότι «δε διαπιστώθηκε κάποιο γεγονός που να συνιστά παραβίαση της κείμενης νομοθεσίας περί απορρήτου των επικοινωνιών»
Η ανακοίνωση της ΕΣΗΕΑ
Να διερευνηθούν αμέσως οι καταγγελίες του συναδέλφου Θανάση Κουκάκη για παραβίαση απορρήτου των επικοινωνιών του
Το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΣΗΕΑ ζητεί την άμεση διερεύνηση των καταγγελιών του συναδέλφου Θανάση Κουκάκη για παραβίαση του απορρήτου των επικοινωνιών του και συγκεκριμένα για παρακολούθηση του κινητού του τηλεφώνου.
Ο συνάδελφος καταγγέλλει ότι μέσω εξελιγμένου και πανάκριβου λογισμικού με το όνομα Predator (Αρπαχτικό), το οποίο εντοπίστηκε στο κινητό του τηλέφωνο από εξειδικευμένη ομάδα του Πανεπιστημίου του Τορόντο (Citizen Lab), άγνωστα σε αυτόν πρόσωπα είχαν καταφέρει να αποσπάσουν τον έλεγχο του κινητού με αποτέλεσμα να μπορούν να έχουν πρόσβαση σε όλες τις εξερχόμενες και εισερχόμενες κλήσεις του, τα μηνύματα, τις εφαρμογές, τις φωτογραφίες και τα μέιλ του.
Παρ’ ό,τι ο συνάδελφος απευθύνθηκε καταρχάς στην Αρχή Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών (ΑΔΑΕ), κάνοντας καταγγελία, του απάντησαν ότι «δεν διαπιστώθηκε κάποιο γεγονός που να συνιστά παραβίαση της κείμενης νομοθεσίας περί απορρήτου των επικοινωνιών». Μόνο που η «κείμενη νομοθεσία» τροποποιήθηκε στις 31-3-2021 (άρθρο 87 του Ν. 4790/2021 το νόμο 2225/1994) και απαγορεύει στην Αρχή Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών (ΑΔΑΕ) να ενημερώνει εκ των υστέρων όσους έχουν παρακολουθηθεί για λόγους εθνικής ασφάλειας, ρύθμιση η οποία πρέπει να αλλάξει.
Το Δ.Σ. της ΕΣΗΕΑ ζητεί την πλήρη διαλεύκανση της υπόθεσης προκειμένου να διαπιστωθεί η πιθανή έκταση του φαινομένου καθώς και να απαντηθούν κρίσιμα ερωτήματα σχετικά με το ποιος είχε συμφέρον να παρακολουθεί έναν δημοσιογράφο και μάλιστα με τεχνολογία που δεν είναι εύκολα προσβάσιμη.
Σε ένα ευνομούμενο κράτος, η παρακολούθηση δημοσιογράφων συνιστά ζήτημα λειτουργίας της Δημοκρατίας και του Κράτους Δικαίου. Ο εντοπισμός των ενόχων αποκτά ύψιστη αξία για την προάσπιση των ατομικών δικαιωμάτων, του δημοσιογραφικού απορρήτου και εν τέλει της ανεξαρτησίας της δημοσιογραφικής έρευνας.
Η «μόλυνση» του κινητού του συναδέλφου έγινε με ένα φαινομενικά αθώο sms που έλαβε από ελληνικό κινητό. Το ΔΣ καλεί τους συναδέλφους να είναι σε εγρήγορση για τυχόν ύποπτα μηνύματα στο κινητό τους τα οποία περιλαμβάνουν παραπλανητικούς ηλεκτρονικούς συνδέσμους τους οποίους δεν πρέπει να ανοίγουν. Καλούνται να ενημερώσουν την ΕΣΗΕΑ για ανάλογες ηλεκτρονικές οχλήσεις που τους έχουν προκαλέσει ανησυχία.
Το Δ.Σ. της ΕΣΗΕΑ θα ενημερώσει τη Διεθνή και την Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Δημοσιογράφων για τις καταγγελίες των συναδέλφων.
Το χρονικό της υπόθεσης
Για την παραβίαση του απορρήτου των επικοινωνιών του και την παραβίαση του κινητού του, ο δημοσιογράφος ενημερώθηκε στις 28 Μαρτίου 2022, όταν μετά από σχετικό αίτημα έλαβε επίσημη απάντηση από το Citizen Lab του Πανεπιστημίου του Τορόντο. Το Citizen Lab, διεπιστημονικό εργαστήριο που εστιάζει την έρευνά του στο σημείο όπου τέμνονται οι τεχνολογίες πληροφοριών και επικοινωνίας, τα ανθρώπινα δικαιώματα και η παγκόσμια ασφάλεια, έχει ως βασικό ερευνητικό σκοπό τον εντοπισμό ψηφιακών απειλών κατά μελών της κοινωνίας των πολιτών, όπως και την παρακολούθηση της εξάπλωσης της μισθοφορικής βιομηχανίας λογισμικών κατασκοπείας (spyware). Πριν από την παραβίαση του κινητού του Κουκάκη, είχε ανιχνεύσει τις παραβιάσεις – με το ίδιο ή με άλλα λογισμικά – δεκάδων κινητών δημοσιογράφων, ακτιβιστών και πολιτικών, μεταξύ άλλων από τον πρίγκιπα της Σαουδικής Αραβίας Μπιν Σαλμάν ή την κυβέρνηση της Ουγγαρίας, που εν τέλει είχε παραδεχτεί ότι χρησιμοποιούσε το λογισμικό παραβίασης του τηλεφώνου, όπως άλλωστε και η γερμανική κυβέρνηση.
Ποιες υποθέσεις ερευνούσε ο δημοσιογράφος Θανάσης Κουκάκης
Μάλιστα ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι υποθέσεις που ερευνούσε την επίμαχη περίοδο ο δημοσιογράφος Θανάσης Κουκάκης.
Σε επικοινωνία που είχε το ethnos.gr με τον Θανάση Κουκάκη, ο ίδιος μας είπε ότι εκείνη την περίοδο εξέταζε πλήθος υποθέσεων, μεταξύ των οποίων:
- Τη δικαστική εξέλιξη του σκανδάλου Τράπεζας Πειραιώς – Λογοθέτη
- Υποθέσεις αποδέσμευσης περιουσιακών στοιχείων προσώπων που κατηγορούνταν για ξέπλυμα χρήματος και τα οποία ανέκτησαν τα χρήματα του στη βάση του άρθρου 15 του Ν. 4637/2019. Ο εν λόγω νόμος προέβλεψε πως η δέσμευση των περιουσιακών στοιχείων των προσώπων που κατηγορούνται για ξέπλυμα χρήματος, δεν μπορεί να παρατείνεται πέραν των 18 μηνών, με το σκεπτικό ότι το ίδιο χρονικό όριο ισχύει και για την προσωποκράτηση, όταν διαπράττονται άλλα εγκλήματα
- Υποθέσεις πλαστών – εικονικών τιμολογίων και μεγάλης φοροκλοπής για τις οποίες πάγωσε η εισαγγελική δίωξη λόγω του άρθρου 32 του Ν.4745/2020. Η διάταξη αυτή προέβλεψε πως σταματά η αυτεπάγγελτη δίωξη των εγκλημάτων φοροδιαφυγής, μέχρι την οριστική έκδοση της πράξης επιβολής προστίμου από την ΑΑΔΕ ή μέχρι την έκδοση αμετάκλητης απόφασης των Διοικητικών Δικαστηρίων.
- Ερευνούσα υποθέσεις δαπανών των υπουργείων Μετανάστευσης και Ασύλου, της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας και των υπουργείων Προστασίας του Πολίτη και Δικαιοσύνης που χαρακτηρίστηκαν απόρρητες στη βάση των Νόμων 4662/2020, 4674/2020 και 4686/2020. Αυτές αφορούσαν απόρρητες δαπάνες για το προσφυγικό, δαπάνες που σχετίζονται με την εκτέλεση έργων ανάπτυξης πληροφοριακών συστημάτων και άλλες δαπάνες
- Ερευνούσα θέματα σχετικά με τις αμυντικές συμβάσεις και ειδικότερα ζητήματα σχετικά με τις αλλαγές που επέφερε το άρθρο 168 του Ν. 4782/2021 σε αυτές. Με τη διάταξη αυτή η κυβέρνηση προχώρησε στην τροποποίηση των όρων περί εγγυήσεων στις αμυντικές συμβάσεις. Προχώρησε στη μείωση του ανώτατου ορίου εγγύησης συμμετοχής από το 5% σε 2%, στη μείωση του ανώτατου ορίου εγγύησης καλής εκτέλεσης σε 5% από 10%, αλλά και στην κατάργηση της απαίτησης εγγύησης συμμετοχής στις συμφωνίες-πλαίσιο και στις διαδικασίες διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης
- Ερευνούσα υποθέσεις ξένων επενδυτών που απέκτησαν ξενοδοχεία στην Ελλάδα και ενισχύθηκαν από τον αναπτυξιακό νόμο. Οι εν λόγων επενδυτές είτε είχαν κατηγορηθεί για εμπόριο όπλων ή για δωροδοκίες ξένων αξιωματούχων σε περιπτώσεις εμπορίου διαμαντιών
- Ερευνούσα υποθέσεις που σχετίζονταν με πολιτικά πρόσωπα που παραβίαζαν συστηματικά τις διατάξεις του Ν. 4622/2019 για το επιτελικό κράτος
- Υποθέσεις σχετικές με συναλλαγές Ελλήνων πραγματικών δικαιούχων offshore εξωτερικού οι οποίοι βρίσκονται σε λίστες που έχουν αποκαλύψει ομάδες ερευνητών δημοσιογράφων. Οι εταιρείες αυτές συνδέονται με αποστολές μεγάλων εμβασμάτων στο εξωτερικό
- Υποθέσεις που σχετίζονται με πλαστά και εικονικά τιμολόγια και υπερτιμολογήσεις έργων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας
- Την δικαστική εξέλιξη της διαμάχης μεταξύ ΔΕΠΑ και ELFE και τη δικαστική διαμάχη των εργαζομένων στα λιμάσματα με τον Λαυρέντη Λαυρεντιάδη
- Υποθέσεις ξεπλύματος χρήματος μέσω συνεταιριστικών τραπεζών
- Την διακρατική συμφωνία για το αεροδρόμιο της Καλαμάτας